Bolu Dağı Tüneli, 16 Bakan Eskitti, 895 Milyon Dolara Maloldu

Açılışı Başbakan Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Romano Prodi tarafından yarın yapılacak olan Bolu Dağı Geçişi, 16 bakan eskitip, 895 milyon dolara maloldu.

Dönemin Başbakanı Turgut Özal'ın Bayındırlık Bakanı Sefa Giray'a verdiği, "İstanbul-Ankara karayolunu kısaltın" talimatı ile hattın Gümüşova-Gerede Otoyolu kısmı, 1987 yılında Bolu Dağı Geçişi dışarıda tutularak, İtalyan Astaldi'ye ihale edildi. Aynı yıl, Bolu Dağı Geçişi Projesi'ni hazırlama işi, Astaldi firmasına verildi. 1990 yılında ek bir sözleşmeyle inşaat işlerini de Astaldi üstlendi. Projeyi hazırlayana işi de yapma hakkı tanınması da tartışmalara neden oldu.

BERLUSCONI DEVREYE GİRDİ

Bolu Dağı Geçişi çalışmalarına 1987 tarihinde 116 km olarak başlanmasının ardından 90 km'lik kısım ulaşıma açıldı. Tünel inşaatında ilk kazma 16 Nisan 1993'te vuruldu. Yükleniciler tarafından, "Dünyanın en zor zemini" olarak nitelendirilen arazide Bolu Dağı Geçişi'nin bitiş tarihi; deprem ve ödenek sıkıntısı da eklenince altı kez uzatıldı. 12 Kasım 1999 Düzce Depremi iki yıla maloldu. Deprem hasarı nedeniyle 100 milyon dolar sigorta parası kullanıldı.

Astaldi ile ortağı Bayındır arasındaki sorunlar nedeniyle proje uzun süre beklemede kaldı. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, AKP iktidarının başlarında sorunun çözümü için Başbakan Tayip Erdoğan'dan ricada dahi bulundu. Bu süreçte Bayındır'ın devreden çıkarılmasıyla çalışmalar hız kazandı.

MALİYET 570'TEN 895'E ÇIKTI

Bolu Dağı Geçişi'nin keşif bedeli, sözleşme fiyatlarıyla 570 milyon 500 bin dolardı. Gelinen noktada ise fiyat farkıyla beraber 895 milyon dolara malolacak. Bunun 285 milyon dolarını tünel kısmının maliyeti oluşturacak.

440 km olan Ankara-İstanbul arası, üç şeritli erişim kontrollü yol olduğu için çok daha kısa sürede aşılacak. 120 km proje hızı olduğu düşünülürse Ankara-İstanbul arası 3.5 saate düşecek. Şu anda mevcut D-100 yolunu kullanan sürücüler, Bolu Dağı'nı yaklaşık yarım saatte geçebiliyorlar. Tünel açıldığında, sürücüler Bolu Dağı'nı 5 dakika aşabilecek.

16 BAKAN ESKİTTİ

Projede 1300 kişi çalıştı. Proje tamamlanma süresinde 16 bakan eskitti. Başlangıçtan bu yana; Safa Giray, Cengiz Altınkaya, Hüsamettin Örüç, Onur Kumbaracıbaşı, Mustafa Yılmaz, Halil Çulhaoğlu, Erman şahin, Tunç Bilget, Adnan keskin, Mehmet Keçeciler, Cevat Ayhan, Yaşar Topçu, Ali Ilıksoy, Koray Aydın, Abdülkadir Akcan, Zeki Ergezen'in bakanlık dönemleri geride kaldı. Faruk Nafiz Özak, 17'nci bakan olarak projenin bitişini görecek.

ATEŞE DAYANIKLI KAPI

Tünele kurulan "enerji sönümleyici", olası bir deprem sırasında her yöne doğru 70 santimetre hareket edebilen, deprem sonrasında da kendini merkezleyebilecek bir kapasite sağlayacak. Böylece en büyük depremlerde bile felaket yaşanması önlenecek. Olası kazalar sonrası çıkabilecek yangınlara karşı da, 90 dakika süreyle ateşe dayanabilen yangın kapıları monte edildi. Bu kapılar, yangının diğer tüpe geçişini engelleyecek ve anında müdahale edilmesini sağlayacak. Tünelde her 500 metrede bir acil geçiş bulunuyor.

YERDEKİ SIVININ DONMA SÜRESİ BELİRLENECEK

Tünel için kontrol merkezi de kuruldu. Tünel giriş-çıkışlarına ve viyadüklere ses sensörleri yerleştirildi. Bu sensörler yolun üzerinde bulunan sıvının analizini yapıp, kontrol merkezine yol üzerindeki sıvının donacağı süreyi bildirecek. Kurulan sistemle yola, tuzlu su karışımı püskürtülerek, buzlanma başlamadan engellenecek.

YOLUN DÖKÜMÜ

-2 bin 871 metre uzunlukta 2 tüplü tünel

-4 bin 644 metre uzunlukta 4 viyadük

-917 metre uzunlukta 2 köprü

-76 metre uzunlukta 1 üstgeçit

-682 metre uzunlukta 12 alt geçit köprüsü

-Bolu Dağı Geçişi: 25.6 km otoyol, 1.6 km bağlantı yolu olmak üzere 27.2 km

-Otoyol (2x3 şeritli), bağlantı yolu (2x2 şeritli)

RAKAMLARLA İNŞA

-9.7 milyon metreküp kazı yapıldı

-7.7 milyon metreküp dolgu yapıldı

-1.3 milyon metreküp beton döküldü