Haberler

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur
Haberler
Güncelleme:
Haberler
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren, yayın yasağının yasal dayanağı ve yaptırımının hakim kararıyla hangi hallerde verilebileceğine dikkat çekmekle birlikte haberlere doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme olmadığını belirtti. Temel kuralın, ifade (basın) özgürlüğü çerçevesinde yayın yapmak ve olayları haberleştirmenin serbest olduğunu açıklayan Cumhuriyet Savcısı, istisnai hallerde yasal şartlar oluştuğunda hakim tarafından yayın yasağı kararının verilebileceğini aktardı.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren, kaleme aldığı Yayın Yasağının Yasal Dayanağı ve Yaptırımı konulu makalesinde mevzuatta ve uygulamada hakim kararıyla yayın yasağının hangi hallerde verilebileceğine dikkat çekerek doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme olmadığına değindi. Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren, konuya açıklık getirerek "Anayasamızın basın hürriyetine dair 28. Maddesinin 4. Fıkrasında yer alan "Yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek sınırlar içinde, hakim tarafından verilen kararlar saklı kalmak üzere, olaylar hakkında yayım yasağı konamaz" hükmü uyarınca kural olarak olayların haberleştirilmesinde yayım yasağı konulamayacağı prensibi benimsenmiştir. Buna göre temel kural, ifade (basın) özgürlüğü çerçevesinde yayın yapmak, olayları haberleştirmek serbesttir. Çok istisnai hallerde ise yasal şartlar oluştuğunda hakim tarafından yayın yasağı kararının verilmesi mümkündür." ifadelerini kullandı.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur


"HAKİM TARAFINDAN VERİLECEK KARARLAR SAKLI KALMAKTADIR"

Temel prensibin haricinde olabilecek istisnai hususu açıklayan Asım Ekren: "Anayasa'daki "yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek sınırlar içinde, hakim tarafından verilen kararlar saklı kalmak üzere" ibaresi içindedir. Yine Basın Kanunu'nun basın özgürlüğüne dair 3. Maddesinin 1. Fıkrasında basın yayının prensip olarak serbestliği, yani özgürlüğü vurgulanmıştır. Buna göre basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir. Bu ana kuralın yayında, yayın yasağı açısından istisnai ve dar yorumlanması gereken basının özgürlüğünü sınırlayan hüküm olarak, aynı maddenin 2. Fıkrasında "Basın özgürlüğünün kullanılması, ...yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının sağlanması amacıyla sınırlanabilir" düzenlemesidir. Radyo veya televizyon yayınları yönünden ise 6112 sayılı Kanun'un olağanüstü dönemlerde yayınları düzenleyen 7. Maddesinde yayın kaydının denetlenemeyeceği, durdurulamayacağı ancak "...ve yargı kararları saklı kalmak kaydıyla. ...geçici yayın yasağı getirebilir" şeklinde düzenleme mevcuttur. Ayrıca ülkemiz hukukunun bir parçası olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. Maddesinin 1. Fıkrasında ifade özgürlüğünün esas olduğu belirtilmiş ancak sınırlama olarak 2. Fıkrasında "…yargı erkinin yetki ve tarafsızlığının güvence altına alınması için …sınırlamalara veya yaptırımlara tabi tutulabilir." ibaresi yer almıştır." diye konuştu.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur


"BASIN YOLUYLA YAPILAN HABERLER DENETLENEMEZ"

Asım Ekren, yukarıda belirtilen Anayasa ve bu madde dayanağıyla çıkarılan yasa maddeleri ile sözleşme hükümleri birlikte dikkate alındığında maddeleri sıralayarak anlattı:

1) Kural olarak, yayın şerbetliği ilkesi geçerli olup olaylara ilişkin basın yayın yoluyla yapılan haberler denetlenemez, yasaklanamaz.

2) Anayasa'nın "yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek sınırlar içinde, hakim tarafından verilen kararlar saklı kalmak üzere" hükmü uyarınca;

a) Yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi amacıyla,

b) Kanunla belirtilecek sınırlar içinde,

c) Hakim tarafından verilen kararla olaylara ilişkin basın yayın yoluyla yapılan haberlere (yayınlara) yayın yasağı getirilebilir.

3) Anayasa'nın yukarıdaki hükmüne uygun olarak basılı eserler ile internet haber siteleri yönünden 5187 sayılı Basın Kanunu'nun 3. Maddesi'ndeki "Basın özgürlüğü, ...yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının sağlanması amacıyla sınırlanabilir" düzenlemesi getirilmiştir.

4) Yine Anayasa'nın aynı hükmüne uygun olarak radyo-televizyon yayınları yönünden 6112 sayılı Kanun'un 7. Maddesindeki "... yargı kararları saklı kalmak kaydıyla durdurulamaz." düzenlemesi getirilmiştir.

6) Sözleşmenin 10. Maddesinin 2. Fıkrasındaki sınırlama nedenleri arasındaki yargı erkinin yetki ve tarafsızlığının güvence altına alınması için sınırlamalara veya yaptırımlara tabi tutulabilir. Yine İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 19. Maddesinde görüş ve anlatım özgürlüğü, 12. Maddesinde ise kişilik hakkının saldırısına kanunla korunması gerektiği düzenlenmiştir.

