Kudüs'teki Hristiyan ve Ermeniler olaylara nasıl bakıyor? Tavırları bölgedeki dengeleri değiştirebilir

İsrail ve Filistin arasında yaşananlar tüm dünya kamuoyunun dikkatini çekerken, son olarak Birleşmiş Milletler, iki devletli bir çözüm önerisi sundu.

İsrail'in Müslümanların büyük kutsallarından biri olarak kabul edilen Küdüs'te Filistinlilere yönelik zulmü sürerken, bölgede yaşayan diğer dinden halkın da yaşananları nasıl yorumladığı çok merak edilmeye başlandı.

Öyle ki Kudüs'te yaşayan Hristiyanlar ve Ermeniler'in olaylara bakışının birçok şeyi değiştirebileceği belirtiliyor. Peki, Hristiyanlar ve Ermeniler Kudüs'te yaşananlara nasıl bakıyor.

Konu hakkındaki tüm detayları sizler için derledik. İşte Hristiyanlar ve Ermeniler'in Kudüs'te yaşananlara bakışı...

Eski Kudüs'ü haritada da göründüğü şekliyle, 1967 İsrail işgali öncesi sınır olan "yeşil çizgi"nin hizasından itibaren aşağıya doğru kestiğinizde; eski şehrin İsrail'e yakın olan yarısı Ermeni ve Hristiyan mahallelerinden oluşurken, o hizadan itibaren Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e doğru olan bölümün yarısını da Müslüman ve Yahudi mahalleleri oluşturuyor.

ERMENİLER KİLİT NOKTADA

Ermenilerin Filistin konusundaki tutumu işgalci İsrail'in yenilgiye uğraması için önemli. Kudüs'ün eski şehrinin nüfusunun yarısını oluşturmalarından ayrı olarak; Biden'ın yakın zamanda Türkiye'ye karşı sözde soykırım yalanını tanımasından anlaşıldığı kadarıyla yurtdışında ve özellikle ABD'de güçlü bir lobileri var. Bu lobinin gücü Biden'ı, İsrail'e karşı, doğrunun yanında pozisyon almaya zorlayabilir ve Türkiye'nin tek başına omuzladığı İsrail karşısında birleşme çağrılarına yardım edebilir.

TRUMP VE BİDEN'IN MEZHEP FARKI ABD'NİN BAKIŞ AÇISINI ETKİLİYOR

Kudüs'ü İsrail'in sözde başkenti ilan etmeye kalkan Trump, bir Evanjelik'ti ve Eski Ahit'e inanıyordu. Dini felsefesi Yahudilerinkiyle neredeyse tamamen aynıydı. Biden ise Katolik bir Hristiyan. Dolayısıyla dini anlamda Yahudilerle Evanjelik Trump'a kıyasla çok daha az ortak noktası var, belki de yok. Bu mezhep farkı Ermeni lobisinin, ABD'yi İsrail'i durdurmaya zorlamasını kolaylaştıracak bir detay.

ERMENİLER, TÜRKİYE'YE RAĞMEN FİLİSTİN İLE AYNI SAFTA

Armenpress'in söylediğine göre yaşanan olaylar ve çatışmalar ise Ermeni mahallesinden uzakta cereyan ediyor ve Ermeniler için doğrudan bir tehdit söz konusu değil. Buna rağmen Ermeniler ciddi anlamda taraf olmuş durumdalar.

İsrail'in ikinci Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'ı desteklemesi, Bakü'de İsrailli savunma şirketlerinin iş birliğiyle kurulan yeni drone üretim tesisi ve İsrail'in Azerbaycan'ın en büyük silah sağlayıcılarından biri olduğu gerçeği, Ermenilerin doğal politik konumunun Filistin'i desteklemek olmasını sağlarken; aynı şekilde Türkiye'nin Filistin'i desteklemesi Ermenileri deyim yerindeyse şah mat etmiş durumda. Fakat hayatta kalabilmek için Müslümanları desteklemeleri şart.

FİLİSTİN - ERMENİ İLİŞKİLERİ İYİ

Olaylar karşısında iki tarafa da yüklenmeyip sessiz kalan Azerbaycan ve İsrail arasındaki deyim yerindeyse dostane ilişkilere uyumlu olarak Ermenilerin Filistin ile arası İsrail ile olduğundan çok daha iyi.

2020'de Ermenistan onuruna bir tören düzenleyerek Filistin'de ayrıca bir Ermeni sokağı bile açıldı. Yapılan törende Ermenistan ve Filistin bayrakları yan yana dalgalandı. Fakat orada bir bayrak daha vardı: Ermenistan'ın sözde Karabağ bayrağı. Daha önce de, Filistin'in eski başbakanı Yasser Arafat'ın ise "Ermenistan'ın Karabağ'daki çabaları adildir." açıklaması sosyal medyayı sallamış ve birçok tartışmaya konu olmuştu.

Geçtiğimiz gün, Yahudi "yerleşimci" kisvesi altında işgalcilik yapan İsrailli siviller yaptıkları faşist gösteri yürüyüşü sırasında Ermeni mahallesinde tepkiyle karşılandı. Yürüyüşçülerden birinin sözde Siyonist Kudüs bayrağını kiliseye astığını gören bir Ermeni din adamı ise topluluğa tepki gösterip bayrağı derhal indirmelerini istemişti.

Başka bir Ermeni din adamı da İsrail güçlerine karşı yapılan protestolar sırasında Filistin bayrağı taşırken kameralara takılmıştı.

SİYONİZM SADECE MÜSLÜMANLARA DÜŞMAN DEĞİL

Ermenilerin Filistin'i destekliyor olmasının, insani bir görev olmasının ve İsrail'in Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'ı desteklemiş olması dışında çok önemli bir sebebi var: Sıranın kendilerinde olması.

Armenian Weekly'nin yaptığı habere göre "Şeyh Cerrah mahallesinde Müslümanların evlerinin çalınıyor olması Ermeniler için bir uyan borusu." niteliğinde. Yani Ermeni ve Hristiyan mahalleleri, Müslümanlardan sonra sıranın kendilerine geleceğinin farkında ve İsrail'in Kudüs için "saf-yahudi" bir şehir kurma planlarından haberdarlar. Bu kanunsuzluğa şu anda tepki göstermezlerse bir sonraki evi çalınan Kudüslülerin Hristiyan ve Ermeni mahallelerinden olacağını düşünüyorlar.

"İSRAİLE KARŞI SAVAŞTA YANIMIZDA OLMAYANLAR BARIŞ ZAMANINDA DA OLMASIN"

Mayıs ayının başında Filistinli Hristiyan bir iş adamı olan Bassem Khoury, yanındaki 37 diplomatla beraber Kudüs'teki (Hristiyanların) Kutsal Ateş törenine katılmak ve ibadet etmek isterken İsrail güçleri tarafından engellenmiş ve darbedilerek gözaltına alınmıştı.

(Ermeni olmayan) Hristiyan mahallesinden Filistinli Katolik bir rahip ise geçtiğimiz hafta yaşanan olaylarda el-Aksa camisine İsrail polisi saldırdığında Kudüs'teki Katolikleri "Müslümanlarla birleşerek el Aksa Camii'sini korumaya" çağırdı.

82 yaşındaki Ermeni papaz Manuel Musallam ise İsrail'e destek verenleri yerden yere vurdu. El Aksa Camii'sini savunma çağrısı yaparken "(İsrail'e karşı) savaşta bizimle olmayanların, barış zamanında da olmasına gerek yok. Biz tekiz ve biriz, burası her birimiz için kutsal topraklar. İsrail işgaline karşı birlikte kazanacağız."