Cumhurbaşkanı Erdoğan "Yeni Türkiye'nin sembolü" olarak nitelendirdi! İşte AKM'nin 75 yıllık bilinmeyen hikayesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün akşam yeniden yapılan Atatürk Kültür Merkezi'nin ( Akm ) açılışını gerçekleştirdi. Cumhuriyet'in 98. yılında hizmete açılan Akm'nin açılışına çok sayıda siyasi isim katıldı.

Erdoğan'ın "Yeni Türkiye'nin simgesi" olarak adlandırdığı Akm'nin tarihi uzun yıllara dayanıyor. Birçok olumsuzluğun yaşandığı bina her şeye rağmen yıllarca sanat etkinliklerine ev sahipliği yaptı.

PARASIZLIK NEDENİYLE 7 YIL İNŞAATINA ARA VERİLDİ

Türkiye'nin ilk opera binası olan Akm'nin temelleri 1946'da atıldı. Parasızlık nedeniyle inşaat 7 yıl sonra Bayındırlık Bakanlığı'na devredildi. Bakanlık Hayati Tabanlıoğlu'nu proje mimarlığına getirdi. 1956'da inşaata devam edildi. İnşaat 1969'da tamamlandı ve bina işletme amacıyla İstanbul Devlet Opera ve Balesi ile İstanbul Devlet Tiyatrosu müdürlüklerine verildi. Yapı, İstanbul Kültür Sarayı adıyla gösterime açıldı.

1970'TE ÇIKAN YANGINDA BÜYÜK HASAR GÖRDÜ

Açılışta Ferit Tüzün'ün Çeşmebaşı Balesi ile Verdi'nin Aida Operası sahnelendi. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Başbakan Süleyman Demirel, Meclis ve senato başkanları ile vekiller katıldı. 27 Kasım 1970'te Cadı Kazanı adlı oyun oynanırken yangın çıktı, büyük hasar oluştu. IV. Murat oyununun galası için Topkapı Sarayı'ndan getirtilen padişaha ait kaftan, bir Kuran ve tablo da yandı.

2005'TE YIKILMASI ÖNERİLDİ, 3 SENE SONRA TADİLAT İÇİN KAPATILDI

Tabanlıoğlu'nun onardığı bina 1978'de Atatürk Kültür Merkezi adıyla işletime açıldı. 1 Kasım 1999'da İstanbul 2 No'lu Koruma Kurulu, Akm'yi 1. grup kültür varlığı olarak tescil etti. 2005'te Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, ekonomik ömrünü tamamladığını söyleyip, yıkımını önerdi. Tepkiler nedeniyle yıkılmadı. 2008'de Uluslararası Tiyatro Festivali sonrası tadilat nedeniyle kapatıldı.

Tabanlıoğlu'nun yenileme projesi yargı kararıyla iptal edildi. Binanın güçlendirilmesi için 2009'da protokol imzalandı. Restorasyon için Hayati Tabanlıoğlu'nun oğlu Murat Tabanlıoğlu görevlendirildi.

SABANCI VAKFI'NIN YARDIMIYLA BAŞLAYAN RESTORASYON DURDURULDU

2012'de Sabancı Vakfı'nın tadilata 30 milyon liralık katkı sağlaması ile restorasyona başlandı. Açılışın 29 Ekim 2013'te yapılması planlanıyordu. Kültür Bakanlığı 15 Mayıs 2013'te çalışmaları durdurdu.

32 AY İÇERİSİNDE TAMAMLANDI

Yeni Akm'nin temelini 2019'da atan Erdoğan, "Akm milletin değerleriyle, inancıyla, insanımızın tarihi ve kültürüyle kavgalı jakoben zihniyete karşı dikilmiş zafer anıtı olacak" dedi. Yeni AKM tam 32 ayda tamamlandı.