Eğitimde bu yılın gündemi Milli Eğitim Akademisi ve yapay zeka çalışmaları oldu

Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) 2025'te hayata geçirilen okul kıyafeti uygulaması, öğretmen ve öğrencileri destekleyecek yapay zeka çalışmaları, öğretmen atamaları ve Öğretmenlik Mesleği Kanunu kapsamında kurulan Milli Eğitim Akademisi eğitimin bu yılki gündeminde yer aldı.

MEB, dünyada yapay zeka başta olmak üzere gelişen teknolojilerin eğitim sistemine entegre edilmesi, çağdaş dünyanın referansları kadar kendi geçmişi, kültürü, değerleri ve tarihini de eğitim sisteminin bir parçası olduğu anlayışıyla geride bırakılacak son bir yılda önemli projeleri hayata geçirdi.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, bu yılın başında 315 bin 856 öğretmen, "uzman öğretmen" ve "başöğretmen" ünvanı aldı.

Bakanlık, 2024-2025 eğitim öğretim yılında kademeli olarak başlatılan "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli"nin öğretim programlarını bu yıl ana sınıfı ve uygulama sınıflarında, ilkokul 1 ile 2, ortaokul 5 ile 6, ortaöğretim hazırlık ve 9 ile 10'uncu sınıflarında uygulamaya devam etti.

"Beceri temelli" yeni müfredatla "sonuç odaklı ölçme" yerine "süreç odaklı ölçmeye" de geçiş yapılırken, bu kapsamda her dönem sonunda karne yerine okul öncesi eğitimde "beceri edinim raporu", ilkokullarda ise "gelişim raporu" verilmesi uygulamasına geçildi.

Yapay zeka çalışmaları

MEB tarafından eğitimde yapay zeka çalışmalarına da 2025'te hız verildi.

Bu kapsamda eğitim alanındaki dijitalleşme ve veriye dayalı karar alma süreçlerini güçlendirmek amacıyla MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri (YEĞİTEK) Genel Müdürlüğü bünyesinde "Yapay Zeka ve Büyük Veri Uygulamaları Daire Başkanlığı" kuruldu.

Yapay Zeka ve Büyük Veri Uygulamaları Daire Başkanlığı, eğitim alanındaki dijitalleşme ve veriye dayalı karar alma süreçlerini güçlendirmeyi hedefliyor.

6-22 yaş bireylerinin zihinsel beceri ve yeteneklerini belirlemeye yönelik sürdürülebilir, interaktif ve yapay zeka tabanlı bir psikolojik ölçme aracı olarak geliştirilen "Türk Ulusal Zeka Ölçeği (TÜZO)" hayata geçirildi.

"Eğitimde Yapay Zeka Politika Belgesi" paylaşıldı

MEB, Bakanlık yönetiminden okul süreçlerine, öğretmen eğitiminden öğrenci kazanımlarına kadar geniş bir yelpazede hazırladığı "Eğitimde Yapay Zeka Politika Belgesi ve Eylem Planı"nı kamuoyuyla paylaştı.

Belge, 11. Kalkınma Planı kapsamında yürürlüğe konulan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi çerçevesinde hazırlanan 4 hedef, 15 politika ve 40 eylem adımından oluştu.

Bakanlığın 2025-2029 dönemine yönelik stratejik yaklaşımları içeren belge, Milli Eğitim sisteminde yapay zeka teknolojilerinin kullanım alanlarını, Ulusal Yapay Zeka Stratejisi doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve bu çalışmaların kapsamının genişletilmesi için atılması gereken adımları ortaya koydu.

Yapay Zeka ve Büyük Veri Uygulamaları Daire Başkanlığı koordinasyonunda yapay zeka teknolojilerinin eğitim sistemine güvenli ve sorumlu biçimde entegre edilmesi amacıyla "Yapay Zeka Etiği Tavsiyeleri" kitapçığı yayımlandı.

Ayrıca yapay zeka projelerinin etik çerçevede yürütülmesini sağlamak üzere hazırlanan "Yapay Zeka Uygulamaları Etik Kurulu Yönergesi" de yayımlandı.

Yapay zeka, eğitim öğretim, insan kaynakları, fiziki altyapı ve yönetim alanlarında veri analizleri yaparak kamu kaynaklarının verimli kullanılması, yöneticilere hızlı ve doğru bilgiler sağlanması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı Bakanlık Yönetim Sistemi (MEBBYS) de hayata geçirildi.

İlk ders "Her Çocuk Bir Fidan, İlk Ders Yeşil Vatan" oldu

Bakanlığa bağlı ilk ve ortaöğretim kurumlarında 2025-2026 eğitim öğretim yılının ilk dersi, "Her Çocuk Bir Fidan, İlk Ders Yeşil Vatan" temalı dersle başladı.

Ayrıca okullardaki ara tatilde 10 Kasım Atatürk'ü Anma Günü ile 11 Kasım Milli Ağaçlandırma Günü'nde tüm okullarda gönüllülük esasıyla fidan dikim etkinlikleri düzenlendi.

Gastronomi liseleri açıldı

Bakanlıkça bu yıl "Türkiye Gastronomi Liseleri Projesi" kapsamında, İstanbul Vehbi Koç Vakfı Gastronomi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Erzurum Gastronomi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi açıldı.

"Türkiye Gastronomi Liseleri Projesi" doğrultusunda açılan gastronomi mesleki ve teknik Anadolu liselerinin Gastronomi ve Mutfak Sanatları alanının hazırlık sınıfına yetenek sınavı sonucuna göre öğrenci alımı yapıldı.

Hazırlık sınıfında öğrencilere, mutfak teknikleri ve uygulamaları, tarım ve üretim zinciri eğitimi, arkeoloji ve kültürel miras bilinci, estetik ve yaratıcı düşünce, yabancı dil ve küresel mutfak vizyonu gibi birçok imkan sunuluyor. Usta şeflerle atölye çalışmaları ve yerel coğrafya gezileri de programda yer alıyor.

Türkiye'nin en büyük lise yerleşkesi

Türkiye'nin en büyük lise yerleşkesi olma özelliği taşıyan "Esenyurt Recep Tayyip Erdoğan Eğitim Külliyesi", Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ile Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak'ın katıldığı törenle bu yıl açıldı.

Öğretmen Bilgi Servisi ile Okul Veli Asistanından 600 binden fazla kişi yararlandı

MEB'in bu yıl yaptığı mevzuat değişikliğiyle özel eğitim ana sınıfları da dahil olmak üzere "ana sınıfları", sadece ilkokul düzeyinde değil, ortaokullar bünyesinde de açılabilmesi sağlandı. Ana sınıflarının tüm ilköğretim kurumlarını kapsayacak şekilde açık kalması sağlanacak.

Bakanlıkça, hem öğretmenlerin velilerle doğrudan iletişim kurabilmesi hem de velilerin öğrencilerinin notları, devamsızlık ve sınav tarihi gibi bilgilerine anlık ulaşmasını sağlamak amacıyla Öğretmen Bilgi Servisi (ÖBS) ile Okul Veli Asistanı (OVA) hayata geçirildi. Şu ana kadar ÖBS'den 400 binden fazla öğretmen, OVA'dan ise 200 binden fazla veli faydalandı.

Ayrıca, MEB'in bu yıl yaptığı yeni düzenlemeyle, şehit ve gazi çocukları ile devlet koruması altındaki çocukların, özel okullarda eğitimin yanı sıra yemek, pansiyon, kitap-kırtasiye, kıyafet, etüt, uluslararası diploma ve sertifika programı gibi sunulan diğer hizmetlerden de ücretsiz yararlanabilmesi sağlandı.

Öte yandan bu yıl özel okullarda çocuğu bulunan velilerin "ders kitabı" adı altında hiçbir ücret ödememesine ilişkin ilgili mevzuata hüküm eklendi.

OECD raporunda Türkiye birçok alanda iyileşme gösterdi

OECD'nin her yıl yayımladığı ve eğitim sistemlerini karşılaştırmalı verilerle inceleyen, "Bir Bakışta Eğitim 2025" raporuna göre, Türkiye, bu yıl en fazla ilerleme kaydeden ülkeler arasında yer aldı

Son 10 yılda, Türkiye'de 3-5 yaş arası çocukların okullaşma oranı yüzde 28'den yüzde 54'e yükseldi. Bu artış, OECD ülkeleri arasında en yüksek artışlardan biri olarak kayda geçti. Ayrıca, 5 yaş grubunda okullaşma oranı yüzde 98'e ulaşarak yüzde 86 olan OECD ortalamasının üzerine çıktı.

OECD verilerine göre Türkiye'de 25-34 yaş grubunda ortaöğretimi tamamlamayanların oranı 2019'da yüzde 41 iken 2024'te yüzde 28'e geriledi.

Ayrıca öğretmen atamalarıyla birlikte öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ilkokulda 18, ortaokul ve genel liselerde 13, meslek liselerinde 14, lise genelinde ise 12'ye geriledi.

MEBİ, ortaokul öğrencilerinin de erişimine açıldı

MEB, öğrencilerin bireysel öğrenme süreçlerini desteklemek amacıyla geçen yıl lise öğrencileri ve mezunlara yönelik hayata geçirdiği yapay zeka destekli bireysel öğrenme platformu MEBİ platformunu bu yıl ortaokul öğrencilerinin de erişimine açtı.

Platformdan bu yıl 3 milyon 375 bin 25 öğrenci ve mezun faydalanırken, 200 binden fazla öğrenci de Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) denemelerine katıldı.

Okul kıyafeti uygulaması

Bakanlıkça yapılan yönetmelik değişikliğiyle, bu yılın eğitim öğretim dönemi itibarıyla ilkokul, ortaokul ve liselerde "okul kıyafeti" uygulamasına geçildi.

Velilere maddi külfet haline gelmesini önlemek amacıyla okul aile birliği ile öğretmenler kurulundan görüş alınarak, özel işaret, baskı ve desen gibi kısıtlayıcı ayrıntılara yer verilmeden okul müdürlüklerince belirlenmesinin kararlaştırıldığı uygulama ile belirlenen kıyafetler 4 eğitim öğretim yılı geçmeden değiştirilemeyecek.

Öğretmen atamaları

Bakanlıkça bu yıl 1381 engelli öğretmen atamasının yapılmasının yanı sıra 15 bin sözleşmeli öğretmen ataması da gerçekleştirildi.

Sözleşmeli öğretmen istihdamında sözlü sınav başarı puanının, "KPSS puanının yüzde 50'si ile sözlü sınavdan alınan puanın yüzde 50'si" alınarak belirlenmesi sistemine göre atamaların sonuncusu 24 Kasım'da yapıldı.

Bundan böyle öğretmen istihdamı Öğretmenlik Mesleği Kanunu doğrultusunda kurulan Milli Eğitim Akademisi üzerinden yapılacak. Akademi üzerinden ilk kez teorik ve uygulamalı derslerden başarıyla geçen öğretmenlerin ataması sağlanacak.

Milli Eğitim Akademisi

Bu yılın eğitim gündeminde en çok konuşulan konular arasında Öğretmenlik Mesleği Kanunu'yla kurulan Milli Eğitim Akademisi başı çekti.

Akademiye alınacak adaylar, ÖSYM'nin düzenlediği Milli Eğitim Bakanlığı Akademi Giriş Sınavı (MEB-AGS) puanındaki üstünlüğe göre olacak ve herhangi bir sözlü mülakat yapılmayacak.

Akademiye alımlar, Bakanlığın açıklayacağı öğretmen ataması sayısı kadar olacak. Öğretmen adayları Akademi'de teorik derslerin yanı sıra uygulamalı eğitimlerden geçecek.

Hazırlık eğitimini vermek üzere Ankara, Erzurum, Aksaray, İstanbul, Kayseri, Gaziantep ve Sivas'ta Milli Eğitim Akademisi açılacak. Akademi, Ankara merkezli olacak, ayrıca gerekli görülen yerlerde eğitim ve uygulama merkezleri Bakanlıkça açılabilecek.