Fransa'da 2019'da yanan Notre Dame Katedrali'nin restorasyonuna hala başlanamadı

Fransa'nın başkenti Paris'te 15 Nisan 2019'da çıkan yangında zarar gören Notre Dame Katedrali'nin restorasyonunda onarım çalışmalarına hala geçilemedi.

Katolik Kilisesi'nin, Hristiyanlığın Fransa'daki sembolü olarak gördüğü, temeli 1163'te dönemin papası tarafından atılan ve tamamlanması 300 yıl süren Katedral'de, iki yıl önce, hala belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı.

Kısa sürede alevlere teslim olan 857 yıllık Katedral'in 96 metre yüksekliğindeki kulelerinden biri ile çatısı tamamen çöktü, bina büyük zarar gördü.

Cumhurbaşkanı Macron'dan restorasyon 5 yılda bitecek sözü

Hristiyan dünyasında büyük üzüntüye yol açan yangının ardından Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, her yıl 13 milyon kişinin ziyaret ettiği Katedralin onarımının Paris'te düzenlenecek 2024 Olimpiyat Oyunları'na yetişeceği sözünü verdi.

Restorasyon çalışmaları için dünyanın dört bir yanından 833 milyon dolar gibi rekor bağış toplanırken Macron, Katedral'in onarım çalışmalarını yönetecek bir kamu birimi oluşturdu.

Yangın nedeniyle ortaya çıkan kurşun, bina içindeki güvenlik tehlikesi ve ardından yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını gibi nedenlerle 2 yıldır restorasyon aşamasına tam olarak geçilmedi.

Salgın, çalışmaları 3 ay durdurdu

Restorasyonun ön hazırlığı olan güvenlik aşaması, 2019 yazında başladı. Öncelikle çatının yıkılmasıyla yerde oluşan kurşun tortuları kaldırıldı. İskeleler kuruldu, tonozlar ile heykeller korumaya alındı, uçan payandalar güçlendirildi. Salgın nedeniyle Mart 2020'de çalışmalar durdurulsa da 8 Haziran'da yeniden başladı.

Yangın sırasında restorasyonda olan kuleyi çevreleyen eski iskelenin yanmış ve erimiş 300 ton artığının toplanması bile 1 yıldan fazla sürdü.

Katedral'in çatısındaki yanmış iskelenin kaldırılması ise Aralık 2020'de sona erdi.

Güvenlik aşamasının bedeli 165 milyon avro

Tonozların güvenliğinin sağlanması için iskele kurulması, altlarına kurulan ahşap yapıyla desteklenmesi gibi çalışmaların bitirilmesiyle güvenlik aşamasının yaz sonunda tamamlanması öngörülüyor.

Restorasyon alanının yağışlardan korunması için şemsiye inşası, yapıdaki eserlerin, resimlerin ve heykellerin korunmaya alınmasının da dahil olduğu güvenlik aşamasına da 165 milyon avro bütçe ayrıldı.

Asıl onarım çalışmaları bu yıl sonunda başlayacak

Çöken kulenin yeniden inşası için gerekli 1000'den fazla meşe ağacının hepsi de bağış olarak toplandı.

2021'in son aylarında asıl restorasyon çalışmalarına başlanması ve restorasyonun tüm zorluklara rağmen söz verildiği gibi 2024'te bitirilmesi planlanıyor.

Cumhurbaşkanı Macron'un, Notre Dame Katedrali'nin restorasyonu için söz verdiği 5 yıllık sürenin aksine, Notre Dame'ın Papazı Patrick Chauvet, restorasyonun 15 ila 20 yıl sürebileceğini söyledi.

Kurşun zehirlenmesi endişesi

Diğer yandan, Katedral'in restorasyonunu yöneten birimden yapılan açıklamaya göre, yangında yok olan kısımların aynen değil, Orta Çağ tasarımına sadık kalınan ve de binanın son tamamlanmış ve bilinen haline benzer şekilde onarılması fikri benimsendi.

Restorasyon projesinde, Katedral'in orijinalindeki materyallerin kullanılmasına karar verildi.

Hükümetin de onayladığı bu onarım şekli, binanın çatısının eskiden olduğu gibi kurşunla inşa edilmesi anlamına geliyor.

Yangından sonra alanın işçilerin eski restorasyon iskelesini kaldırmak için çalışabileceği hale getirilmesi neredeyse 1 yıl sürmüştü.

Yangın sırasında etrafa yayılan zehirli kurşun tanecikleri nedeniyle Katedral'in yakınlarındaki okullar kapatılmıştı.

Çevre ve sağlık örgütleri, kurşunun potansiyel tehlikesine dikkati çekerek Katedral'in aynı şekilde restorasyonuna karşı çıkıyor.

Hatta Robin des Bois (Robinhood) adlı çevre kuruluşu, Notre Dame Kilisesi çevresinde yaşayan çocuklarda kurşunla ilgili yeterli tarama yapılmadığını ve bina içerisinde kurşun meselesinin hala halledilemediğini bildirdi.

Robin des Bois, yangının sağlık ve çevresel sonuçlarının araştırılmasını talep ediyor.

Kuruluşun Ağustos 2019'unda verdiği şikayet dilekçesi, Aralık 2020'de savcılık tarafından kurşun zehirlenmesinin mide yoluyla olabileceği savunularak geri çevrilmişti.

Yangın dizi ve film olacak

Hızlı değişimlerin yaşandığı 19. yüzyılda Paris şehir planlamacılarının yıktırmak istediği, ancak yazar Victor Hugo'nun yazdığı Notre Dame'ın Kamburu adlı eserle Paris'in sembolü haline gelen ve restore edilen Katedral'deki yangın, sinema dünyasında da yankı buldu.

İnternet dizi ve film platformu Netflix, alevlerle mücadele eden Paris itfaiyesiyle iş birliği içerisinde yangına ilişkin 6 bölümlük dizi hazırlarken, New York Times da yangın soruşturmasına dayanan mini bir dizi yayınlamayı planlıyor.

Fransız yönetmen Jean-Jacques Annaud'un, yangını konu aldığı filmini ise 2022'de tamamlaması bekleniyor.

Ayrıca Dünya Ticaret Merkezi İkiz Kulelerine 2002'de yapılan uçak saldırılarını belgeselleştiren Gedeon ve Jules Naudet kardeşlerin yaptığı, Notre Dame Katedrali'ndeki yangına dair belgesel, TMC'de dün yayına girdi.

Diğer yandan Paris başpiskoposluğunun çağrısı üzerine, Katedral'in çevresine çocukların çizdiği Notre Dame konulu resimler yerleştirildi.