Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi'nde Şaşırtan Belgeler

İzmir'in Ödemiş ilçesinde 2012 başında hizmete açılan Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi'nde (ÖYKAM) devam eden belge tasnif çalışmaları sırasında, çağdaş Türkiye'nin kuruluşuna ışık tutan önemli belgelere ulaşıldı. Ziyarete açıldığı 25 Şubat 2012 tarihinden beri, sürekli ve süreli sergileri Ödemiş ve Ödemiş dışında büyük ilgi gören ÖYKAM, önümüzdeki günlerde arşiviyle de ilgi odağı olacak. Müze Müdürü Prof. Dr. Engin Berber, tasnif çalışmaları ilerledikçe başka önemli belgelere de ulaşmayı beklediklerini söyledi.

Berber, söz konusu belgelerden ilkinin, Mustafa Kemal Paşa'nın "Dokuzuncu Ordu Kıtaatı Müfettişi" sıfatıyla Samsun'a gönderilmesiyle ilgili olduğunu söyledi. Berber, ele geçen belgelerle ilgili olarak şunları söyledi: "Harbiye Nezareti'ne yollanmış 18 Mayıs 1919 tarihli bu belgede, Mustafa Kemal Paşa'nın vazife ve yetkilerini tanımlayan talimatname içeriğinin, Meclis-i Vükela'da (Bakanlar Kurulu'nda) okunarak uygun görüldüğü yazılıyor. Damat Ferit Paşa o sırada yeni bir kabine kurmakla meşgul bulunduğundan, Sadaret Müsteşarı Rıfat Bey tarafından imzalanmış belge, bir rastlantı sonucu Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a ayak bastığı 19 Mayıs günü Erkan-ı Harbiye'yi Umumi'ye (Genelkurmay Başkanlığı'na) havale olunmuş. İkinci belge de 13 Ekim 1923 tarihinde Ankara'yı, yeni Türkiye'nin başkenti yapan kanunun TBMM Başkanlığı'na teklifiyle ilgili. "Türkiye Devleti'nin makarr-i idaresi (yönetim merkezi) Ankara şehridir" ibaresini kanun maddesi yapan bu teklifin altında, Malatya Mebusu İsmet (Paşa) ile 14 arkadaşının imzaları bulunuyor."

Bu belgelerin ilk kez Faik Reşit Unat tarafından, 1940'larda Maarif Vekaleti'nce çıkarılan Tarih Vesikaları dergisinde (II/9 ve II/12) tanıtıldığını belirten Berber, "Orijinalleri Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve TBMM Arşivi'nde bulunan bu belgelerin, ÖYKAM'da bulunan ıslak imzalı örneklerini sergilemeyi düşünüyoruz" dedi. - İZMİR

Engin Berber Türkiye Ödemiş İzmir Yerel Haberler