Cezayir Parlamentosu, "Fransız Sömürgeciliğini Suç Sayma" yasa tasarısını tartışmaya açtı

Cezayir Parlamentosu, ilk kez 1830-1962 yılları arasındaki Fransız sömürgeciliğinin suç sayılmasını öngören yasa tasarısını görüşmeye başladı.

Parlamentonun alt kanadı Ulusal Halk Meclisi'nde düzenlenen genel kurul oturumunda Meclis Başkanı İbrahim Bugali'ye yasa tasarısını sunması için yetki verildi.

Siyasi gruplar tarafından imzalanan ortak bildiride, "Bu yasa tasarısı, milletvekillerinin samimi iradesini yansıtmakta, mevcut yasama döneminin ulusal hafızayı koruma, Cezayir tarihini ve kurtuluş mücadelesini kararlılıkla savunma taahhüdünü somutlaştırmaktadır." ifadelerine yer verildi.

Meclis Başkanı Bugali, tasarıyı sunarken yaptığı konuşmada şunları kaydetti:

"Bu oturumumuz rutin bir parlamento prosedürü değil, bilakis tam anlamıyla bir egemenlik eylemi, açık bir ahlaki duruş ve net bir siyasi mesajdır. Bu mesaj, Cezayir'in devredilemez haklarına bağlılığını, halkının fedakarlıklarına ve şehitlerinin mirasına olan sadakatini ifade etmektedir."

Bugali, yasa teklifinin, Fransız sömürge suçlarının sayılması, Fransa devletinin sömürgeci geçmişinden doğan sorumluluğunun belirlenmesi, tanıma ve özür talep mekanizmalarının oluşturulması ile sömürgeciliği övmeyi veya propagandasını yapmayı suç sayan cezai tedbirleri içerdiğini belirtti.

Kanun tasarısının bir halka yönelik olmadığını ya da intikam almayı ve kin gütmeyi hedeflemediğini dile getiren Bugali, insanlığa karış işlenen suçların zaman aşımına uğramayacağını, güç kullanarak meşrulaştırılamayacağını ve sessizlikle geçiştirilemeyeceği ilkesinden hareket ettiğini vurguladı.

Ulusal Halk Meclisi'ndeki 6 siyasi grubu temsil eden milletvekilleri ile 1 bağımsız milletvekilinden oluşan 7 kişilik bir komite tarafından hazırlanan tasarı, 130 yılı aşkın süren Fransız sömürgeciliğinin ilk kez resmi bir oturumda "suç" olarak tartışılması bakımından tarihi önem taşıyor.

Komite, Meclis Başkanı Bugali'nin gözetiminde 23 Mart'ta kurulmuştu.

Ulusal Halk Meclisi'nden yapılan açıklamaya göre, sömürgeciliğin suç sayılmasına ilişkin yasa teklifinin, diğer bazı yasalarla birlikte önümüzdeki çarşamba günü oylamaya sunulması planlanıyor.

Cezayir-Fransa ilişkilerinde gerilim

Parlamentodaki bu görüşmeler, Cezayir-Fransa ilişkilerinin tarihindeki en ciddi krizlerden birinin yaşandığı bir döneme denk geldi.

Paris yönetiminin, Fas'ın Batı Sahra sorununun çözümü için yıllar önce sunduğu özerklik planını tanıması, iki ülke ilişkilerini aylar önce yeni bir gerilime sürükledi.

Cezayir, Batı Sahra halkının kendi kaderini tayin hakkını savunurken, Fas'ın özerklik planını reddeden Polisario Cephesi'ni destekliyor.