Ikby'de Yeni Hükümetin Kurulması İçin Gözler Kdp'de

İDRİS OKUDUCU - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) yeni hükümetin kurulması için gözler seçimin galibi Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) başlatacağı resmi görüşmelere çevrilmiş durumda. Bazı siyasi partiler şimdiden muhalefette yer alacaklarını açıklarken bazıları ise görüşmelerin sonucuna göre karar verecek.

IKBY'de 30 Eylül'de yapılan milletvekili seçimlerinde oyların yaklaşık yüzde 45'ini alan KDP birinci oldu. Mesut Barzani liderliğindeki parti 45 milletvekili çıkardı, ancak tek başına hükümet kurmak için yeterli sayıya ulaşamadı.

KDP'nin koalisyon görüşmeleri için partilerin kapılarını çalması beklenirken Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ve Yeni Nesil Hareketi şimdiden muhalefette kalıp, koalisyona katılmayacaklarını duyurdu.

Seçimlerde oyların yüzde 21'ini alarak ikinci parti konumuna yükselen Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ise oy oranına göre değil eskiden olduğu gibi "güçlü bir hükümet ortağı" olarak kendisiyle pazarlık yapılmasını istiyor.

Muhalif bir çizgi izleyen ve seçimlerden üçüncü sırada çıkan Goran (Değişim) Hareketi ile oylarını artıran İslami Toplum Partisi (Komel) ise koalisyonda yer alıp almamaya KDP'den gelecek teklife göre karar verme eğiliminde.

KDP çok ortaklı hükümet istemiyor

Önceki dönemde çok ortaklı bir koalisyona öncülük eden KDP'li yetkililer, bu kez daha az sayıda partiyle hükümet kurmayı hedefliyor.

IKBY Başbakanı ve KDP Genel Başkan Yardımcısı Neçirvan Barzani, resmi seçim sonuçları açıklanmadan önce düzenlediği basın toplantısında, koalisyon hükümetine katılmak isteyen siyasi partilere aldıkları oy kadar imtiyaz tanıyacaklarını ve eskisi gibi çok ortaklı hükümet kurmayı düşünmediklerini söylemişti.

Barzani'nin bu açıklaması daha çok çeşitli sebeplerle ciddi çekişme içinde oldukları KYB'ye bir mesaj olarak yorumlanmıştı. KDP, geçmiş dönemlerde kurulan hükümetlerde KYB'ye aldığı oy oranından daha fazla imtiyaz tanımıştı.

KDP'nin Süleymaniye-Halepçe Sorumlusu Arif Teyfur, önceki gün KYB'yi ziyaretinden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında, "Parti olarak çok ortaklı bir koalisyon hükümetinin kurulmaması kanaatine vardık, çünkü bu stratejiden zarar gördük." ifadelerini kullandı.

KYB: "Asıl sorumluluk KDP ve KYB'de"

KYB Politbüro Üyesi Hakim Kadir ise koalisyon hükümetinde yer almak istediklerini, ancak KYB'ye oy oranına göre değil "gerçek bir ortak" gözüyle bakılması gerektiğini ifade etti.

Koalisyon görüşmelerine açık olduklarını söyleyen Kadir, her türlü sorunun diyalogla çözülebileceğini belirterek, "Bugün Kürdistan Bölgesi'ndeki asıl sorumluluk KDP ve KYB'ye düşüyor." dedi.

Goran kararını henüz vermedi

IKBY'de önceki koalisyonda yer almasına rağmen muhalif bir siyaset izleyen Goran Hareketi, yeni kurulacak hükümete katılıp katılmama konusunda henüz karar vermiş değil.

AA muhabirine konuşan Goran Meclis Konseyi Üyesi Kwestan Muhammed, konuyu parti tabanında tartışacaklarını ve ona göre bir karar alacaklarını söyledi.

Parti tabanına danışmanın yanı sıra hükümeti kurmakla görevli olan KDP'nin nasıl bir teklifle geleceğinin de önemli olduğunu dile getiren Muhammed, "Yeni hükümetin çalışma programı ve yer alacak partilere ne gibi yetkilerin verileceği çok önemli. Acaba eskiden olduğu gibi bazı partilere sadece sembolik yetkiler mi verilecek yoksa fiili yetkileri olacak mı? Bunları konuşmamız gerekiyor." dedi.

Goran, daha önce Peşmerge, Maliye, Ticaret Bakanlığı ve IKBY Meclis Başkanlığı makamını alarak koalisyon hükümetine katılmıştı. Ancak Goranlı bakanlar, Ekim 2015'te Mesut Barzani'nin görev süresiyle ilgili çekişme gerekçesiyle Başbakan Neçirvan Barzani tarafından azledilmişti.

Goran, 30 Eylül'de bir önceki seçimlere göre oylarının yarısını kaybederek 12 milletvekili çıkardı.

Yeni Nesil Hareketi koalisyon hükümetinde yer almayacak

IKBY'de geçen yıl kurulan ve milletvekili seçimlerine ilk defa katılan Yeni Nesil Hareketi, elde ettiği 8 milletvekili ile Goran'dan sonra 4'üncü parti konumuna yerleşti.

Şasivar Abdulvahid liderliğindeki Yeni Nesil Hareketi, şimdiden kesinlikle koalisyonda yer almayacaklarını açıkladı. Parti, tek başına iktidarı hedeflediğini, o zamana kadar hiçbir şekilde koalisyon hükümetlerinde yer almayacaklarını duyurdu.

Yekgirtu, muhalefet cephesine geçti

Seçimlere Kürdistan İslami Hareket (Bizotnava) ile ittifak kurarak girmesine rağmen oylarının yarısını kaybeden Yekgirtu da daha önce yer aldığı koalisyon hükümetine bu sefer katılmayacağını açıkladı.

Yekgirtu Genel Sekreter Yardımcısı Hadi Ali, partinin yetkili organlarında yapılan görüşmeler sonucunda muhalefet cephesinde yer almaya karar verdiklerini ifade etti.

IKBY'deki son koalisyonda başta Elektrik Bakanlığı olmak üzere hükümet içinde çeşitli makamlar alan Yekgirtu'nun milletvekili sayısı 30 Eylül'de 10'dan 5'e düşmüştü.

Yekgirtu, geçen yıl çeşitli sebeplerden dolayı Goran ve Komel ile aldıkları ortak karar sonucu koalisyon hükümetinden de çekilmişti.

Komel'de kararsızlık var

Seçimlerde oyunu artıran Ali Bapir liderliğindeki Komel de Goran gibi koalisyona katılıp katılmama konusunda henüz nihai kararını vermedi.

Parti yetkilileri, KDP ile görüşmeyi beklediklerini ve vakti geldiğinde kararlarını vereceklerini duyurdu.

Erbil'de yeni hükümetin kurulması için 111 milletvekilinin bulunduğu bölgesel parlamentoda salt çoğunluğun desteği gerekiyor.

Irak Bölgesel Yönetimi Güncel Haberler