WHO ve UNICEF: Covid-19 nedeniyle sekteye uğrayan aşı programları çocuklar için risk yaratıyor

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF), dünya genelinde hayati öneme sahip aşıları olabilen çocuk sayısının kritik düzeylere gerilediği uyarısı yaptı.

WHO ve UNICEF'ten yapılan açıklamada, Covid-19 pandemisinin aşıların ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırılması ve çocuklara yapılması süreçlerinde kesintilere neden olduğu ifade edildi.

Aşı konusunda çok uzun yıllar boyunca "büyük emeklerle kazanılmış olan ilerlemenin" tersine dönme riskinin ortaya çıktığı vurgulandı.

Açıklamada, "2020'nin ilk dört ayına ait geçici veriler, difteri, tetanos ve boğmacaya (DTP3) karşı etkili aşının üç dozunu tamamlayabilen çocukların sayısında büyük bir düşüş görüldü. Ülkeler içerisinde ve arasında bağışıklık kapsamının göstergesi olan DTP3 kapsamı, 28 yıl sonra ilk kez geriledi" denildi.

WHO Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, aşıların kamu sağlığı tarihindeki en güçlü araçlardan biri olduğunu ve bu dönemde çeşitli hastalıklara karşı bağışıklığı olan çocukların sayısının hiç olmadığı kadar yüksek düzeylere ulaştığını belirtti.

Ghebreyesus, "Ancak pandemi, tüm bu ilerlemeyi riske sokuyor. Rutin aşılarını kaçıran çocukların karşı karşıya olduğu önlenebilir hastalık ve ölüm riski, Covid-19'dan çok daha yüksek olabilir "dedi.

Ghebreyesus, aşıların pandemi sürecinde de güvenli bir şekilde gerekli yerlere ulaştırılabileceğini vurgulayarak, tüm ülkelere hayat kurtaran bu aşı programlarına devam etme çağrısı yaptı.

Kamu sağlığı alanında çalışmalar yapan bir grup akademisyenin oluşturduğu Aşının Etkisi Modelleme Konsorsiyumu'nun 2019 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, 20 yıldır kapsamlı bir şekilde uygulanan programlar sonucunda 98 ülkede 35 milyon kişinin hayatı kurtarılırken, çocuklar arasındaki ölüm oranı da yüzde 44 azaltıldı.

Bazı hastalıklar yeniden görülmeye başlandı

Bazı ülkeler, Covid-19'un yarattığı sağlık krizi karşısında çocuklara yönelik aşı programlarını askıya aldı.

Programlarını askıya almayarak devam etmeye çalışan ülkelerde ise pandemi nedeniyle uygulanan seyahat kısıntıları aşı nakliyesinde sorunların doğmasına ve bu programı uygulayacak yeterli sayıda sağlık çalışanının kalmamasına yol açıyor.

Yaşanan sıkıntılar nedeniyle son aylarda Pakistan, Bangladeş ve Nepal'de difteri vakaları görülmeye başlandı. Güney Sudan, Kamerun, Mozambik ve Bangladeş ise kolera vakalarının arttığını bildiriyor.

Çocuk felci virüsünün mutasyona uğramış bir türü, 30'dan fazla ülkede görülürken, Bangladeş, Brezilya, Kamboçya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Irak, Kazakistan, Nepal, Nijerya ve Özbekistan ise kızamık hastalığının arttığı ülkeler arasında.

Pandemi nedeniyle kızamık aşısı programını askıya alan 29 ülkenin 18'i kızamık salgının başladığını bildirdi. 13 ülke ise kızamık aşısı programını askıya almayı planlıyor.

Kızamık ve Kızamıkçık Girişimi'ne (M&RI) göre, 2020 yılında 178 milyon kişi kızamık aşısından mahrum kalma riskiyle karşı karşıya.

UNICEF Aşı Programı Başkanı Dr. Robin Nandy, "Bazı ülkeler, Covid-19'la mücadelelerinin ardından kızamıkla karşı karşıya kalacak. Bu durum sağlık sistemlerinin üzerinde daha da baskı oluşturacak ve ciddi ekonomik ve insani sonuçlar doğuracak" dedi.

UNICEF, 100 ülkeye aşı tedarik ediyor ve bu programlarla bu ülkelerde 5 yaşın altındaki çocukların yüzde 45'ine ulaşılıyor.