Her biri özenle saklanıyor: TBMM arşivinden ilk 23 Nisan kutlamaları

23 Nisan 1920, Türk milletinin iradesini temsil eden Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açıldığı ve Türk Milletinin egemenliğini ilan ettiği tarihtir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 23 Nisan 1924'te 23 Nisan gününün bayram olarak kutlanmasına karar vermiştir. Atatürk'ün, Türk çocuklarına armağan ettiği 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın yurt genelindeki ilk kutlamalarına ilişkin belgeler, TBMM arşivinde özenle muhafaza ediliyor.

"BUGÜN YAVRULARIMIZIN BAYRAMIDIR"

Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nın ardından geride çok sayıda şehit çocuğu yetim kalmıştı. Himaye-i Etfal Cemiyeti, 23 Nisan 1924'te "Bugün yavrularımızın bayramıdır" başlıklı bir duyuru yayınlandı ve yetim çocuklar için bağış kampanyası başlattı. Cemiyetin ilan ettiği çocuk bayramı ilk kez 1927'de Mustafa Kemal'in himayesinde kutlandı. Ulu Önder o gün arabasını çocuklara tahsis etti, Cumhurbaşkanlığı Bandosu çocuklar için konser verdi, çocuk balosu düzenlendi. İlk resmi kutlama ise 1933 yılında yapıldı.

23 Nisan, "Çocuk Bayramı" olarak ilk kez resmi törenlerle 1933 yılında kutlandı. Makamlara çocukların oturması uygulaması da aynı yıl başladı. 1935 yılında çıkan yasa ile de bayramın adı Milli Hakimiyet ve Çocuk Bayramı oldu. UNESCO'nun 1979 yılını Çocuk Yılı ilan etmesiyle birlikte 23 Nisan, 1980 yılındaki yasal düzenleme ile de 'Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı' adını aldı.

DÜNYADA ÇOCUKLARA BAYRAM ARMAĞAN EDEN TEK LİDER

Atatürk, bu günün küçüklerini yarının büyükleri, ülkenin geleceği ve teminatı olarak görmüştür. Çocuklara ve gençlere verdiği önemin göstergesi; "23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" ve "19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı" olmaktadır. Atatürk, dünya liderleri arasında çocuklara bayram armağan eden tek liderdir.

Mustafa Kemal Atatürk, gelecek nesillere verdiği önemi şu sözleriyle ifade etmektedir; "Küçük hanımlar, Küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı ve ikbal ışığısınız. Memleketi asıl ışığa boğacak olan sizsiniz. Kendinizin ne kadar önemli, değerli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız.

İLK 23 NİSAN TÖRENLERİ

Yurt genelinde ilk 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı törenlerine ait fotoğraflar, TBMM arşivinde özenle muhafaza ediliyor. Belgeler arasında ilk kez kutlanan "Çocuk Bayramı" hakkında Hakimiyet-i Milliye gazetesinde yayımlanan 24 Nisan 1927 tarihli habere ait gazete kupürü de yer alıyor. "Çocuk Bayramı Sevinçle Kutlandı" manşetiyle basılan gazetede, ilk kez kutlanan Çocuk Bayramı'nın heyecan ve ilgi uyandırdığı belirtiliyor.

İLK BAYRAMIN COŞKUSUNU YAŞADILAR

Meclis arşivindeki 23 Nisan kutlamalarına ait çok sayıda fotoğrafta, ilk kez Çocuk Bayramı'na katılmanın heyecanını yaşayan miniklerin kıyafetleri ve bayram sevinci dikkati çekiyor.