Devşirme Sistemi nedir? Kısaca Devşirme Sistemi! Devşirme Sisteminin amacı nedir?
Osmanlı Devleti, tarih boyunca devleti ayakta tutmak adına birçok yol izlemiştir. İzlediği bu yollardan biri, oluşturduğu çeşitli sistemlerdir. Bu sistemlerin başında Devşirme Sistemi geliyor. Peki, tarihte önem arz eden bu sistemin ne olduğunu biliyor muyuz? Devşirme Sistemi nedir? Devşirme Sisteminin amacı nedir? Kısaca Devşirme Sistemi!
Osmanlının gelişimi ve geleceği açısından büyük önem arz eden Devşirme Sistemi, devleti ayakta tutmak için oluşturulan bir sistemdir. Tarih kitaplarında sıkça adı geçen Devşirme Sistemi hakkında bilgi sahibi olmak, tekrar hatırlamak isteyenler haberimizi okumaya devam etsin. Bu haberde, Devşirme Sistemi nedir? Devşirme Sisteminin amacı nedir? Kısaca Devşirme Sistemi hakkında bilinmesi gerekenler!
DEVŞİRME SİSTEMİ NEDİR? KISACA DEVŞİRME SİSTEMİ
Devşirme, Osmanlı Devleti'nin fethettiği topraklardan -özellikle Balkanlar- Hristiyan genç ve yetenekli çocukların toplanması, bu çocukların sıkı bir eğitimden geçirilerek üstün bir asker veya bürokrat oluşturulması sistemidir.
Bu sistem ile yetiştirilip bürokrat olan devşirmeler arasında Rum Mehmed Paşa, Veli Mahmud Paşa, Yunus Paşa , Rüstem Paşa, Sokollu Mehmed Paşa, Kuyucu Murat Paşa ve Pargalı İbrahim Paşa gibi sadrazamlığa dahi yükselebilenler oluyordu.
Sistemin işleyişi ise şu şekilde oluyordu;
- her çocuğun doğum tarihi, köyü, kazâsı, sancağı, baba ve ana adının yanı sıra eşkali de bir deftere yazılır,
-bu defterlere eşgal defterleri denirdi. Daha sonra yanına verileceği Türk ailesinin reisi olan sipahisinin ismi de bu deftere yazılırdı.
- Bu defter iki nüsha tutulur ve biri devşirme memurunda, diğeri de çocukları sevk eden memurda bulunurdu.
-Günümüze kadar bu eşkal defterlerinden üç adet bulunmuş. Bu defterlerdeki bilgilerin incelenmesiyle, kural olarak 8-18 yaş arası gençlerin alınmakta olduğu görülmüş, ancak 6 yaşında alınanları da görülmüştür. Üç defterdeki devşirmelerin yaş ortalaması ise 15.3 çıkmıştır.
Devşirmeler, I. Murad zamanında kurulmuş olan Yeniçeri Ocağı ve Bostancı Ocağı'nın kuruluşlarından bir süre sonrasında, temelini oluşturmaya başlarlar. Devşirme, Osmanlı'da fethedilen bölgelerdeki Hristiyan ailelerin çocuklarının 1/5 ini alarak onları yeteneklerine göre yetiştirmeye dayanırdı; eğer güçlü ve dövüşmeye yatkın iseler Yeniçeri ocağına, devlet işlerine yatkın iseler Saray'a alınırlardı. Bu kapsamda sarayda bulunan Enderun Mektebi devşirme bürokratlar yetiştirmekteydi. Osmanlı tarihinde birçok komutan ve devlet adamı devşirme kökenliydi. Devşirmeler özellikle İstanbul'un fethi'nin ardından güç kazanmaya ve devletin zirvesine yerleşmeye başladılar. Bu ilk dönemlerde çok faydalı olmuş; devşirmeler, Osmanlı Ordusu'nda önemli yere sahip olmuşlardır. Ancak sistem son dönemlerde suistimal edilmiş ve bozulmuştur.
DEVŞİRME SİSTEMİNİN AMACI NEDİR?
Kısaca, Devşirme sisteminin amacı; asker ve bürokrat yetiştirerekdevleti güçlü bir şekilde ayakta tutmak ve korumaktır. Devşirme sistemi, Osmanlı Devleti'nin geleceği için bir dönem büyük önem arz etmiş ve fayda sağlamıştır.
