TÜM KATEGORİLER
Tüpraş kimin? Tüpraş şirketinin sahibi kim?
Türkiye Petrol Rafinerileri veya kısaca TÜPRAŞ, 1983'te Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale'deki devlete ait 4 petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle çatı şirket olarak kurulan ve 2006'da özelleştirilerek devredilen anonim şirkettir. Peki, Tüpraş kimin? Tüpraş şirketinin sahibi kim?
20 Mayıs 1983 tarihinde yayınlanan kamu iktisadî teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK ile Türkiye Petrol Kurumu (PETKUR) kuruldu. Aynı KHK ile TÜPRAŞ'ın da kurulmasına karar verildi. Böylece TÜPRAŞ, PETKUR'un bağlı ortaklığında bir kamu iktisadî teşebbüsü olarak faaliyetine başladı. Arama motorlarında ise Tüpraş kimin? Tüpraş şirketinin sahibi kim? soruları araştırıldı.
TÜPRAŞ KİMİN?
Türkiye Petrol Rafinerileri veya kısaca TÜPRAŞ, 1983'te Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale'deki devlete ait 4 petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle çatı şirket olarak kurulan ve 2006'da özelleştirilerek Koç Holding'e devredilen anonim şirket. Akaryakıt ürünleri, bitüm, fuel oil, jet yakıtı, gaz yağı, LPG, motor yağı gibi petrol türevlerini üretir.
Şirketin ana ortağı Enerji Yatırımları A.Ş., Koç Holding A.Ş., Koç Ailesi ve bunlar tarafından sahip olunan şirketler tarafından kontrol edilmektedir.
TÜPRAŞ HAKKINDA
20 Mayıs 1983 tarihinde yayınlanan kamu iktisadî teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK ile Türkiye Petrol Kurumu (PETKUR) kuruldu. Aynı KHK ile TÜPRAŞ'ın da kurulmasına karar verildi. Böylece TÜPRAŞ, PETKUR'un bağlı ortaklığında bir kamu iktisadî teşebbüsü olarak faaliyetine başladı.
18 Haziran 1984 tarihinde yayımlanan 233 sayılı KHK ile PETKUR'nun varlığına son verildi. TPAO, bağlı ortaklık statüsünden yükseltilerek PETKUR'un yerini aldı. Bu sefer TÜPRAŞ, TPAO'nun bağlı ortaklığında bir KİT olarak faaliyetini sürdürdü.
TÜPRAŞ, 5 Temmuz 1990 yılında Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı'na bağlandı ve böylece özelleştirmesi yolunda ilk adım atıldı. 28 Ekim 1983'te yayınlanan kanunla İPRAŞ, Batman Rafinerisi, İzmir Rafinerisi ve yapımı devam etmekte olan Kırıkkale Rafinerisinin TÜPRAŞ'a bağlanmasına karar verildi. 16 Kasım 1983'te TÜPRAŞ, TPAO'dan ayrılarak Enerji Bakanlığı'na bağlı yarı-özel bir şirket olarak faaliyetine başladı.
28 Mayıs 1991'de Tüpraş'ın ilk halka arzı gerçekleşti ve %2,5 oranında hisseyle İMKB'de işlem görmeye başladı. 1999'da halka açıklık oranı %3,58'e ulaştı.
13 Ocak 2004'te yapılan özelleştirme ihalesini Tatneft - Zorlu Grubu 1,3 milyar dolarla kazandı, ancak Petrol-İş Sendikası'nın açtığı iptal davası Danıştay'ca onaylandı ve satış iptal edildi. 12 Eylül 2005'te yapılan ikinci ihalede 4,14 milyar Dolar ile en yüksek teklifi veren Koç-Shell Grubu, ihaleyi kazandı. 26 Ocak 2006'da TÜPRAŞ yönetimi Koç-Shell ortaklığına devredildi. Kasım 2005'te, özelleştirme tamamlanmadan önce Shell'in payının %10'dan %2'ye düşeceği açıklandı. Koç Holding, Aralık 2013'te Shell'in geri kalan %2 hissesini de satın alarak halka kapalı kısmının tek başına sahibi hâline geldi. Şirketin genel merkezi 2021 yılında Kocaeli'den İstanbul'a taşınmıştır.
