Belgrad Ormanı İçin Yürüdüler: "Savunuyoruz, Soruyoruz, Belgrad'ı Sahipsiz Bırakmıyoruz"

Haber: Tuba KARA / Kamera: Belçim KILIÇKIRAN

(İSTANBUL) – Kuzey Ormanları Savunması, Belgrad Ormanı içinde Neşet Suyu'nda bir araya geldi. Neşet Suyu'ndan yürüyüşe başlayan yurttaşlar, Irmak Tabiat Parkı'nda yürüyüşünü sonlandırdı. Yürüyüş boyunca "Geç geç harekete geç Belgrad için harekete geç", "Ormanlar, nehirler sermaye değiller" sloganları atıldı; ıslık ve düdüklerle protesto gerçekleştirildi. Yürüyüşün, "kırmızı eşiklerin belirlenmesini ilan etmek" amacı taşıdığı belirtilerek, "Savunuyoruz, soruyoruz Belgrad'ı sahipsiz bırakmıyoruz" sloganı yinelendi.

Belgrad Ormanı'nda yürütülen faaliyetlere ve planlanan statü değişikliklerine karşı bir araya gelen Kuzey Ormanları Savunması üyeleri ve doğa savunucuları, Belgrad Ormanı içinde yürüyüş düzenledi. Neşet Suyu'nda buluşan grup, buradan yürüyüşe geçerek Irmak Tabiat Parkı'na kadar ilerledi. Yürüyüş boyunca atılan sloganlarla Belgrad Ormanı'nda yapılaşmaya son verilmesi ve muhafaza ormanı koruma ilkelerinin uygulanması çağrısı yapıldı.

"Belgrad Ormanı'nı savunuyoruz"

Basın açıklamasını okuyan Kuzey Ormanları Savunucusu Rüya Kurtuluş, Belgrad Ormanı'nın yalnızca bir rekreasyon alanı olarak görülmemesi gerektiğini vurguladı. Kurtuluş, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

" İstanbul'un nefesi, suyu, sağlığı Belgrad Ormanı'nda yapılaşmaya son verilsin, muhafaza ormanı koruma ilkeleri uygulansın! Bizler, Belgrad Ormanı'nın yalnızca bir rekreasyon alanı değil; İstanbul'un nefesi, su ve sağlık kaynağı ve canlı yaşamının taşıyıcısı olduğunu bilen yurttaşlarız ve bugün; Kuzey Ormanları Savunması (KOS), Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), Validebağ Gönüllüleri, Polen Ekoloji, Don Kişot Bisiklet Kolektifi ve çeşitli parti örgütlerinin katılımıyla güçlüyüz, buradayız ve 21 Aralık'ta en uzun gecenin gününde karanlıktan aydınlığa yürüyoruz! Yürüyüşümüz burada başlayacak, gölet önünde duraklayacak ve Irmak Tabiat Parkı'nda tamamlanacak. Bu noktaların her birinde bu açıklamanın parçalarını okuyacağız."

"Belgrad Ormanı Kuzey Ormanları'nın parçasıdır"

Açıklamada, Belgrad Ormanı'nın İstanbul'un havasını temizleyen, sıcaklığını düşüren, doğal, tarihi ve kültürel değerleri barındıran vazgeçilemez bir doğal alan olduğu vurgulandı. Belgrad Ormanı'nın Kuzey Ormanları'nın parçası olduğu belirtilerek, bu alanın iklim krizi koşullarında afet yönetimi ve kentsel direnç açısından da kritik bir role sahip olduğu ifade edildi.

1950'lerden bu yana muhafaza ormanı statüsünde olan alanın, bugün farklı statüler, planlar ve yetki değişimleriyle "sessizce dönüştürüldüğü" belirtilen açıklamada, Haziran 2025'te TBMM'de kabul edilen ve 24 Temmuz 2025'te Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7554 sayılı "Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"a da dikkat çekildi. Söz konusu düzenlemeyle, Orman Kanunu, Çevre Kanunu, Zeytincilik Kanunu ve Mera Kanunu gibi birçok yasada değişiklik yapıldığı, koruma statüsü bulunan alanların yatırım baskısına daha açık hale geldiği vurgulandı.

