"Türk Ordusu da Hata Yapar"

20 yıldan bu yana İstanbul'da yaşayan ve PKK ile çatışmaları yakından takip ettiğini belirtilen İngiliz uzman Jenkins, Türkiye'de Haziran-Ağustos arası dönemde PKK'nın düzenlediği büyük çaplı saldırıların ardından insansız hava araçları Heronların aktardıkları görüntülere rağmen önlem alınmadığı iddiaları ile ilgili BBC'nin sorularını yanıtladı. İngiliz uzmanı Jenkins, Afganistan'da insansız hava araçlarının hedefleri yanlış tanımladıklarını ve sivillerin silahlı militanlar zannedilerek, sivil araçların askeri araçlar zannedilerek vurulduklarını görüldüğünü anlatırken, "Bence buradaki ilk hata, teknolojinin mükemmel olduğunu farz etmek ve sağlanan bilgileri analiz edenlerin de hata yapmayacaklarını düşünmek. Bu kesin sonuçlar üreten bir bilim değil. Amerikalılar'ın, dünyanın en karmaşık askeri teknolojisine sahip olmalarına rağmen sıklıkla hata yaptıklarını ve Taliban'dan darbe yediklerini görüyoruz" dedi.

Türkiye'nin 37 kobra ve süper kobra helikopteri olduğunu, bu helikopterlerin oldukça geniş bir coğrafyada kullanıldığını, bunların tümünü sürekli faal halde tutmanın mümkün olmadığını bildirirken, şöyle konuştu: "Bazılarının sık sık bakımdan geçmesi gerekiyor. Ayrıca, kobra helikopterlerin belirli yüksekliklerde uçamama gibi bir sınırlılığı da var. Süper kobralar için ise bu sınır daha geniş. Görece az sayıdaki helikopterle geniş bir sahaya müdahale etmenin de sınırlılıkları var. Bence bu da görmezlikten gelinen noktalardan biri. Helikopterlerin, üslerinden kalkıp bir hedefe ulaşmaları da zaman alıyor. Dünyanın birçok yerlerinde, basit silahlarla donatılmış militanlar dahi karşılarındaki orduya darbe indirebiliyorlar. Bu Afganistan'daki gibi, karşıdaki güç teknolojik olarak çok ileri olan ABD de olsa böyle."

BAZEN UZMANLAR DA YANILABİLİR

Türkiye'de yayınlanan insansız hava aracı görüntülerle çatışmaya dair ayrıntılı değerlendirmeler yapılabilmesinin mümkün olup-olmadığı sorusuna İngiliz uzman, şu yanıtı verdi: "Bu tür görüntülerin analizinin özel olarak bu konuda eğitilmiş uzmanlar tarafından yapılması gerekir ki bazen uzmanlar da yanılabilir. Bunun örneklerini Irak'ta, Afganistan'da ve hatta Pakistan'da gördük. Bu da, değerlendirme işinin ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Bence, üzerinde oynanması da gayet kolay olan bu görüntüler üzerinden çok kesin değerlendirmeler yapmak hem saflık hem de kibirlilik. İddilar doğruysa bu ne anlama gelir? Heron görüntülerinin görmezlikten gelindiği iddialarının sonuçlarından önce Türkiye medyasında, genelde hep aynı olan bu kuruluşların, neye işaret etmek istedikleri sorulmalı. Türk ordusunun hata yapabileceğine işaret etmek istiyorlarsa, bu tabii ki böyle. Türk ordusu da hata yapar, dünyanın diğer tüm orduları da. Fakat, bunun altında işaret etmek istedikleri bir başka şey daha var." dedi.

PKK, ORDUYU YANLIŞ YÖNLENDİRİP PUSUYA DÜŞÜRME TAKTİKLERİNİ DE KULLANIYOR

Terör örgütü PKK'nın 2 yıl öncesine göre daha geliştiğini, bu tip görüntüler değerlendirilirken sadece görüntülerin alınmasını değil, gerekli kaynakların zamanında harekete geçirilme olanaklarına da bakmak gerektiğine dikkat çeken İngiliz Savunma Uzmanı Gareth Jenkins, "Bir çatışma durumunda, helikopterlerin yakın olmaması, coğrafyanın yeterince uygun olmaması da göz önüne alınmalı. Ayrıca, PKK'nın saldırı bilgisini, bilinçli olarak verip, yardıma gelecek güçlere pusu kurmayı hedefleyip hedeflemediğinin de değerlendirilmesi gerek. PKK, orduyu yanlış yönlendirip pusuya düşürme taktiklerini de kullanıyor. Dolayısıyla, bir gazetecinin birçok farklı parametreyi göz önüne almayarak, bu flu görüntülere bakıp, anında bazı sonuçlara varabileceğini düşünmesi bir hata. Yayınlanan görüntülerle ilgili kritik noktalardan biri de görüntülerin zamanı. TSK'nın saldırının başladığı saat olarak verdiği ile, gazetelerde yayınlanan saatin farklı olması da, ordunun farklı zaman sistemi kullanması ya da üst sağ köşedeki saatler üzerinde değişiklik yapılması olabilir. İddialar doğru da olabilir fakat ortada kesin sonuçlara varacak veri yok." dedi.

TÜRK ORDUSUNDA PKK İLE MÜCADELEYİ ASKERİ BİR MÜCADELE OLARAK GÖREN ÖNEMLİ BİR KESİM VAR

Gareth Jenkins, insanların farklı niyetlerle, çatışma alanlarındaki gerçekliği gözardı ederek sonuçlara vardığını, katırlarla sınırı geçenlerin sadece PKK'lılar olmadığını, kaçakçıların da benzer yolları kullandığını, insansız hava aracındaki görüntülerde, kaçakçılarla katırlarla silah taşıyan PKK'lılar arasında ayrım yapılamayacağını vurguladı.

İngiliz uzman Jenkins, Türk ordusunun 26 yıldan bu yana PKK ile çatıştığını, mücadelenin sadece askeri yöntemlerle kazanılamayacağını, Amerikalılar'ın hala Usame Bin Ladin'i ele geçiremediklerini anlatırken, "Bu çatışmaların askeri olarak sonlandırılmasının zorluğu nedeniyle ABD ordusu da Türk ordusu da askeri olmayan farklı yöntemlerin gerekli olduğunu dile getirmeye başladı. Fakat Türk ordusu içinde PKK ile mücadeleyi esas olarak askeri bir mücadele olarak gören önemli bir kesim var. Son 50 yıl içindeki düzensiz savaşların tarihleri de, kazanmanın zorluğunu ortaya koyuyor. Bunun tek istisnası Sri Lanka'daki Tamil Kaplanları'ydı ki, orada da yenilgi büyük ölçüde Tamil Kaplanları'nın kendi hatalarının sonucu oldu" dedi.

İhsan DÖRTKARDEŞ / İSTANBUL - DHA