AF ÇIKTI MI? 11. Yargı Paketi meclisten geçti mi?
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda ele alınan ve kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen, Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere çeşitli yasalarda değişiklikler içeren düzenleme yasalaşarak yürürlüğe girdi. Bu gelişmenin ardından, "Af çıktı mı?" ve "11. Yargı Paketi Meclis'ten geçti mi?" soruları kamuoyunda yeniden gündeme taşındı.
Genel Kurul'da kabul edilen düzenleme kapsamında, yaklaşık 50 bin mahkûmu ilgilendiren ve pandemi döneminde uygulanan Kovid-19 infaz düzenlemesinin alanı daraltıldı. Buna göre, özellikle deprem nedeniyle yıkılan binalarda yaşanan can kayıplarından sorumlu olan kişiler erken tahliye imkanından yararlanamayacak. Böylece 11. Yargı Paketi ile hem getirilen yeni hükümler hem de kapsam dışında bırakılan suçlar daha net bir şekilde belirlenmiş oldu.
11. YARGI PAKETİ MECLİS'TEN GEÇTİ Mİ?
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda kabul edilen 11. Yargı Paketi ile birlikte, kamuoyunda "af" tartışmalarına neden olan bazı infaz düzenlemeleri yasalaştı. Düzenleme, yaklaşık 50 bin hükümlüyü ilgilendiren Kovid-19 dönemine ait uygulamanın kapsamını daraltırken, hangi suçların bu imkanlardan yararlanamayacağını da netleştirdi.
50 BİN HÜKÜMLÜYE ERKEN TAHLİYE İMKÂNI
Paket içerisinde yer alan ve "Kovid-19 düzenlemesi" olarak bilinen madde yasalaşarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlardan hüküm giymiş yaklaşık 50 bin kişi için infaz süresinde kolaylık sağlandı. Kapalı cezaevinde bulunan hükümlülerin açık cezaevine, açık cezaevinde olanların ise denetimli serbestliğe geçiş süresi mevcut uygulamaya göre 3 yıl öne çekildi.
DEPREM SUÇLARI KAPSAM DIŞINDA BIRAKILDI
Yapılan düzenleme ile bazı suçlar açıkça erken tahliye uygulamasının dışında tutuldu. Depremlerde yıkılan binalardan ve bu yıkımlar sonucu meydana gelen can kayıplarından sorumlu olan kişiler, infaz indirimi ve erken tahliye haklarından yararlanamayacak.
HANGİ SUÇLAR DÜZENLEMEYE DAHİL EDİLMEDİ?
Deprem suçlarının yanı sıra; terör ve örgütlü suçlar, aile bireylerine karşı işlenen ağır fiiller, kadınlara ve çocuklara yönelik kasten öldürme suçları, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı da düzenleme kapsamı dışında bırakıldı.
TAHLİYELER RESMİ GAZETE SONRASI BAŞLAYACAK
Toplam 38 maddeden oluşan yasal düzenlemenin Genel Kurul'da kabul edilmesinin ardından, Cumhurbaşkanı'nın onayı ve Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte tahliye işlemlerinin başlaması bekleniyor.
İCRA VE İFLAS KANUNU'NDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
Yeni yasa ile İcra ve İflas Kanunu'nda da çeşitli düzenlemeler yapıldı. Gerekli harç veya teminatı yatırmayan kişilerin ihalenin feshi talepleri, mahkemeler tarafından dosya üzerinden kesin olarak reddedilecek. Eksik ödeme yapılması durumunda ise ilgililere iki haftalık kesin süre tanınacak.
Ayrıca, iflas ya da aciz belgesi düzenlenmeden önceki bir yıl içinde yapılan bağış ve karşılıksız işlemler iptale tabi olacak. Yakın akrabalar arasında yapılan ve gerçek bedeli ispatlanamayan işlemler de bağış sayılacak.
