Türkiye'nin İmajı Zedeleniyor

Türkiye aleyhine bugüne kadar açılan tahkim davalarının büyüklüğü 51.5 milyar dolara ulaştı. Bunun 47 milyar dolarlık kısmı Uzan Grubu bünyesindeki şirketlerle ilgili olurken, tahkim davaları kapsamında Türkiye şimdiye kadar 1.5 milyar dolarlık ödeme yaptı. Türkiye'nin önünde ise hala 35 milyar dolarlık tahkim davası bulunuyor.

CNBC-e Business Dergisi haberine göre, uluslararası ticaret ve yatırım anlaşmalarında ICC, UNCITRAL ve ISCID tahkim müesseseleri dikkat çekiyor. Bu üç müessese de Türkiye aleyhine açılan tahkim sayısı 17 olurken, bu 17 davada Türkiye'den toplam 51.5 milyar dolarlık tazminat talep edildi. 17 davadan 12'si sonuçlanırken, sonuçlanan 12 davanın dördünde Türkiye haklı bulundu ve toplam büyüklüğü 8.8 milyar dolar civarında olan tazminat talebi reddedildi. Geriye kalan 8 davadan altısında ise Türkiye 250 milyon dolar civarında tazminat ödedi. İki davada ise Türkiye davacı taraf ile uzlaşırken, bu uzlaşmalarda Türkiye'nin ödediği para 1.5 milyar doların üzerinde oldu.

-MOTOROLA VE NOKİA'YA 1.2 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE ÖDEME YAPILDI-

Uzlaşmaların ilki Motorola ve Nokia'nın açtığı tahkim davalarında yapıldı. İki şirket Telsim'den 2.5 milyar doları bulan alacağına karşılık 4.8 milyar dolarlık tahkim davası açtı. Müzakereler sonucunda Motorola, Telsim'in satışından elde edilecek gelirin yüzde 20'sini, Nokia ise yüzde 7.5'ini almaya razı olarak davadan vazgeçti. Bu anlaşmayla Türkiye Motorola ve Nokia'ya toplam 1.2 milyar doların üzerinde ödeme yaptı. İkinci uzlaşma ise Aria'nın açtığı 2.5 milyar dolarlık davada gerçekleşti. Türkiye Aycell'in borçlarını sıfırlayıp birleşme sonucu ortaya çıkacak Avea'ya 300 milyon dolar aktarmayı kabul ederek Telekom Italia ile uzlaştı.

-6 TAHKİM DAVASINDA TALEP EDİLEN TAZMİNAT 34 MİLYAR DOLAR-

Türkiye'nin önünde hali hazırda ICC, UNCITRAL ve ISCID'de açılmış ve sonuçlanması beklenen 6 tahkim davası daha bulunuyor. Bu davalarda Türkiye'den talep edilen tazminat bedeli ise 34 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

-TAHKİM DAVALARININ 47 MİLYAR DOLARLIK BÖLÜMÜ UZAN GRUBUNDAKİ ŞİRKETLERE AİT-

Türkiye aleyhine bugüne kadar açılmış 51.5 milyar dolar büyüklüğündeki tahkim davalarının 47 milyar dolarlık bölümü bir dönem Uzan Grubu bünyesinde bulunan şirketlerle ilgili. Uzan şirketleri ile ilgili şimdiye kadar 8 dava açarken, Türkiye açılan davaların ikisini kazandı ve toplamda 8.5 milyar dolarlık tazminat talebi reddedildi. İki davada ise uzlaşma sağlanmış ve bunun sonucunda Türkiye, davacı iki şirkete 1.2 milyar dolar civarında ödeme yapmış. Geriye kalan dört dava ise halen devam ediyor. Devam eden davalarda Türkiye'den talep edilen toplam tazminat 33 milyar 850 milyon dolar. Başka bir deyişle Türkiye bir dönem Uzan Grubu bünyesinde bulunan şirketlere ait dosyalarını kapatabilirse tahkimle ilgili bir sorunu kalmamış olacak.

-TÜRKİYE'NİN İMAJI ZEDELENİYOR-

Bir dönem Amerikan Hazinesi'nde yabancı varlıklar kontrolü departmanında çalışmış daha sonra Washington'da Eren Hukuk Bürosu adıyla avukatlık şirketi kuran Hal Eren, tahkim davaları konusunda Türkiye'yi uyararak, şöyle dedi:

"Türkiye aleyhine açılan tahkim davası sayısında özellikle son yıllarda hızlı bir artış söz konusu. Bu zaten yatırımcı açısından Türkiye'nin imajını zedeleyen bir durum. Buna bir de davacı şirketi temsil eden avukatların medyaya yaptığı açıklamalar eklenince Türkiye sözünde durmayan, anlaşmalara sadık kalmayan bir ülke olarak görünmeye başladı."

-TÜRKİYE AVUKATLAR HAKKINDA DAVA AÇMALI-

Yakından takip ettiği Libenanco davasından da örnek veren Eren, "Libenanco'yu temsil eden avukatlar uzunca bir süredir medyada Türkiye aleyhine oldukça olumsuz iddiaları içeren demeçler veriyor. Türkiye bu konuda önlem almak zorunda. İşe Washington Barosu'na bu avukatları şikayet ederek başlayabilir, hatta dava da açmalıdır" dedi.

/**

TAHKİM DAVALARI

DAVACI TAHKİM İSTENEN TAZMİNAT SONUÇ

(milyon dolar)

-Saba Fakes* ICSID 19.000 devam ediyor

-Libananco* ICSID 10.100 devam ediyor

-Polska* UNCITRAL 4.000 devam ediyor

Energetyka Holding

-Cementownia* UNCITRAL 750 devam ediyor

-Anadolu Elekt. ICC 326 devam ediyor

Dağıtım

-Alaplı Elekt. B.V ICSID 93 devam ediyor