Kolye yapmak için dağ-tepe dolaşırken 550 milyon yıllık fosiller buldu

ESKİŞEHİR'de, gezdiği dağ ve tepelerden topladığı taşlarla hediyelik eşya ile takı yapan Kayhan Dumral'ın (60), bulduğu fosillerin yaklaşık 200 milyon yıllık ammonit ve 550 milyon yıllık trilobit deniz canlısı fosilleri olduğu ortaya çıktı. Dumral, dükkanında sergilediği fosillerin üniversiteler için tarihi kaynak olduğunu ifade ederken, fosilleri inceleyen Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Jeoloji Yüksek Mühendisi Engin Er ise fosillerin ekonomik değerinden çok bilimsel değerleri olduğunu belirterek, deniz canlısı olan ammonitlerin yaklaşık 145- 200 milyon yıl önce, trilobitlerin ise 550 milyon yıl önce yaşadıklarını, dinozorlarla beraber yaşam şanslarını kaybettiklerini söyledi.

Eskişehir'de yaşayan bobinaj ustası evli ve 2 çocuk babası Kayhan Dumral, emekli olduktan sonra hobi olarak doğadan taş toplayıp hediyelik eşya ve takı yapmaya başladı. Odunpazarı ilçesine bağlı Deliklitaş Mahallesi Hamamyolu Caddesi'nde bulunan dükkanındaki atölyesinde yaptığı ürünleri satışa sunan Dumral, taş toplarken bulduğu jeolojik dönemlere ait yaklaşık 200 milyon yıllık ammonit ve 550 milyon yıllık trilobit fosillerini dükkanında sergiliyor. Bulduğu fosillere Eskişehir ve çevresinde sıkça rastladıklarını ifade eden Dumrul, "Ben aslında 30 yıllık bobinaj ustasıydım. Emekli olduktan sonra bu işe hobi olarak başladım. Değişik illerde, değişik arazilerde bölgenin jeolojik yapısını araştırarak o bölgelere turlar düzenliyoruz. Daha çok süs taşı olabilecek, dikkat çekici ve sıra dışı taşları toplayıp, atölyemizde işleyerek hediyelik eşya veya takı olarak müşterilerimize sunuyoruz. Arazi gezisinde bazen fosiller denk geliyor. Fosil bulmak çok daha zor ama ilginçtir. Eskişehir bölgesinde bir göletin etrafında değişik deniz canlılarına ait fosiller çıkıyor. Bunlar genellikle üniversiteler için bir kaynak ve tarihtir. Üniversitelerden gelen hocalara öğrencilerin görmesi ve araştırması için numune veriyorum. Bazı fosillerin isimlerini de o hocalarımızdan öğreniyoruz. Burada mevcut olan fosillerin bir kısmı deniz canlılarına ait bir kısmı vahşi hayvanlara ait. Bunlarda kesin tarih belirlemek imkanı çok zor. Tarihlerini belirlemek izin üniversitelerin laboratuvarlarında tahliller, karbon testleri yapılması lazım" dedi.

'TRİLOBİTLER DİNOZORLARDAN ÖNCE YOK OLMUŞ'

Kayhan Dumral'ın bulduğu fosillerini inceleyen Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Jeoloji Yüksek Mühendisi Engin Er, ammonitlerin yaklaşık 145- 200 milyon yıl önce, trilobitlerin ise 550 milyon yıl önce yaşadıklarını söyledi. Trilobitlerin dinozorlardan daha önce yok olduklarını ifade eden Er, "Burada 2 tane fosil var. Bunlardan biri ammonit dediğimiz fosiller, diğeri trilobit dediğimiz fosiller. Bunların taş olarak adlandırılması doğru değil. Bunlar taşlaşmış fosiller. Jeolojik zamanlarda yaşamış, bulundukları ortamlarda hayatlarını kaybetmiş ve taşlaşarak fosil haline gelmiş canlılardır. Bunların pek çok örnekleri vardır. Jeolojik zamanların takip edilmesi bu şekilde olur zaten. Örneğin ammonit dediğimiz ve kafadan bacaklı olarak adlandırdığımız, jeolojik zamanlarda yaşamış fosillerdir. Yani yaklaşık bundan önceki 145 ile 200 milyon yıl arasında daha yoğun olarak deniz ortamında yaşamış ammonitlerdir. Bunlar dinozorlarla beraber yaşam şanslarını kaybetmişlerdir. Artık ammonit diye bir canlı dünyada bulunmamaktadır. Nesli kesin olarak yok olmuştur. Trilobit olarak adlandırdıklarımız da, kambriyen devri öncesi dediğimiz 550 milyon yıldan başlayan dönemde dinozorlardan önce yok olmuş canlılardır. Deniz tabanı ve tabanın 100 metre yüksekliği arasında yaşamış ve deniz tabanında taşlaşmış fosillerdir. Bu fosillerin ekonomik değerinden çok bilimsel değerleri daha fazladır" diye konuştu.

'DÜNYANIN OLUŞUMU İLE İLGİLİ ÖNEMLİ VERİLER SAĞLIYOR'

Deniz canlısı olan ammonitler ve trilobitlerin dünyanın oluşumu ile ilgili önemli veriler sağladığını belirten Er, "Biz bir ortamda oluşan sedimenter kayanın yaşının belirlenmesinde bu fosilleri kullanıyoruz. Ammonitler ve trilobitler, jeolojik dönemlerdeki en önemli ayıraçlardan bir tanesidir. İnsanlığın oluşumu ile ilgili jeolojik olarak bir kaç 10 bin yıldan bahsedilip, en fazla 1 milyon yıl geriye gidilirken bunlarda en ufak bahsettiğimiz süre 200 milyon yıldır. Bu fosiller insanlık tarihi ile ilgili değil, dünyanın oluşumu ile karaların ve denizlerin oluşumu ile ilgili çok önemli veriler sağlıyor" dedi.

Kahyan Dumral'ın takı ve hediyelik eşya tasarladığı dükkanında ammonit ve trilobitlerin yanı sıra ağaç, istiridye, deniz yıldızı, yaprak, gastropod fosilleri de yer alıyor.

- Eskişehir

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel