Dijital Pazarlama Nedir?

Sunucu: Bugün uzman köşemizde konuğumuz dijital pazarlama uzmanı Olgu Şengül konumuz da tabii ki dijital pazarlama. Hoş geldiniz.

Olgu Şengül: Merhabalar, iyi yayınlar.

Sunucu: Dijital pazarlama nedir? diyerek başlayalım.

Olgu Şengül: Dijital pazarlama bir iletişim faaliyetidir. Dijital medyayı kullanarak işletmeler olarak bir mesaj vermeye çalışıyoruz, hedef kitlemize. Bu mesajı vermek için dijital platformlarda yaptığımız çalışmalara dijital pazarlama diyoruz. Web sitelerimiz de dijital pazarlamanın kapsamına giriyor, çünkü web sitelerimizde de insanlara bir mesaj veriyoruz. Hem web siteleri hem dijital medya üzerinden yapılan reklamlar, sosyal medya yönetimi, Facebook, Instagram, Google reklamları vb. bunların hepsine aslında dijital pazarlama diyoruz.

Sunucu: Nerelerde kullanılır dijital pazarlama?

Olgu Şengül: Dijital pazarlama zaten işletmelerin yaptığı bir şey, sonuçta müşteri bulmak için mesajlarını vermeleri gerekiyor, kendilerini anlatmaları gerekiyor. Dijital pazarlamayı da dijital medya üzerinden yapıyorlar. Mesajını radyo üzerinden de iletebilir, TV üzerinden de reklamlarla mesajlarını iletebilir. Biz dijital medyayı kullanarak mesajımızı iletiyoruz.

Sunucu: Dijital medya üzerinden mesaj iletiyorsunuz yani?

Olgu Şengül: Evet. İnternet üzerinden kendimizi anlatıyoruz, diyoruz ki biz buyuz, sizin için varız.

Sunucu: Bu alışveriş sitelerinden örneğin ürün satmak dijital pazarlamaya mı girer?

Olgu Şengül: Dijital pazarlamanın incelediği bir konu e-ticaret. E-ticaret sitesini kurdunuz, ürünlerinizi koydunuz, satış yapacaksınız ama o siteye kimse gelmiyor, sıfır ziyaretçi sayısı. Örneğin fiziksel mağazanız var açtınız mağazayı, içeriye insan girmiyor.

Sunucu: Reklam gibi bir şey o zaman?

Olgu Şengül: Evet reklam, organik tarafı da var ama ağırlıklı olarak reklam yapmamız gerekiyor. Özellikle Google, Facebook gibi sitelerde reklam yapıyoruz. Sonuçta insan getirmemiz gerekiyor web sitesine. E-ticaret sitesi olsun, güzellik merkeziniz olsun orda bir form doldursunlar, rezervasyon yapsınlar ne olursa olsun web sitesine insan getirmemiz gerekiyor, hedef müşterileri getirmemiz gerekiyor ve bunun da tek yolu dijital pazarlama, dijital medyayı kullanarak reklamlar yapıp insanları kendimize çekmek açıkçası.

Sunucu: Ben de size aslında bu şekilde ulaşmıştım. Sosyal medya üzerinden reklamınızı görmüştüm, en tepelerde yer alıyordu. Bu yöntemleri kullanarak yaptınız değil mi?

Olgu Şengül: Evet. Hedef kitle İstanbul'da yaşayan, medya sektörü ile ilgilenen kişileri hedeflediğim için siz de doğal olarak reklamımı görmüşsünüz.

Sunucu: Peki bununla ilgili taktiklerden söz edebilir misiniz, püf noktaları nelerdir?