AVUKATLAR İÇİN DİSİPLİN CEZALARI YENİDEN DÜZENLENDİ
Avukatlık Kanunu'nda yapılan değişiklikle, avukatların mesleki faaliyetleri sırasında işledikleri suçlara ilişkin yargı süreçleri barolara bildirilecek. Meslek kurallarına aykırı davranışlarda bulunan avukatlara, fiilin ağırlığına göre disiplin cezası uygulanacak.
DİSİPLİN CEZALARININ TÜRLERİ VE TEKERRÜR HALİ
Uyarma, kınama, para cezası, geçici meslekten men ve meslekten çıkarma şeklinde belirlenen disiplin cezaları, aynı fiilin belirli süreler içinde tekrarlanması halinde daha ağır şekilde uygulanacak.
DİSİPLİN CEZALARINDA ZAMANAŞIMI VE SİCİL SİLME
Belirli sürelerin dolmasının ardından avukatlar, disiplin cezalarının sicilden silinmesi için başvuruda bulunabilecek. Ancak tekrar eden ağır ihlaller bu kapsam dışında tutuldu. Mahkeme kararları sonrası yeniden başlatılacak disiplin soruşturmalarına süre sınırı getirildi.
KAMU İHALE KANUNU'NDA YENİ DÜZENLEME
Kamu İhale Kanunu'nda yapılan değişiklikle, itirazen şikâyet başvuru bedellerinin iadesine ilişkin usuller yeniden belirlendi. Başvurunun kısmen kabul edilmesi durumunda, belirli oranlarda ücret iadesi yapılabilecek. Doğal afetler nedeniyle feshedilen sözleşmelerde de yükleniciler için iade yolu açıldı.
DOLANDIRICILIK DAVALARINDA GÖREV BELİRLENDİ
Dolandırıcılık suçlarına ilişkin davaların asliye ceza mahkemelerinde görülmesi kararlaştırıldı. Hâlihazırda devam eden dosyalarda ise mevcut yargılama usulünün sürdürülmesi benimsendi.
TÜRK CEZA KANUNU'NDA DİĞER DEĞİŞİKLİKLER
Cezai sorumluluğu bulunan akıl hastaları için hem ceza infazı hem de güvenlik tedbiri uygulanması hüküm altına alındı. Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları ön ödeme kapsamına alınırken, kamu görevlilerine görevleri nedeniyle yapılan hakaretler bu düzenleme dışında bırakıldı.
TRAFİKTE YOL KESMEYE HAPİS CEZASI
Trafikte yol kesen, araç durduran ya da ulaşımı engelleyen kişilere 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngören düzenleme kabul edildi. Yasal yürüyüş ve gösteriler bu kapsamın dışında tutuldu.
TAKSİRLE YARALAMA VE DİĞER SUÇLARDA CEZA ARTIŞI
Taksirle yaralama suçunda ceza sınırları yükseltildi. Motorlu taşıtlar üzerinden işlenen güveni kötüye kullanma suçu nitelikli hal sayıldı. Kurusıkı silahların da genel güvenliği tehlikeye sokan suçlar kapsamına alınmasıyla cezalar artırıldı.
ÖRGÜTLÜ SUÇLARDA CEZALAR AĞIRLAŞTI
Suç işlemek amacıyla örgüt kuran veya yönetenlere verilen hapis cezalarının alt ve üst sınırları yükseltildi. Örgüt faaliyetlerinde çocukların kullanılması durumunda, örgüt yöneticilerine uygulanacak cezaların daha da artırılması kararlaştırıldı.
DÜZENLEMENİN ARKA PLANI
AK Parti ve MHP yetkilileri, depremde yakınlarını kaybeden ailelerle yapılan görüşmelerde, deprem suçlarının erken tahliye kapsamı dışında bırakılması yönündeki talepleri değerlendirdi. Yapılan teknik çalışmalar sonucunda, 6 Şubat depremleri başta olmak üzere geçmiş depremlerden sorumlu olan kişilerin düzenlemeden yararlanamaması kararlaştırıldı.
