İstenmeyen adam ne demek? İstenmeyen kişi ilan etmek ne anlama gelir?

İstenmeyen adam ne demek? sorusunun yanıtı son günlerde gündemin merak edilen konuları arasında yer alıyor. Tarihte pek çok örneği bulunan bu kavram hakkında araştırılan konuları sizler için derledik.İstenmeyen kişi ilan etmek ne anlama gelir?

İSTENMEYEN ADAM NE DEMEK?

Persona non grata kavramından çevrilen istenmeyen adam, devletler arası ilişkilerde bir ülkeye girmesi veya o ülkede kalması ülkenin yerel hükûmeti tarafından yasaklanan yabancı kişi veya kişiler için kullanılan diplomatik terim.

Diplomaside "Persona non grata" nedir?

Diplomatik bağışıklık misyon üyelerini seviyesine bağlı olmak kaydıyla yasalardan korurken, Viyana Diplomatik İlişkiler Konvansiyonu'nun 41 ve 42. maddeleri bu kişileri bulundukları ülkenin yasa ve düzenlemelerine saygı duymakla sorumlu tutar. Terim ayrıca diplomatların ajanlık yaptıklarından şüphelenilmesi durumunda diplomatları kovmak için bir hoşnutsuzluk ifadesi olarak da kullanılır. Tit for tat olarak bilinen karşılıklı değişimlere örnek olarak ise Soğuk Savaş boyunca yapılanlar, günümüzde ise Amerika Birleşik Devletleri ile Venezuela arasındaki değişimler gösterilebilir.

Örnekleri

Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri ve Avusturya Cumhurbaşkanı Kurt Waldheim ve eşi, Nazi savaş suçlarını bildiği ve bu suçlar hakkında hiçbir şey yapmadığı suçlamasıyla ABD ve diğer ülkelerde istenmeyen kişi ilan edildi.
Brad Pitt, 14. Dalai Lama'yı sempatik bir şekilde betimleyen ve Çin'in Tibet'i ilhakını anlatan 1997 yapımı Tibet'te Yedi Yıl filminde oynadıktan sonra Çin'de istenmeyen kişi oldu. Yasak, 2014 yılında eşi Angelina Jolie'ye bir film tanıtım turunda eşlik etmesiyle kaldırıldı.
Ocak 2009'da, Venezuela hükûmeti Gazze Savaşı nedeniyle İsrailli diplomatları sınır dışı etmesinin ardından İsrail mütekabiliyet gereği Venezuelalı diplomatlara ülkeyi terk etmelerini emretti ve onları İsrail'de persona non greta ilan etti.
Ekim 2010'da İtalyan şarkıcı Albano Carrisi, Azerbaycan'ın izni olmadan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ni ziyaret etmesi nedeniyle Azerbaycan'da istenmeyen kişiler listesine dahil edildi.
İsrail, 1999 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Alman şair Günter Grass'ı, "İsrail'in zaten kırılgan olan dünya barışını tehdit ettiği" konusuna değinen Söylenmesi gereken adlı şiiri nedeniyle 8 Nisan 2012'de istenmeyen kişi ilan etti.

İSTENMEYEN ADAM İLAN ETMEK NE ANLAMA GELİR?

Habertürk'e konuşan Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Köni, siyasette istenmeyen adam kavramı için "Elçilik kanunu var, 1969 Vizyana sözleşmesi var. Bu sözleşmeye göre elçiler bulundukları ülkenin yasalarına uymak durumundadırlar, iç işlerine karışmazlar diye çeşitli maddeler var. Ama tabi bunun bir boyutu var. Hangi türde iç işlerine karışıldı, ne söylendi? Ona göre tavır alınabilir. Bunun Latincesi "Persone Non Grata." İstenmeyen şahıs ilan ediliyor ve belli bir süre içinde, belirtilen süre içerisinde elçinin ülkeyi terk etmesi istenebiliyor. Bunu Amerika'yla Ruslar birbirlerinin diplomatlarına karşı yapıyorlar. Uluslararası alanda bu rastlanıyor. NATO'daki diplomatlarını geri çekti Rusya, Amerika'da onların bazı diplomatlarını casusluk nedeniyle istenmeyen şahıs ilan etti." şeklinde açıklamalarda bulundu.