"Türkiye, Bölgede Azerbaycan Merkezli Politikasını Sürdürmesi Lazım"

İSTANBUL Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Devlet eski Bakanı Prof. Dr. Ahat Andican, Türk Cumhuriyetleri'nin bulunduğu bölgenin stratejik bir bomba olduğunu ileri sürdü. "Türkiye, bölgede Azerbaycan merkezli politikasını sürdürmesi lazım" Prof. Dr. Andican, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyesi olması halinde Türk Cumhuriyetleriyle ilişkilerinin olumsuz etkileneceğini belirtti.

Atatürk Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi Müdürlüğünce düzenlenen 'Küresel güçler ekseninde Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve Türkiye' konulu konferansta konuşan Prof. Dr. Ahat Andican, ilk zamanlar Türk Cumhuriyetlerinin ABD Merkezli Batı toplumlarında, bir 'kardeşlik' olarak algılandığını, daha sonra bu ülkelerin dine dayalı veya milliyetçi özellikte devletler olarak ortaya çıkma ihtimalleri bulunduğunu iddia etti. Türk Cumhuriyetlerinin eski Sovyet sistemini modern bir şekilde özümseyerek bugünkü yapılarını kurduklarını anlatan Andican, Çin, Rusya, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan'dan oluşan 'Şangay Beşlisi'nin Avrupa Birliği ve ABD'ye karşı Uzakdoğu bloku şeklinde oluştuğunu bildirdi. Türkiye'nin, bu topluluğa katılmak için başvurduğunu, bir sonuç alamadığını, fakat gözlemci statüsünde mutlaka yer alması gerektiğini savunan Andican, bu yöreleri 'enerji savaşları bölgesi' olarak gördüğünü ifade etti. Andican, ABD'nin, Rusya ve Çin'in Türk cumhuriyetleri üzerindeki etkisini azaltmak amacıyla Türk cumhuriyetleriyle Afganistan ve Pakistan gibi ülkelerde askeri üstler kurduğunu söyledi.

ABD, Çin ile Rusya'nın bölgedeki petrol ve doğalgaz gibi büyük enerji kaynaklarını kontrol etmeye çalıştıklarını, bölgede etkili olmak isteyen Türkiye'nin Azerbaycan merkezli politikalarını sürdürmesi gerektiğini ifade eden Andican, "Şangay beşlisinin NATO'yu dengeleyecek hale gelmesi halinde artık, NATO üyesi ülkemizin bölgede Türk Cumhuriyetleriyle bizim hayalimizde, istediğimizdeki gibi ilişkiler kurması beklenemez. Ancak Türkiye bu alanda etkili olmak istiyorsa Azerbaycan merkezli entergarsyon politikasını her alanda sürdürmesi lazım. Bizim Türk Cumhuriyetleri politikasında Azerbaycan'ı ön plana çıkarma gerektiğini savunuyorum. Ayrıca bu cumhuriyetlerin kendi aralarında bir 'Türkistan' ya da 'Orta Asya Cumhuriyetleri Birliğini' kurmalarını sağlayacak alt yapıya Türkiye'nin destek vermesi lazım" diye konuştu.

Türkiye'nin AB'ye üye olması durumunda, Türk cumhuriyetleriyle olan yakınlaşmasının etkileneceğini de ileri süren Andican, "AB'ye üye olmamız durumunda, Türk Cumhuriyetleri üçüncü ülke pozisyonunda kalacaktır, ilişkilerimiz etkilenecektir. Bu gün verdiğiniz kararın yarın sorun olabileceğini görebiliyorsunuz. Bir sürü çelişki ve karmaşa yaşanıyor. Gözünüzü korkutmak istemem ama siyasetin görevi bu çok renklilik içinde doğru olan vizyonu ortaya çıkarabilmek ve buna uygun uzun soluklu politika üretebilmektir. Bunun için de ciddi bilgi şart. Ancak Türk Dış politikası bu bu noktada biraz ikmele kalıyor. 1990'lı yılların Türkiye'sinin Türk Cumhuriyetleriyle ilişkilerinin ivmesi ve sıcaklığını bugün göremiyoruz. Çünkü uluslar arası konjonktür ve siyasi dengeler böyle bir noktaya gelmiş durumda" dedi.

Atatürk Üniversitesi Kütür Merkezi mavi salondaki konferansta öğrencilerin sorularını da cevaplandıran Prof. Dr. Ahat Andican'a Rektör Yardımcı Prof. Dr. Samih Diyarbakır ve Prof. Dr. Fahrettin Korkmaz teşekkür plaketi verdi.

Haberler