Kurban Bayramı Spekülatörleri Gıda Sektörüne Zarar Veriyor

Kurbanlık fiyatlarını yükseltmek için piyasada suni pahalılık oluşturan spekülatörler gıda sektörüne büyük zarar verirken, sektörde faaliyet gösteren firmalar her yıl yaşanan tablonun değiştirilmesi için hükümetten tedbir bekliyor.

Bursa'da hazır yemek sektörünün liderlerinden Yankı Yemek A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Coşkun Dönmez, her Kurban Bayramı öncesinde yaşanan et fiyatlarındaki artışın gıda sektöründeki kuruluşlara zarar verdiğini söyledi. Dönmez, "Aynı oyun yine sahneleniyor. Kurbanlıkların fiyatını yükseltmek isteyenler, kasaplara canlı hayvan satışını azalttı ve son 1 ayda et fiyatları yüzde 35-40 oranında yükseltildi. Bu suni bir artıştır, aynı filmi izliyoruz" dedi.

Piyasadaki spekülatörlerin yol açtığı et fiyatlarındaki aşırı yükselişin gıda sektöründeki tüm işletmelere zarar verdiğini söyleyen Coşkun Dönmez, hükümetin bu soruna çare için et ithalatına yönelmesinin yeterli olmadığını bu hamlenin fiyatları aşağıya çekmediğini ancak bundan da kazançlı çıkanlar olduğunu bildirdi. Dönmez, "İthalatın çözüm olmadığı ortada. Bu soruna köklü çözüm üretilmesini bekliyoruz. Kurban Bayramı başka ülkelerde de var. Ama diğer ülkelerde böyle suni yükselmeler olmuyor" dedi.

KIRMIZI ET ARZI DÜŞÜK

Türkiye'de kırmız et arzının yeterli olmadığını ve bu duruma çözüm üretilmesi gerektiğini söyleyen Coşkun Dönmez, hükümetin özellikle son 10 yılda hayvancılığı destekleyen politikaları ile bu soruna çare arasa da, yapısal sorunlar sebebiyle somut gelişmeler yaşanmadığını ifade etti.

Kırmızı et fiyatlarının yüksek seyretmesindeki ana nedenin kesimlik hayvan arzının yetersizliği olduğunu vurgulayan Coşkun Dönmez, "Bir yaşındaki besi danası Avrupa Birliği ülkelerinde 1.800-1.900 lirayken, Türkiye'de ise 3 bin 800-4 bin lira arasındadır. Bu durumu düzeltmek için besicilik maliyetlerini aşağı çekmek gerekiyor. İthalat yapmak soruna kısa vadeli çözüm üretse bile kalıcı olmaz" dedi.

Dönmez, Bakanlığın son yıllarda koyun ve keçi varlığını arttırmak için yaptığı çalışmaların olumlu sonuçlandığına da dikkat çekerek, "Geçmişte kuzu eti dana etinden yüzde 30-40 daha pahalıydı. Bir süredir fiyatları dengelendi. Bunun nedeni küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin desteklenmesidir. Büyükbaşta da kalıcı çözümlere yönelmekle et arzı arttırılabilir" diye konuştu.

ET İTHALATI YERLİ ÜRETİME DARBE VURUR

Et fiyatlarının artması üzerine Avrupa'dan ithal edilen karkas et ve canlı hayvandan alınan gümrük vergilerinin düşürülmesi veteriner hekimlerin de tepkisini çekti. Her kurban bayramı öncesinde et fiyatlarının suni olarak artışa geçtiğini söyleyen Bursa Veteriner Hekimler Odası (BVHO) Başkanı Sinan Sağlam, çözümün ithalatta olmadığını asıl yapılması gerekenin üreticinin maliyetlerini ucuzlatmak olduğunu dile söyledi.

Sağlam, yem bitkileri üretimi ile çayır ve meraların korunma ve ıslahının da yetersiz olduğuna ve bunların amacı dışında kullanılmaya başladığına dikkat çekti. Sağlam, "Suni tohumlama sayısı uluslararası ortalamaların altında ve hayvan hareketleri ile hayvan sağlığına yönelik önlemler yeterlilikten uzak bir durumdadır. Gelinen noktada Türkiye'de kişi başına düşen kırmızı et üretiminin 13 kg/yıl ile 19 kg/yıl olan dünya ortalamasının bir hayli altında gerçekleştiği görülmektedir" dedi.

Sinan Sağlam, Türkiye'de etçil ırkların yaygın olmaması, yem giderlerinin yüksekliği, işçilik, kredi faizi, ilaç giderlerinin yüksekliği ve veteriner hekimlere gereken önemin verilmemesi yüzünden önleyici sağlık hizmetlerinin yetersiz kalmasının üretimin artışına engel olduğunu vurguladı. Sağlam, "Bu sorunlara çözüm bulmak için gerekenler zaman kaybedilmeden yapılmalıdır" dedi.

YEM PAHALI

Besicilikte toplam giderlerin yüzde 40'ının ham ve kaba yem için harcandığını söyleyen Sinan Sağlam, Türkiye'de üretilen karma yemlerin yüzde 40- 45'inin ithal yem hammaddelerine bağlı olduğu olduğunu bunun besi maliyetlerini yükselttiğini belirterek, "Rasyonel bir besicilik ve daha ucuza et üretimi için kaba yem oranının mutlaka artırılması gerekiyor. Yılda 73,6 milyon ton olan kaba yem ihtiyacının çayır, mera, yem bitkileri silaj, bahçe içi otlak ve saman ile sadece 58,6 milyon tonu karşılanabiliyor. Bu kalemde 15 milyon ton açık var. Ayrıca, 14 milyon ton olan karma yem ihtiyacının da sadece 9 milyon tonu karşılanıyor. Burada da 5 milyon ton açık var" dedi.

Bakanlığın et fiyatları yükseldiğinde çözüm olarak ithalatın önünü açtığını da söyleyen Sinan Sağlam, bunun pansuman tedbir olduğunu belirterek, "Toplumdaki asıl beklenti soruna kökten çözüm bulmaktır. İthalat soruna çözüm getirmez. Beyaz ette başarılı olan Türkiye'de kırmızı ette başarı imkansız değil. Yeter ki doğru yöntemler uygulansın" dedi. - BURSA

Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Ekonomi