Açıklamada, Belgrad Ormanı'nın muhafaza ormanı statüsünün kaldırılarak milli park statüsüne geçirilmesinin gündeme geldiği hatırlatılarak, milli park statüsünde korumadan çok kullanımın öne çıktığına dikkat çekildi. Ekim ayında TBMM komisyonunda kabul edilen Milli Parklar Kanun teklifiyle yapılaşma, konaklama tesisleri ve ticari işletmeler için zemin oluşturulduğu ifade edildi.

Büyük Bent – Kömürcü Deresi: "Su çekiliyor, habitat daralıyor"

Yürüyüşün ara noktası olan Büyük Bent – Kömürcü Deresi bölümünde yapılan açıklamada, Kömürcü Deresi'nin döküldüğü ve Kırkçeşme Su Yolu'na ait olan Büyük Bent'in oluşturduğu göletin, Belgrad Ormanı'nın su rejimi ve habitat dengesi açısından hayati öneme sahip olduğu belirtildi. Göletteki suyun çekilmesinin, yalnızca görsel bir kayıp değil; amfibilerden kuşlara, böceklerden bitkilere kadar pek çok canlı için yaşam alanının daralması anlamına geldiği vurgulandı.

Artan ziyaretçi baskısı ve denetimsiz kullanımın; çöp, gürültü ve toprak sıkışması yoluyla alanları geri dönüşü zor biçimde tahrip ettiği ifade edilen açıklamada, "Ormanlar işletme değildir; korunması, nazikçe kullanılması gereken birer ekosistemdir" denildi. Statü değişikliklerinin, yüzeyde koruma gibi görünse de tampon bölgelerde tesisleşme ve ticari kullanımların önünü açabileceği uyarısı yapıldı.

Irmak Tabiat Parkı: "AVM'nin içindeymişiz gibi"

Basın açıklamasının kalan bölümünü okuyan Canan Atay, yürüyüşün son noktası olan Irmak Tabiat Parkı'nda yaptığı konuşmada, koruma alanlarının yasa ve yönetmelik değişiklikleriyle sermaye için yatırım alanlarına dönüştürülme riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

Atay, "Şu an bulunduğumuz yerin adı Irmak Tabiat Parkı ama gördüğünüz gibi lüks kafe, yapay ışıklandırma, yapay sonbahar yaprakları, noel baba maketleriyle adeta bir AVM'nin içindeyiz" diyerek alanın mevcut durumuna dikkat çekti. Yolun karşısında yer alan ve kapalı durumda bulunan Kirazlıbent Tabiat Parkı'nın ise betona gömülmek istenen bir orman parçası olduğunu ifade etti.

Açıklamada, Belgrad Ormanı çevresindeki her tesisin araç trafiği, su tüketimi, atık üretimi ve habitat baskısı anlamına geldiği vurgulanarak şu talepler sıralandı:

Belgrad Ormanı'nın muhafaza ormanı özelliği korunmalı,

Belgrad Ormanı'ndaki yapılaşma ve işletme baskısı durdurulmalı,

Ormanlara mesire alanı muamelesi yapılmasından ve kiralanmasından vazgeçilmeli,

Araç girişleri sınırlandırılmalı,

Kullanım baskısını azaltmak için kent içindeki yeşil alanlar artırılmalı,

Zarar gören orman parçaları onarılmalı,

Kamu kurumları, ekoloji alanında çalışan sivil örgütlenmelerle birlikte çalışmalı,

Doğa koruma mevzuatı uluslararası statülere uygun hale getirilmeli.

"Belgrad'ı sahipsiz bırakmıyoruz"

Açıklamanın sonunda, Belgrad Ormanı'nda her yeni tesisin talanı normalleştireceği ve ormanı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakacağı uyarısı yapıldı. Yürüyüşün, "kırmızı eşiklerin belirlenmesini ilan etmek" amacı taşıdığı belirtilerek, "Savunuyoruz, soruyoruz Belgrad'ı sahipsiz bırakmıyoruz" sloganı yinelendi.

Doğa savunucuları, Belgrad Ormanı ve Kuzey Ormanları'nın korunmasının toplumsal bir sorumluluk olduğuna dikkat çekerek, herkesi Belgrad Ormanı için harekete geçmeye ve bu mücadeleye katılmaya çağırdı.