Caretta Caretta'lar, Dikili'de

Dikili'yi 22.önemli yuvalama alanı seçen caretta carettaların sağlıklı yumurtlayabilmesi için Dokuz Eylül Üniversitesi ve Dikili Belediyesi tarafından koruma amaçlı bir proje hayata geçirildi.

Dikili kumsalı, Caretta Caretta (iribaş kaplumbağaların)'ların "22. önemli deniz kaplumbağası yuvalama alanı" oldu. Nesli tükenmekte olan caretta caretta'lar, küresel ısınma sonucu yaşanan iklim değişiklikleri nedeniyle Dikili'deki 5 kilometre alanı kapsayan Kabakum Sahili'ni seçti. Dokuz Eylül Üniversitesi ve Dikili Belediyesi işbirliğiyle Caretta Carettala'rı sağlıklı yumurtlayabilmesi için koruma amaçlı proje hayata geçirildi.

DEÜ Biyoloji Bölüm Başkanı Biyolog Prof. Dr. Barbaros Çetin, Biyoloji Bölüm Başkan Yardımcısı Çetin Ilgaz, Eğitim Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hakan Durmuş'un Dikili Belediyesi Kültürevi'nde caretta carettaların yeni yaşam alanının tanıtımı için bir araya geldikleri toplantıya Dikili'den ilgi büyük oldu. Yapılan sunuma Dikili Belediyesi Kent Konseyi Başkanı Meclis Üyesi Erdoğan Doğan, Jeotermal A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Meclis Üyesi Hüseyin Çelik, Dikili Belediyesi Kültür ve Sosyal işler Müdürlüğü, ADD, Dikili iklim Adaleti Gönüllüleri, Eğitim Sen üyeleri, vatandaşlar ve basın katıldı.

Toplantıda konuşan DEÜ Biyoloji Bölüm Başkanı Biyolog Prof. Dr. Barbaros Çetin, caretta carettaların geçtiğimiz Ağustos ayında Dikili kumsalında yuvalandıklarını tespit ettiğini belirterek, bunun hem sevindirici hem de şaşırtıcı olduğunu ifade etti. Çetin, kaplumbağaların Akdeniz Bölgesi'nde 21 yuvalama alanı bulunduğunu belirterek, "Küresel ısınma sonucunda yaşanan iklim değişikliği nedeniyle carettalar kuzey enlemlerine göç etmeye başladı. Her geçen gün ortalama sıcaklık değerleri artış gösteriyor. Özellikle son 10 yıldır Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde de deniz sıcaklıkları çok yükseldi. 110 milyon yıldır yaşamını sürdürmeye çalışan bu hayvanlar, nesillerinin devamı için Dikili'yi seçti. Dikili, caretta carettaların 22.yuvalama alanı oldu" dedi.

CİNSİYETİN BELİRLENMESİNDE SICAKLIK BELİRLEYİCİ

Deniz kaplumbağalarının cinsiyetinin ortaya çıkmasında yuva içi sıcaklığın belirleyici olduğunu belirten Çetin, "Yuva içi sıcaklığını 29 derecenin üstünde olması dişi, altında olması ise erkek cinsiyetini belirliyor. Sıcaklıklar yükseldiği için Akdeniz Bölgesi'ndeki caretta carettaların yüzde 85'i dişi üremeye başladı. Bu nedenle carettalar göç ediyor. Dikili sahillerinin bu hayvanlar tarafından seçilmesinin nedeni, Kuzey Ege 'de yer almasından dolayı daha soğuk sulara ve serin kumul alanlara sahip olmasıdır. Ayrıca buranın sağlıklı ve temiz bir yer olması da deniz kaplumbağaları için tercih nedenini oluşturuyor. Biz bu hayvanları koruma altına almak için Dikili Belediyesi ile proje başlattık. 1 Haziran'da çalışmaya başlıyoruz, 15 öğrenci ve 2 yüksek lisans öğrencisi gönüllü olarak çalışmalarımızda yer alacak" dedi.

TERMİK SANTRAL UYARISI!

Dikili Kent Konseyi Başkanı Erdoğan Doğan, Dikili'nin bir barış şehri olduğunu anımsatarak; "Carettalar'da barışçıl canlılardır. Onların Dikili sahillerini seçmeleri bizi oldukça memnun etmiştir. Belediye olarak yürüttüğümüz çevre politikalarında tutumumuz ülke genelinde bellidir. Çevremizde yaşanan çevre katliamlarına da hiçbir zaman sessiz kalmadık. Caretta carettaların korunması için DEÜ'ye ve akademisyenlere her türlü desteği vermeye hazırız" dedi. Aliağa'ya yapılacak Termik Santralleri silsilesini de hatırlatan Doğan; "Aliağa'da 7 tane termik santralin kurulması için çalışma var. Bunların 2 tanesine ruhsat verildi. Termik santrallerinin kurulması, deniz suyunun ısınması anlamına geliyor. Ciddi bir tehlike ile karşı karşıyayız. Dikili sahillerini doğrudan etkileyecek olan termik santralleri carettalar için de tehdit oluşturacaktır. Biran önce önlem alınmalıdır" dedi.

EXPO İÇİN BÜYÜK ŞANS

Toplantıda Deniz kaplumbağası türlerinin tamamı Uluslar arası Doğa Koruma Birliği-IUCN tarafından "Nesli Tehlike Altındaki Türler" kategorisinde yer aldığı Bern, Barselona ve CITES gibi uluslar arası sözleşmelere imza atan Türkiye de deniz kaplumbağaları ve yaşama alanlarını mutlak surette korumak zorunda olduğu vurgulandı. Bunun bölge turizminin ekolojik ve sağlık açısından önemini arttıran bir faktör olacağı ve Carettalar'ın İzmir'in bu kıyılarını bir marka haline getireceği de ifade edildi.

Toplantıda ayrıca Carettaların göç etmelerinin sebebinin neslin sağlıklı devamını koruma içgüdüsü olduğu bununda deniz ve hava temizliğini ifade ettiğinin altı çizildi. Bu aşamada projenin İzmir'in de aday olduğu EXPO 2020'nin tanıtımına da fayda sağlayacağı ve projenin biran önce EXPO 2020 Yürütme Kurulu tarafından, 2013 yılı Kasım ayında Paris BIE delegelerine tanıtılması gerektiği vurgulandı.

Kaynak: Bültenler / Güncel