İşaret dili nedir? İşaret dili harflerin yapılışı ve alfabesi nedir? Parmak alfabesi işaret dili sözlüğü (TDK)
Türk İşaret Dili, Türkiye ve KKTC'ndeki işitme engellilerin kullandığı dildir. İşaret dili için belli bir alfabe ve harflerin özel yapılışları mevcuttur. Mesela işaret dilinde c harfini yapmak için elimizi C şeklinde oval yapmamız gerekiyor. Peki işaret dili harfleri nedir, işaret dili alfabesi nedir?
İşaret dili, işitme engellilerin kullandığı bir dildir. Dünya genelinde her ülkenin kendi alfabesine özel işaret dili alfabesi mevcuttur. Mesela A.B.D. 'dekiyle bizim Türkçe işaret dili harfleri farklılık göstermektedir. Şimdi parmak alfabesi, işareti dili nedir, işaret dili harflerin yapılışı nasıldır ona bakalım.
İŞARET DİLİ NEDİR?
İşaret dili, işitme ya da konuşma engellilerin kendi aralarında veya başkalarıyla iletişim kurarken, el hareketlerini yüz mimiklerini ve beden dillerini kullanarak oluşturdukları görsel bir dildir.
Örneğin Amerikan işaret dilindeki harflerin gösterimi yukarıdaki gibidir. Türk işaret dili farklıdır fakat bazı harflerin yapılışı birbirine benzemektedir.
İŞARET DİLİNİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
- İşaret dili kendi kelime hazinesine, gramerine ve özel parmak işaretine sahiptir.
- Bölgesel farklılıklar bulunmakla birlikte, ana yapısı ülkenin her yerinde büyük benzerlik göstermektedir.
- Grameri ve yapısıyla sesli türkçeden ve dolayısıyla da yazılı dilden çok farklıdır.
- Bazı harflerin yapılışı benzese de dünya ülkelerinin işaret dili alfabesi birbirinden farklıdır.
TÜRK İŞARET DİLİ NEDİR?
Türk İşaret Dili, (kısaca TİD) Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'indeki işitme engelliler tarafından kullanılan dildir. Dünyadaki diğer işaret dilleri gibi Türk İşaret Dili de Türkçenin gramer yapısından farklı olarak kendine özgü bir gramer yapısına sahiptir. Aynı şekilde diğer ülkelerin de gramer kurallarına göre yapılışları farklıdır.
TÜİK'in resmi verilerine göre ülkemizde 89,043 kişi (53,543 erkek ve 35,500'ü kadın olmak üzere) işitme engellidir. Yine TÜİK'in resmi verilerine göre ülkemizde 55,480 kişi (34,672 erkek ve 20,808 kadın olmak üzere) konuşma engellidir.
İşaret dilinin kullanımı 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı Devleti zamanına kadar dayanmaktadır. O dönemlerde sarayda, hamamlarda, mahkemelerde işaret dilinin kullanıldığına dair bazı kayıtlar mevcuttur. Günümüzde kullanılan Türk İşaret Dili'nin Osmanlı Devleti dönemindeki işaret dilinin devamı olup olmadığı henüz bilinmemektedir. Fakat II. Abdülhamit zamanında İstanbul'da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD'in en az 120 yıllık bir geçmişi vardır diyebiliriz. Ek olarak son 10 senedir Türk İşaret Dili'yle ilgili çalışmalar oldukça hızlanmıştır.
TÜRK İŞARET DİLİ HARFLERİNİN GÖSTERİMİ
Türkçe işaret dili harflerinin gösterimi aşağıdaki resimde verilmiştir.
Bu görsele bakarak işaret dilini öğrenebiliriz. Harflerin nasıl yapıldığını buradan bakarak öğrenmiş oluruz.
TÜRK İŞARET DİLİNDE AİLE TERİMLERİ
Türk İşaret Dili'nde dede, nine, anne, baba, abla ve abi yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi gösterilmektedir.
İŞARET DİLİ NEDEN ÖĞRENMELİDİR?
İşaret dilini öğrenerek, işitme engeline sahip bireylerin, hastane, adliye, polis, noterler, banka ve eğitim alanları gibi daha birçok alandaki işlerini halledememe ve o kişilerle iletişime geçememe problemine çözüm sağlamış olabiliriz. Bu açıdan işaret dili öğrenmek çok önemlidir. İşaret dilini öğrenerek toplum içerisinde kendimize farklı bir yer belirleyebiliriz.
GÜNÜMÜZDE İŞARET DİLİ EĞİTİMİ ALMAK İÇİN NELER YAPILIR?
Bulunduğunuz şehirdeki halk eğitim merkezi kurslarında işaret dili eğitimi var ise katılabilirsiniz. Mesela İSMEK 'in böyle kursları olabiliyor. Ücretsiz şekilde katılım sağlayabilirsiniz.
Ek olarak bulunduğunuz şehirde işaret dili dernekleri olabilir. Oraya üye olarak işaret dili öğrenimi sağlayabilirsiniz. Belgeli veya belgesiz bazı derneklerde eğitim verilmektedir.