Esenler Film Festivali'nde Halit Refiğ ve filmleri konuşuldu

Esenler Belediyesince, bu yıl "Dijital Hayat" temasıyla sinemaseverlerle buluşan 6. Esenler Film Festivali kapsamında "Bir Yorgun Savaşçı: Halit Refiğ" paneli düzenlendi.

Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi'nde gerçekleştirilen, sinema yazarı ve editör Rabia Bulut'un yönettiği panelde, filmleri, fikir ve tezleriyle Türk sinemasını etkileyen usta yönetmen Halit Refiğ'in sinema ve sanat hayatı ile filmleri konuşuldu.

Oyuncu Hülya Koçyiğit, panel öncesinde AA muhabirine, Halit Refiğ'in Türk sinemasının başına gelmiş en değerli armağan olduğunu söyledi.

Refiğ'in yeri asla doldurulmayacak entelektüel ve vicdan insanı olduğunu dile getiren Koçyiğit, "Onu konuşmak bile insana heyecan veriyor. Öyle bir insanı tanımış olmak, onunla beraber çalışmış olmak çok büyük bir şeref, ona olan saygım, vicdani bağımlılığım her zaman var olacak." dedi.

Festival kapsamında gösterilen Halit Refiğ'in yönetmenliğini üstlendiği 1969 yapımı "Bir Türk'e Gönül Verdim" adlı filmin gerçek bir hayat hikayesini konu aldığına işaret eden Koçyiğit, "O hayat hikayesi öylesine gerçek ki öylesine güzel anlatılmış ki bugün bile genç insanlar ders çıkaracaklar kendilerine. Burada verilmek istenilen Batı ve Doğu kültürlerinin bir arada çatışması. Bugün de yaşadığımız gerçekler bunlar. Ders alana ne mutlu." değerlendirmesinde bulundu.

Halit Refiğ'in eşi akademisyen ve müzikolog Gülper Refiğ, etkinliğe katılmaktan dolayı çok mutlu olduğunu belirterek, "Aynı zamanda eşime böyle bir değer verdikleri için ayrıca şükranlarımı belirtmek isterim." ifadesini kullandı.

Eşinin filmlerinin çekildiği dönemlerde eleştirilmesine değinen Refiğ, "Eskiden yeteri kadar değer verilmeyen, hatta kaba tabirle hor görülen filmlerdi, şimdi onların müzikleri, yıldızları her birinin eşsizlikleri yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Aynı şey Bir Türk'e Gönül Verdim filmi için de geçerli. Elli küsur sene önce çekildiğinde, 'Aman nasıl bir Hıristiyan kadın gelir de burada Müslüman olur da burada kalır, yerleşir diye' eleştirildi. Çünkü benim aydınım kendisi kendi ülkesini öyle görüyor, Batılının gördüğü gibi 'Burada yaşanmaz, işte İslam geridir falan diye' düşünüyor." şeklinde konuştu.

Gülper Refiğ, film çekildikten yaklaşık 30 sene sonra bir festivalde eşinin yaşadıklarına ilişkin, "Film gösterildikten sonra canım eşim sahneye çıktı tam konuşacakken oradaki yabancı hanımlar sahneye fırladılar. Hatta bir tanesi ağlıyordu, gidip sarıldılar, 'Bizim hayatımızı yapmışsınız' dediler, demek ki Halit haklı çıktı." değerlendirmesini yaptı.

"Türk sinemasının toplumla ve tarihle ilişkisini kendine mesele edindi"

Festival Direktörü, senarist ve yapımcı Suat Köçer ise Halit Refiğ'i Türk sinema tarihinde teknik, estetik ve düşünsel anlamda öne çıkan yönetmenlerden biri olduğunu kaydetti.

Refiğ'in Lütfi Akkad ve Metin Erksan ile birlikte Türk sinemasının inşasında en güçlü tuğlaları koyan sinemacılardan biri olduğuna işaret eden Köçer, şunları söyledi:

" Halit Refiğ'i benim açımdan özel kılan ikinci önemli sebep de yönetmen olmasının yanında bir düşünce adamı olması. Türk sinemasının toplumla ve tarihle ilişkisini çok güçlü biçimde kendine mesele edinmiş, bununla ilgili yazmış, konuşmuş ve filmler yapmaya çalışmış. Özellikle ulusal sinema adını verdiği ve sinemamızın kendine özgü bir dil ve anlatım biçimi geliştirmesi gerektiğine dair bir tez oluşturmuş ve bu tezi yıllar içinde Kemal Tahir'den de ilham alarak yaşatmaya çalışmış, bununla ilgili filmler yapmaya çalışmış bir sinemacı. Dolayısıyla hem büyük bir sinemacı hem de Türkiye'nin tarihi, kültürü ve sosyolojisi üzerine kafa yoran bir sanatçı olduğu için Halit Refiğ'in çok özel bir isim olduğunu düşünüyorum."

Köçer, 6. Esenler Film Festivali'nde jüri özel ödülünü bir ustaya adayarak vereceklerini anlatarak, "Bir taraftan büyürken bir taraftan da geçmişle bağlarımızı unutmamak, aksine güçlendirmek istiyoruz. Bu yüzden bir taraftan yeni yönetmenler kazandırırken Türk sinemasına, bir taraftan da ustalarımızı her dem hatırda tutmak, onları anmak, unutmamak istiyoruz. Bunun ilk halkası olarak da Halit Refiğ'i tercih ettik ve bu yılki jüri özel ödülümüzü Halit Refiğ anısında veriyoruz." diye konuştu.