Olgu Şengül: Dijital pazarlamada şu anda kullandığımız, işletmelerin kullandığı iki tane ana pazarlama yöntemi var. İki tane büyük site var biliyorsunuz: Google ve Facebook. Bu ikisini kullanıyoruz. Facebook dediğimizde bunun içinde Instagram da var. Şu anda zaten insanların günlük hayatta hepimizin kullandığı web siteleri uygulamalar bunlar. Biz de Google tarafında özellikle bir arama yapıldığında insanların karşısına çıkmaya çalışıyoruz. Örneğin birileri "mobilya satın al" diye arattığında biz Google'da üst sıralarda çıkmaya çalışıyoruz reklamlar vasıtasıyla. Bunun reklam olmayan tarafına da SEO diyoruz. Ücretsiz tarafı, organik tarafı diyoruz yani reklama girmiyor SEO ama biz açıkçası reklamla orda olmaya çalışıyoruz. Buna Google arama reklamları diyoruz. En çok kullanılan bu. Dijital pazarlamada ikinci olarak Facebook ve Instagram reklamlarını çok kullanıyoruz. Bu işin püf noktası da, bu reklamlarda başarılı olmak için hedef kitleyi çok iyi tanımlamamız gerekiyor. Bizim ideal müşterimiz kimdir, bu insanlar kaç yaşındadır, nerede yaşarlar, ilgi alanları nelerdir. Ben eğitimlerde de şuna örnek veriyorum hep; bir yat satıyorsanız mesela, bu kişinin 45 yaşında olduğunu belki golf oynadığını düşünmeniz gerekiyor ve bunu biz reklam verirken giriyoruz. Bu kişi şurada yaşar 45 yaş üzeridir ve ilgi alanı golftur dediğimiz zaman, benim medyayı hedeflemem gibi, çok başarılı oluyor. Çünkü bizim ürün ve servisimizle gerçekten ilgilenecek insanlara ulaşmış oluyoruz, onların karşısına çıkmış oluyoruz. Hem biz performans alıyoruz hem de ilgi alanı olmayan reklamları görmediği için onlar da rahatsız olmuyor. Hedef kitleyi iyi tanımamız gerekiyor bu yüzden. Aslında bu temel pazarlama çalışmasıdır hedef müşterinizi tanımlamak, eskiden bunlar yapılmıyordu dijital pazarlama için kaçınılmaz oldu açıkçası. Bizim ideal müşterimiz kimdir; dediğim gibi yaş, lokasyon, ilgi alanları bunları net olarak işletme bir kere tanımlaması lazım, bir bütçesi de olması lazım elbette, iyi planlaması lazım, aylık bütçe ne kadar, yıllık bütçe ne kadar ona göre bir plan yapması lazım. En çok kullandıklarımız bunlar. YouTube üzerinden reklamlar var mesela 5 saniyede geçilebilen, YouTube video reklamlarını da kullanabiliyoruz bazen, Instagram aynı şekilde, Facebook gibi aşağı giderken reklamlar karşınıza çıkıyor ya da hikaye bölümünde. Günlük hayatta en çok kullandıklarımız bunlar. Biz de o insanlar arkadaşlarını ve takip ettikleri firmaları gezerken biz de karşılarına çıkıyoruz ve bir mesaj verip web sitemize çekmeye çalışıyoruz.

Sunucu: Peki ücretsiz bir şeyler yapmak gibi bir durum olabilir mi?