Buna göre olaylara ilişkin olarak, ancak istisnai ve dar bir şekilde ve yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesinin sağlanmasına yönelik yayın-haber yapma yasağı kararı verilebilir. Buna yasal dayanak, Anayasa'nın 28, 5187 sayılı Kanun'un 3, 6112 sayılı Kanun'un 7, Sözleşme'nin 10 ve Evrensel Bildirge'nin 12 ve 19. Maddeleridir. Mevzuat ve yüksek yargı kararları itibariyle ifade özgürlüğünün sınırlama sebepleri şunlardır:

- Ulusal güvenliğin, toprak bütünlüğünün korunması,

- Kamu düzeninin-güvenliğinin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi,

- Sağlığın veya ahlakın, başkalarının şöhret ve haklarının korunması,

- Gizli bilgilerin yayılmasının önlenmesi veya yargı erkinin yetki ve tarafsızlığının güvence altına alınması olarak sayılmıştır.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur

"MEŞHUR KİŞİLER HAKKINDA TOPLUMUN BİLGİ ALMA HAKKI VARDIR"

Hakimin yukarıdaki yasal nedenler içinde yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesinin sağlanmasının temini bakımından ancak istisnai ve dar şekilde yorum yaparak ayın yasağı kararı verebileceğini belirten Cumhuriyet Savcısı: "İfade (basın) özgürlüğü istisnalara tabi olsa da bu istisnaların dar bir biçimde yorumlanması ve sınırlama nedeninin ikna edici bir biçimde ortaya konması gerektiği belirtilmiştir. Dolayısıyla somut bir yargı faaliyeti nedeniyle yayın yasağı verilebilmesi için yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesinin tehlikeye girmiş olması, başka bir deyişle böyle bir kararın verilmemesi halinde yargı makamının-kararının gücü, otorite ve tarafsızlığının risk altına girdiğinin ikna edici bir biçimde ortaya konması gerekir. Bir diğer önemli unsur da talebe konu edilen kişinin sıfatıdır. Normal (sade) vatandaşlar ile politikacı, kamuya mal olmuş, basın aracılığıyla ünlenmiş, "meşhur" diye tabir edilen sanatçı, sporcu, gazeteci, kamu görevlisi gibi kişileri birbirlerinden ayırarak değerlendirmek gerekir. Bu sıfattaki kişilerle ilgili olarak toplumun haber alma hakkı olduğu ve bunların daha fazla eleştiriye tahammül etmeleri ve bu açıdan basın özgürlüğünün daha geniş olması gerektiği kabul edilmiştir." açıklamalarında bulundu.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur

"CUMHURİYET SAVCISININ TALEPTE BULUNMASINI ENGELLEYEN BİR DURUM BULUNMUYOR"

Asım Ekren, görevli ve yetkili hakim veya mahkeme yönünden yasada açıklık olmamakla birlikte soruşturma veya davanın-yargısal işlemin yapıldığı yer sulh ceza hakimliği, görülen bir hukuk veya ceza davası varsa davaya bakanın mahkeme olduğunu belirterek talep etme hakkına sahip kişinin de bulunduğu yer hakimliğine müracaat edebileceğini ve yapılan soruşturma kapsamında cumhuriyet savcısının talepte bulunmasını engelleyen bir durum olmadığını ekledi.

Belirtilen şartların gerçekleşmesi halinde aykırı hareket etmenin adli yaptırımı eğer yapılan bir adli soruşturma varsa 5237 sayılı TCK'nın 285/2. Maddesinde "Soruşturma evresinde alınan ve soruşturmanın tarafı olan kişilere karşı gizli tutulması gereken kararların ve bunların gereği olarak yapılan işlemlerin gizliliğini ihlal eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır." yer alan hükmüdür. Radyo-televizyonlar açısından ayrıca idari olarak RTÜK tarafından 6112 sayılı Kanun'un 32. Maddesi gereğince idari yaptırımlar uygulanabilir. Yine aynı yasanın 7. Maddesine göre, Basın Kanunu uyarınca getirilen yayın yasak ve kısıtlamalarına aykırı olarak yayın yapılması halinde RTÜK tarafından medya hizmet sağlayıcı kuruluşun programlarının yayını bir gün durdurulur. Bir yıl içinde; aykırılığın tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınlarının beş güne kadar, ikinci kez tekrar edilmesi halinde on beş güne kadar durdurulmasına, üçüncü kez tekrar edilmesi halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir.

Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren: Doğrudan yayın yasağı konulabileceğine ilişkin yasal bir düzenleme yoktur

"HAKİM KARARINA AYKIRI YAYIN YAPIYORSA BUNU İSPATLAMASI GEREKİR"

Cumhuriyet Savcısı Ekren, hakim kararına aykırı yayın yapılması halinde, yayın ilgilisine yaptırım uygulanabilmesi için karardan haberdar olunduğunun açıkça tespit veya bunun ispatlanmış olması gerektiğini belirterek sözlerini noktaladı.

Haberler.com / Özge Çağıl Sütçü - Hukuk
ABD'nin 47. başkanı Donald Trump oldu

270 delegeye ulaşıldı! İşte ABD'nin yeni başkanı

Zafer konuşması yapan Trump'tan net mesaj: Savaşı bitireceğim

Zafer konuşması yapan Trump'tan net mesaj: Savaşı bitireceğim

Küresel piyasalar ABD Başkanlık seçiminin sonucuna odaklandı

Küresel piyasalar ABD Başkanlık seçiminin sonucuna odaklandı

Yerine kayyum atanan Ahmet Özer'in 7 yakınının belediyedeki görevlerine son verildi

Yerine kayyum atanmıştı! Belediyede işe aldığı 7 yakınının akıbetleri belli oldu

500
Haberler.com'da yer alan yorumlar, kullanıcıların kişisel görüşlerini yansıtır ve haberler.com'un editöryal politikası ile örtüşmeyebilir. Yorumların hukuki sorumluluğu tamamen yazarlarına aittir.
title