Üç Asırlık Değirmenin Çarkı Hala Dönüyor

YALÇIN ÇELEN - Bartın'ın Ulus ilçesine bağlı Kumluca beldesinde yaşayan 49 yaşındaki Yüksel Çetin, dedesinin Rumlardan satın aldığı ve babasından da kendisine miras kalan tarihi su değirmenini çalıştırmaya devam ediyor.

Kumluca beldesindeki, geçmişte bölgede yaşayan Rumlara ait 3 asırlık değirmen, üç kuşaktır Çetin ailesi tarafından işletiliyor.

Asıl işi fırıncılık olan ve değirmeni babası Hasan Çetin'in vefatının ardından devralan Çetin, dededen kalma tarihi yapıyı yok olmasına gönlü razı olmadığı için hizmete açık tutuyor.

"Taşıma su ile değirmen dönmez" atasözüne rağmen, Aksu Çayı'ndan iki kilometre boyunca uzanan beton kanallar aracılığıyla alınan su, şehrin içinden geçirilerek tarihi değirmene taşınıyor. Yaz aylarında ise suyun debisinin düşmesi nedeniyle değirmen taşlarından sadece birinde un öğütülebiliyor.

Çetin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 50 yıl değirmencilik işi ile uğraşan babasının 2008'de vefat etmesinin ardından işi devraldığını söyledi.

Değirmenin dedesinden babasına, ondan da kendisine kaldığını anlatan Çetin, "Dedem ise zamanında Rumlardan satın almış. 300 yıldan bugüne kadar durmaksızın dönüyor. Sadece yazın suyun azlığı nedeniyle tek taş dönüyor. Vatandaşların mısırlarını, buğdaylarını bu değirmende öğütüyoruz." ifadesini kullandı.

- 50'li yıllarda elektrik üretiyordu

Un öğütmek için çevre köylerin yanı sıra il dışından da gelenler olduğunu dile getiren Çetin, şunları söyledi:

"İnsanlar, Samsun'dan, Eskişehir'den gelip ürünlerini bu değirmende çektiriyor. Rumlardan kalan su değirmeninin tarihini hakkında, rahmetli babam bana 300 yılı aşkın olduğunu anlatıyordu. Bu tarihi değirmen suyunu, Ulus ilçesindeki Aksu Çayı'ndan alıyor. 2 kilometrelik mesafeden kanal aracılığıyla suyu buraya akıtıyoruz."

Değirmende 1950'li yıllarda kurulan dinamo sayesinde elektrik üretildiğini belirten Çetin, "Babam bu değirmenden elektrik üretildiğini anlatıyordu. 1950-1955'te Kumluca'da hiç elektrik yokken o yıllarda dedelerimiz burada bir dinamo kuruyor. Kumluca'nın üçte ikisine buradan elektrik sağlanıyormuş. O dönemde Kumlucalı vatandaşlar elektrik ihtiyacını bu değirmenden karşılarmış." dedi.

Çetin ayrıca değirmenin ön tarafında bulunan kereste fabrikasının zamanında elektrik üretilmesi dolayısıyla bu bölgeye kurulduğunu sözlerine ekledi.