Olgu Şengül: Ücretsiz pek bir şey kalmadı maalesef. Yani sosyal medya yönetimi dediğimiz bir kısım var ya oraya içerikler gönderiler paylaşıyoruz mesela, bunlar eskidendi böyle sürekli gönderi atarak bazı insanları ücretsiz çekebiliyorduk ama bu artık pek kalmadı. Çünkü çok kalabalık oldu artık bu platformlar, kalabalık olunca aradan sıyrılmak için farklı şeyler düşünmek lazım. Facebook'un kurucusu ücretsiz gönderileri göstermeyi çok azalttı, diyor ki reklam yap eğer insanların karşısına çıkmak istiyorsan. Mesela Google'da bir arama yaptığınızda 3 tane reklam görüyorsunuz, 10 tane ücretsiz dediğimiz listeleme çıkıyor, işte o SEO dediğimiz kısım. Ücretsiz listeleme tarafına da ücretsiz gibi görünse de çok ciddi yatırım yapmak gerekli, orada çok farklı olaylar var; web sitenize içerikler yazdırmanız gerekiyor, backlink dediğimiz başka sitelerden kendi sitenize linkler toplamanız gerekiyor gibi bir sürü ayrıntı var. Bu da maliyetli. Bir de SEO tarafında şöyle bir şey oldu; şu an günümüzde kendimizden de biliyoruz, mobil kullanım gerçeği var. Google'ı %60'ın üzerinde mobilden kullanıyoruz. Şimdi mobil gerçeği var. Örneğin bir arama yaptığımızda "mobilya satın al" diye, bir ekran komple reklam, biraz daha aşağı iniyorsunuz ikinci üçüncü reklam. Yani daha ne kadar aşağı ineceksiniz de SEO'ya ondan sonra ulaşıyorsunuz, o ücretsiz kısma. Geçmiş yıllara göre SEO'nun etkisi bir miktar azaldı bu yüzden. SEO yapmak da orada ücretsiz çıkmak da aslında ücretli. Onu da yaptırmak ücretli. Ajanslara belli bir bütçe ayırmamız gerekiyor eğer oralarda çıkmak istiyorsak. Şimdi diyoruz ya sosyal medyada ücretsiz gönderi paylaşalım, sosyal medyayı yönettirmek de ücretli. İçeride bir ekiple ya da dışarıda bir ajansla yapabilirsiniz, o da ücretli. Yani o yüzden ben firmalara hep söylüyorum, eğer bir pazarlama bütçeniz yoksa firmanız yok. Bir pazarlama bütçeniz mutlaka boyutu neyse olması gerekiyor ve bütçenin harcanması gerekiyor.

Sunucu: Peki dijital pazarlamanın faydalarından bahsedelim isterseniz, neden kullanmalıyız dijital pazarlamayı?

Olgu Şengül: 2 boyutu var, kariyer yapanlar boyutu var, yani bunu çalışmak için iş bulmak için kullanacak kişiler var. Bir de işletmeler boyutu var işletmeleri zaten konuştuk, müşteri bulmak için. Yani çok basit bir şekilde anlatmam gerekirse ufak bütçelerle müşteri bulabilmek için. Örneğin dijital olmasa nereden müşteri bulabilecek bu firmalar; işte radyolara reklam vermeleri lazım, billboardlara, televizyona reklam vermeleri lazım. Bunlar küçük ve orta ölçekli işletmeler için çok ciddi bütçeler. Bir de reklamı herkese göstermek onlara çok hitap eden bir şey değil. Örneğin yediden yetmişe satılacak bir içecek markası değilseniz anlamsız oluyor. Hem bütçe fazla hem de anlamsız. Ama dijital pazarlama ile ne yapabiliyorlar; tam istediği kişiye ve ufak bir bütçe ile ulaşmış oluyor. İşletmeler tarafı böyle. Küçük bütçelerle müşteri bulma. Kariyer yapanlar tarafı ise şu, işletmeler bu işleri yapacak insan kaynağı arıyorlar, bulamıyorlar. Bu da aslında bir kariyer fırsatı insanlar için. Şu anda günlük hayatta Google, Facebook, Instagram'ı zaten kullandığımız için aşinayız, sadece onların iletişim ve reklam tarafını öğrenmek kalıyor. Çok güzel bir kariyer fırsatı var. Sosyal medyayı yönetecek insanlara, sosyal medya uzmanlarına çok ciddi ihtiyaç var. Alt alanları var mesela, e-posta pazarlama uzmanları var, Google reklamlarını yöneten uzmanlar, Facebook reklamlarını yöneten uzmanlar. Yani işin bir de kariyer yapma boyutu var, her ikisi için de çok büyük bir fırsat bu. Firmalar için de çok büyük fırsat dijital pazarlamayı kullanmak hem de kariyer düşünenler için büyük bir iş fırsatı.

Sunucu: Peki bir kitabınız var, bu kitabı yazmaya nasıl karar verdiniz, ondan bahsedelim?

