Haberler

Yenilenebilir enerji kaynakları neden bu kadar önemli?

Prof. Dr. Serhat Yüksel

Prof. Dr. Serhat Yüksel

İstanbul Medipol Üniversitesi
19.01.2021 11:43

Yenilenebilir enerji kaynakları günümüzde sıklıkla tartışılan bir konu haline gelmiştir. Konuyu bilen bilmeyen herkes tarafından yenilenebilir enerjilerin arttırılması gerektiği ifade edilmektedir. Biz de bu yazımızda artıları ve eksileriyle bu enerji türlerini açıklayacağız. Öncelikle yenilenebilir enerji kaynaklarını tanımlayalım. Bu enerji türlerinde güneş ve rüzgar gibi doğal kaynaklar kullanılarak enerji elde edilmektedir. Enerjinin elde edilmesinde kullanılan bu kaynaklar doğa tarafından sürekli olarak takviye edilebilmektedir. Bahsedilen kaynakların tükenmemesinden dolayı, bu enerji türleri "yenilenebilir" olarak adlandırılmaktadır.

Yenilenebilir enerji türlerinin birçok avantajından söz edebilmek mümkündür. İlk olarak, bu enerji türlerinde atmosfere salınan karbon gazı çok ciddi bir şekilde azalmaktadır. Buradan anlaşılabileceği üzere, bu enerji türleri fosil yakıtlara kıyasla oldukça çevre dostudur. Çevre kirliliğinin günümüzdeki en önemli problemlerden biri olduğu da düşünüldüğünde, yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi daha net anlaşılabilecektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının diğer bir avantajı da ülkelerin enerji konusunda dışa olan bağımlılığını azaltmasıdır. Bu enerji kaynakları sayesinde, ülkeler kendi enerjilerini üretebilmektedirler. Bu sayede, enerjinin yurt dışından ithal edilmesine gerek kalmayacaktır. Dolayısıyla, yenilenebilir enerji yatırımlarının ülkeye hem ekonomik hem de politik avantajlar sağlayacağı ortadadır.

Eğer bu kadar ciddi avantajları var ise tüm enerji yatırımlarımızı neden yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneltmiyoruz? Bu husus o kadar kolay değil çünkü yenilenebilir enerji kaynaklarının bazı dezavantajları da bulunmaktadır. İlk olarak, bu enerji türlerinin ilk kurulum maliyetleri oldukça yüksektir. Bu durum yatırımcılara önemli ölçüde maliyet problemi oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra, yenilenebilir enerjiler iklim koşullarından etkilenebilmektedir. Örnek olarak, kış aylarında ve gece vakitlerinde güneş enerjisinden alınan verim azalmaktadır. Ayrıca, bazı yenilenebilir enerji türlerinde kesintisiz enerji sağlanamadığı için elde edilen enerjinin depolanması gerekebilmektedir. Bu durum da projelerin maliyetlerinin artmasına yol açmaktadır.

Yenilenebilir enerjilerin hem avantajlarından hem de dezavantajlarından bahsettik. Peki ülkemizde yenilenebilir enerji projelerine yönelik ne tür aksiyonlar alınmalıdır? Öncelikle, ülkemizin halihazırda enerji ihtiyacının önemli bir kısmını yurt dışından ithal ederek temin ettiğini hatırlayalım. Bu yüzden her yıl 50 milyar dolara yakın ödeme yapılmaktadır. Bu durum da ülkemizin cari işlemler dengesini olumsuz yönde etkilemektedir. Ek olarak, ülkemizdeki enerji kaynakları enerji ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde olmadığından dolayı, yeni bir kaynak bulunamadığı takdirde enerji konusunda dışa bağımlılığımız devam edecektir. Bu bilgiler değerlendirildiğinde, ülkemizin yenilenebilir enerji yatırımlarını arttırması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu süreçteki dezavantajlar da dikkate alınarak, ülkemizin yenilenebilir enerji politikalarına yönelik aşağıdaki stratejileri geliştirebilmek mümkündür.

1) Yenilenebilir enerji projeleri yüksek maliyetli olduğundan dolayı yatırımcıların ilgisini çekmeme riski bulunmaktadır. Bu problemin giderilebilmesi için devlet tarafından ciddi desteklerin sunulması gerekmektedir. Vergi indirimi ve düşük faizli kredi imkanı gibi hususlar bu süreçteki maliyetlerin azaltılabilmesine katkı sağlayacaktır.

2) Fosil yakıtların kullanımı sonucu ortaya çıkan sera gazları çevre kirliliğine yol açmaktadır. Bu yüzden, karbon emisyonuna yol açan bu uygulamalara yönelik karbon vergisi uygulanmalıdır. Belirtilen bu uygulama fosil yakıtlar üzerindeki maliyeti arttıracağından dolayı, yatırımcıların yenilenebilir enerji projelerine yönelmesine yardımcı olacaktır.

3) Yenilenebilir enerji yatırımlarının en büyük problemi olan yüksek maliyetleri azaltmanın bir yolu da araştırma geliştirme faaliyetlerinin arttırılmasıdır. Teknolojik gelişmeler sayesinde, yenilenebilir enerji kullanımındaki maliyetin düşürülebilmesi mümkün olabilecektir. Bu bağlamda, ülkemizde de bu araştırma çalışmalarına öncelik verilmelidir.

4) Yenilenebilir enerji yatırımları karmaşık süreçler içeren projelerdir. Bu çerçevede, bu karmaşık sistemlere hakim olan bilgi birikimi yüksek personele ihtiyaç duyulmaktadır. Bundan dolayı, kalifiye personel ihtiyacını karşılayabilmek için üniversitelerde ilgili bölümlerin açılması gerekmektedir.

title