Telekulağa Karşı İki Önemli Karar

Anayasa Mahkemesi, son dönemde büyük tartışma konusu olan ’dinleme’ konusunda iki önemli karar verdi.

Yüce Mahkeme, önce, eski Cumhurbaşkanı Sezer’in 3 yıldır bekletilen başvurusunu görüştü ve Başbakan’ın hem Telekomünikasyon İletişim Başkanı’nı hem dinlemeleri denetleyen kişiyi belirleme yetkisini iptal etti. Ardından, Manisa 4. Asliye Ceza’nın, dinleme yetkisinin kaynağı olan ilgili Ceza Muhakemesi Kanunu maddesinin iptali istemini de, ’esastan görüşme’ kararı aldı.

ERGENEKON soruşturması nedeniyle son dönem büyük tartışma yaratan telefon dinleme konusunda Anayasa Mahkemesi’nden dün iki kritik karar çıktı. Anayasa Mahkemesi, üç yıldır beklettiği eski Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in iptal başvurusunu dün üç saatte sonuçlandırarak, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın telefon dinlemelerle ilgili yasadaki yetkilerine son verdi. Yüksek Mahkeme, Başbakan’ın Telekomünikasyon İletişim Başkanı’nı (TİB) atama ve MİT, polis ile jandarmanın iletişimi dinlemesini denetleyecek kişiyi belirleme yetkisini iptal etti.

3 yıl bekleyen karar 3 saatte çıkarıldı

Karar oybirliğiyle alındı ve Anayasa Mahkemesi Haşim Kılıç da bu yönde oy kullandı. Yüce Mahkeme ayrıca, Manisa 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nin, dinleme yetkisinin dayanağı olan Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 135. maddesinin iptali istemini de esastan görüşmeye karar verdi.

Anayasa Mahkemesi, dün saat 10.00’da, iki telekulak davasının da aralarında bulunduğu 11 maddelik gündemle toplandı. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in, 5397 sayılı kanuna ilişkin iptali istemlerini görüştü. Toplantıda, bazı üyeler dinlenme korkusu yaşanılan bir ortamda, Başbakan’a TİB Başkanı’nı hem atama hem kurumu denetletme yetkisi verilmesinin, kişi hak ve özgürlüklerini zedeleyeceğini vurguladılar. Heyet, siyasi kimliği bulunan Başbakan’ın, aynı zamanda yargısal bir faaliyet olan dinlemenin başındaki kişi olan TİB Başkanını ’hem atayan hem denetleyen olamasının’, Anayasa’ya aykırılık oluşturduğu sonucuna vardı. Bu düzenlemelerin, "Tarafsızlık" ile Anayasa’nın "Erkler ayrılığı" ilkesine aykırı olduğuna karar verildi. Mahkeme, 12.00’de kısa bir ara verdiği toplantısını 13.00’te sonuçlandırarak kararını açıkladı. Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği yasa hükümleri şöyle:

1- Telekomünikasyon İletişim Başkanı’nın, Telekomünikasyon Kurumu Başkanı’nın teklifi üzerine Başbakan tarafından atanması.

2- Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanunu ve Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu’na eklenen, "Dinleme faaliyetlerinin denetiminin Başbakanın özel olarak yetkilendireceği kişi veya komisyon tarafından yapılması.

Bir madde reddedildi yeni düzenleme yolda

İptali istenen, başkanlığın, "Bir başkan ile teknik, hukuk ve idari olmak üzere üç uzmandan oluşacağı" ibaresine ilişkin yeni bir yasal düzenleme yapıldığı için karar verilmesine yer olmadığına hükmedildi. Kararla, TİB Başkanı Fethi Şimşek’in atanması ve kurumun faaliyetlerinin denetimi de, yasal dayanaktan yoksun hale düştü. Hükümet’in, iptal kararı ışığında yeni düzenleme yapması gerekiyor.

Asliye Ceza’nın talebi esastan görüşülecek

Yüksek Mahkeme, Manisa 4. Asliye Ceza Hákimi Sacit Bulut’un, dinleme yetkisinin dayanağını oluşturan CMK’nın 135. maddesinin 1 ve 3’üncü bentlerinin Anayasa’nın "haberleşme özgürlüğü" ve "özel hayatın gizliliği" ilkelerine aykırı olduğu, "Dinlenme paranoyası olan şizofrenik bir toplum yaratıldığı" gerekçesiyle yaptığı iptal başvurusunun ilk incelemesini de dün yaptı. Mahkeme, Hakim Bulut’un başvurusunda eksiklik görmedi ve esastan görüşmeye karar verdi. Raportör görüşünün tamamlanmasından sonra bu konuda da iptal kararı verilmesi durumunda CMK maddesi ortadan kalkacak ve telefon dinleme yapılamayacak. Dinlemeler konusunun yeniden düzenlenmesi gerekecek.

Haberler