Olgu Şengül: Evet dijital pazarlama kitabı Mart 2017'de çıktı. Ben yaklaşık 8 yıl kadar sektörde çalıştım. Ben de bu işin ekip yöneticisi tarafındaydım. Bir işletme sahibi gibi sürekli insan kaynağı aradım, yüzlerce mülakat yaptım. Şunu fark ettim maalesef yok o insan kaynağı, çok az insan bu konuyu biliyor. Genelde işi az da olsa bileni alıp ekipte geliştirme şeklinde ilerlettik arkadaşları ve bir çalışma yaptık. Bu eksik yani kaynak yok. Yani insanların istese de kendilerini geliştirebileceği bir kaynak yoktu ve ben de bu kaynak ihtiyacını karşılamak için açıkçası piyasaya kaynak olsun diye bu kitabı çıkardım. Nedenlerden biri bu, yani kariyer yapanlar için. İşletmeler açısından nedeni ise büyük resmi görememeleri. Çünkü gelip herkes onlara bir şeyler söylüyor. Biri geliyor işte sosyal medya çok önemli sosyal medya yap diyor, biri geliyor SEO yapalım SEO çok önemli diyor, biri video yapalım, viral pazarlama yapalım vs. herkes başka bir öneri ile geliyor ve kafaları karışıyor. Kafaları karıştığı için de aslında önce kafada bir toparlamak gerekiyor. Bu kitabın en önemli faydası şu, büyük resmi görmek, neyi ne için yaptığımızı anlamak ondan sonra da büyük resmi anladıktan sonra da tek tek konuları anlamak. Sosyal medyayı anlatıyor, Google reklamlarını anlatıyor vs. parçalara iniyor. İşte dediğim gibi bütünsel resmi görmeden anlamsız bu işlere girmek, sosyal medya işine giriyorsun ama neyi ne için yaptığını bilmeden büyük resmi anlamadan adım atmak, çalışmalar havada kalıyor yani. O yüzden önce bir işin stratejik, düşünsel boyutunu kafamızda oturtmamız gerekiyor, bu stratejik tarafını kitabı okuyanların kafasında çözebileceğine inanıyorum.

Sunucu: Örneğin ben bu anlattıklarınızdan bir şey anlamıyorum bu kitabı okursam anlar duruma gelir miyim peki?

Olgu Şengül: Kesinlikle anlar duruma gelirsiniz. Konu başlıklarını da öğrenmiş olursunuz ve özellikle ilk bölümler ilk üç bölüm neyi niçin yaptığımızı anlayacağınız için büyük resmi anladıktan sonra parçaları anlamak daha kolay oluyor aslında. Derslerde de düşünün mesela lisede ortaokulda böyle tek tek bir şeyleri öğrenmeye çalıştığımızda zor oluyor ama şöyle komple büyük resmi anladığımız zaman daha net anlayabiliyoruz, konuları birbirine bağlayabiliyoruz Burada da böyle bir durum var, bu işleri tek tek yapmak yeterli değil, bunları birbirine bağlamak de gerekiyor, ilgili yerlerde ilişkilendirmek de gerekiyor. O noktada benim ilk tavsiyem büyük resmi görmeleri gerekiyor, işletme sahibinin de kariyer yapacak olan kişilerin de. Çünkü bunları, parçaları birbirine bağlamadıktan sonra neyi niçin yaptığını anlamadıktan sonra çalışmalar havada kalıyor ve bir sonuç vermiyor. Buna harcanan reklam bütçeleri de maalesef boşa gitmiş oluyor. O yüzden stratejiyi doğru geliştirerek yola çıkmamız gerekiyor.

Sunucu: Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Olgu Şengül: Dijital pazarlamaya herkesin girmesi lazım. Bu klasik medya, yeni medya konusu. Aslında bu klasik medyayı kullanan firmaların bu dijital medyayı da düşünmeleri gerekiyor. Mesela ben size çarpıcı bir rakam da veriyim. 2017'de ilk defa dünyada internete harcanan reklam paraları TV'yi geçti, ilk defa geçti. 2017 çok önemli bir kırılma noktası oldu bu anlamda. O yüzden firmaların dijital medyaya yatırım yapmaları gerekiyor, bunu anlayıp buraya bütçe ayırmaları gerekiyor. Medya sektöründe çalışanların da dijital tarafa yavaş yavaş geçmeleri gerekiyor. Örneğin PR yapıyorsunuz, bu artık dijital PR oluyor gibi. O yüzden herkesin yavaş yavaş, ya da belki de hızlıca, bu konuya girmesi ve kendilerini geliştirmeye başlamaları gerektiğini düşünüyorum.