Türvak Müzesi Türk Sinema Tarihini Yansıtıyor

Ünlü yönetmen Türker İnanoğlu'nun 60 yıllık birikiminden yola çıkarak kurulan "Türker İnanoğlu Vakfı (TÜRVAK) Sinema-Tiyatro Müzesi", Türk sineması ile tiyatrosunun yüz yılı aşkın tarihine ışık tutuyor.

Beyoğlu'ndaki müzenin etkinlik koordinatörü İlke Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ilk olarak 2000 yılında Erler Film binasında kurulan müzenin Türkiye'nin ilk ve tek sinema müzesi olduğunu söyledi.

Yılmaz, 1997'de Türker İnanoğlu Vakfının kurulduğuna işaret ederek, "Türker Bey gazetelere müzenin kurulacağı konusunda haber verdiğinde birçok sinema ve tiyatro sanatçısı kendi arşivinde yer alan şeyleri müzemize, vakfımıza bağışladılar. Dolayısıyla Türker Bey, onlara olan gönül borcunu ödemek için tiyatro bölümünü de bir yıl sonra 2001'de kurdu." dedi.

Necdet Mahfi Ayral, Selçuk Uraz, Handan Uran Ertuğrul, Fatma Andaç, Deniz Uyguner'in arşivini bağışladığını, Kadri Yurdatap'ın da büyük katkısı olduğunu aktaran Yılmaz, çeşitli müzayedelerden toplanan afişlerin yanı sıra Fono Film ve Lale Film'den gelen montaj masaları, kameralar, film projeksiyon makinalarının da müzede yer aldığını dile getirdi.

Ozon gazıyla çalışan film projeksiyon makinesi müzede ziyaretçileri bekliyor

İlke Yılmaz, 1904'te Türkiye'ye gelen, ozon gazıyla çalışan bir film projeksiyon makinesinin de müzede meraklılarıyla buluştuğunun altını çizerek, "Türk sinemasının kurulduğu tarih olan 1914'ten başlayarak, Yeşilçam'ı kapsayan ve günümüze kadar gelen çağdaş Türk sinemasını ve Gedikpaşa Tiyatrosu'ndan başlayıp Tanzimat, Meşrutiyet, Darülbedayi, Devlet Tiyatroları ve Şehir Tiyatrolarının hepsini temsil ederek, genç nesillere aktarmak amacımız." diye konuştu.

Müzedeki, Sohban Koloğlu Heykel Salonu'nun ziyaretçilerin en çok dikkatini çeken bölüm olduğunu kaydeden Yılmaz, şu bilgileri verdi:

"Adile Naşit, Kemal Sunal, Cilalı İbo ve Sadri Alışık'ın balmumu heykeli var. Ayrıca Atıf Yılmaz, Osman Seden ve birçok değerli yönetmenimizin de balmumu heykeli var. Bunlar en çok çocuk ziyaretçilerimizin ilgisini çekiyor. Üniversite öğrencileri, iletişim fakültesi öğrencileri de geliyor buraya. Onlar da kayıt cihazları, montaj masaları, ses kayıt cihazları, mikrofonlarla ilgileniyorlar."

Yılmaz, Muhsin Ertuğrul'un çektiği ve Türk sinemasının ilk sesli filmi olan İstanbul Sokakları'nda filminin kamerasının da müzede olduğunu vurgulayarak, "Ayrıca Charlie Chaplin'in 3 filmini birden çektiği bir kamera var. O da ilgi çeken objeler arasında. Halit Refiğ Salonunda su altı kamerası var. Kömürle çalışan ve eski sinema salonlarında kullanılan film projeksiyon makineleriyle ev tipi film projeksiyon makineleri de var. Bunlar en önemlileri." dedi.

Tarık Akan'ın heykeli, filmleri ve film afişleri de müzede yer alıyor

Ünlü sanatçı Tarık Akan'ın vefatından sonra müzede anma sergisi düzenlediklerini de dile getiren İlke Yılmaz, şöyle devam etti:

"Heykeltıraş Bülent İşcan tarafından Tarık Akan'ın bire bir ölçülerinde heykeli yapıldı. Onun dışında Akan'ın tüm sinematografik arşivi, özellikle film afişleri, 111 tane filmi müzeye eklendi. Tüm filmlerinden sahneler, Ses Dergisi'ne ilk kapak olduğu zamanki arşiv ve illüstrasyon sanatçılarının yaptığı Akan'a ait filmlerdeki sahnelerden illüstrasyonlar var. Ayrıca Akan hakkında yazılan tüm köşe yazıları, makaleler ve vefatından sonra topladığımız dokümanlar var. Bunların hepsi en son müzemizin arşivine dahil edilen belgelerdir."

Müzenin etkinlik koordinatörü Yılmaz, çeşitli kültür sanat faaliyetleri ile çocuk atölyelerine de imza attıklarını belirterek, "5 yaşından başlayıp 15 yaşına kadar farklı yaş gruplarına hitap eden, onların yaratıcılığını geliştirecek, biraz tiyatro ve sinema kültürü vermek amaçlı masal atölyelerimiz oldu. Canlandırma, dram atölyeleriyle heykel ve kağıttan kahramanlar diye kostüm tasarımı yaptığımız atölyelerimiz oldu." diye konuştu.

Müzenin çeşitli yayınları da sinemaseverlerle buluşturduğunun altını çizen Yılmaz, "Bundan önce 5555 afişli Türk Sineması diye bir katalog bir kitap çıkartmıştık. Türker İnanoğlu'nun imzasıyla. Şimdi ise onu 7777 Afişli Türk Sineması olarak genişlettik. Yani neredeyse Türk sinemasında çekilmiş bütün filmlerin afişlerini içinde toplayan kaynak bir belge olacak. Tüm araştırmacılar için gündemimizde. Şu an basıma hazırlanıyor. Onun dışında Cinetele isimli bir dergimiz var." ifadelerine yer verdi.

İlke Yılmaz, müzede birbirinden farklı sergi hazırlıkları olduğunu da sözlerine ekledi.

Pazartesi günleri kapalı olan müze, diğer günler 10.00-18.00 arası ziyaret edilebiliyor.

Kaynak: AA / Güncel