Anadolu Üniversitesi'nden 'makamsal müzik algısı' testi

ANADOLU Üniversitesi, 7 yaşından büyük herkesin kendi müzik algısı hakkında bilgi sahibi olması amacıyla web tabanlı Makamsal Müzik Algısı Testi (MAMAT) platformunu kurdu. Proje yürütücüsü Prof. Dr. Ozan Evrim Tunca, testin uluslararası çapta başka örneği olmadığını belirterek, "Hayatınız boyunca hiçbir nota çalmadıysanız da ya da bir notanın sesini söylemediyseniz de bunu kullanabiliyorsunuz. Yetenek keşfi konseptinde çocukluktan itibaren herkesin kullanabileceği bir test" dedi.

Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuarı öğretim üyesi Prof. Dr. Ozan Evrim Tunca yürütücülüğünde, 2 yıllık bilimsel araştırma projesiyle herkesin kendi müzik algısı hakkında bilgi sahibi olması amacıyla web tabanlı Müzik Algısı Testi (AMAT) platformu kuruldu. Prof. Dr. Ozan Evrim Tunca ve projede yer alan Prof. Dr. Şükrü Torun, Doç. Dr. Evrim Genç Kumtepe, Doç. Esra Berkman ve öğretim görevlisi Ebru Kemalbay Eren, psikometrik yöntemler kullanılarak geliştirilen müzik algı testinin ikinci versiyonu Makamsal Müzik Algısı Testi'ni (MAMAT) geliştirdi. MAMAT'a internet bağlantısı bulunan bilgisayar, tablet ve cep telefonlarından erişilebiliyor.

'ULUSLARARASI ÖRNEĞİ YOK'

Prof. Dr. Ozan Evrim Tunca, kişinin makamsal müzik konusunda yeteneğinin olup olmadığını belirleyebileceği test olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Bu çalışmayı 7 yaşından büyük herkesin makamsal müzik yeteneğinin farkına varabilmesi için yapıyoruz. Türk Müziği makamsal bir müzik. Çocuğunuz, öğrenciniz ya da kendinizin makamsal müzik konusunda bir becerim, yeteneğim var mı? Kulağım bunu iyi işitebiliyor mu, iyi ayrımsayabiliyor mu? Bu konularda bir şeyleri netleştirebilmek istiyorsanız elimizde artık bir bilimsel çalışma var. Bu çalışmanın en önemli özelliği; Türkiye'de yapılmış olması ve uluslararası çapta bir başka örneğinin olmaması. Tonal testlerin çok eski yıllardan beri olmasına rağmen makamsal böyle bir çalışma yapılmamış. Dolayısı ile biz bu işe ilk defa girişmiş olan bir ekibiz. Testimizin çeşitli özellikleri var. En önemli özelliği, kişi yorulduğu ya da sıkıldığı zaman testten çıkabiliyor ve kayıt altında olduğu için başka bir zaman tekrar gelebiliyor ve kaldığı yerden devam edebiliyor. Özellikle çocuklarda bu çok etkili olacaktır, diye düşünüyorum. Test hiçbir müzik eğitimine ihtiyaç duymuyor. Yani siz hayatınız boyunca hiçbir nota çalmadıysanız da ya da bir notanın sesini söylemediyseniz de bunu kullanabiliyorsunuz. Böylece yetenek keşfi konseptinde çocukluktan itibaren herkesin kullanabileceği bir test. Testimizde makamsal melodi seçeneği var. Bunları hocalarımız kendileri çaldılar. Ritim, ses ayırma, tonal melodi, ses uzunluğu, tempo ve Türk ritim kalıpları yani usuller var. Bir kişi çok farklı kategorilerde kendisinin ne seviyede olduğunu görebilmiş olacak."

'ÇOCUKLAR İÇİN YARAR SAĞLAYACAK'

Çocukların müziğe olan ilgisini anlamakta bu testin büyük yarar sağlayacağını kaydeden Doç. Esra Berkman da testte duyulan bütün kanun, ut, tambur seslerini bölüm öğretim görevlileri tarafından çalındığını söyledi. İnsanların normal hayatta duyabilecekleri sesleri algılamaları için uğraş verdiklerini kaydeden Berkman, "Bizim müziğimizde, aradaki sesleri netlikle duymaya imkan veren dijital ortamlar kullanmak mümkün değil. O doğal ve aradaki sesleri biz ancak çalarak verebiliyoruz. Baktık dijital olarak olmuyor hepimiz oturduk, tüm tasarlanan soruları çaldık ve insanların normal hayatta duyabilecekleri sesleri algılamaları için uğraştık. Örneğin bir bankadan emekli olan, 'Ben sanat müziği korosuna gitmek istiyorum ama acaba müzik kulağım var mı?' diye merak eden birisi varsa, gittiği koronun şefi bu konuya hakimse MAMAT'a başvurarak bir kullanıcı hesabı alıp buradaki makamsal testi, Türk Müziği usulleri testini ve diğer testleri yaparak makam müziğine yatkınlıkları ölçebilir. Çocukların müziğe olan ilgisini anlamakta bu test olağanüstü yararlar sağlayacaktır" dedi.

TEST NASIL UYGULANIYOR?

Teste ulaşmak için Anadolu Üniversitesi internet sitesindeki ilgili bağlantıya tıklanarak kaydolunması gerekiyor. Kayıt sonrası aynı aileden tüm bireyler tek hesaptan giriş yapabildiği gibi öğretmenler de öğrencilerinin tümünü sınıfça kaydederek gelişimlerini takip edebiliyor. Testin bu özelliği, açılış sayfasındaki 'Kendim', 'Çocuklarım' ve 'Öğrencim' seçenekleri ile sunuluyor. MAMAT'ın en kullanışlı özelliklerinden biri de kullanıcının dilediğinde ara verebilmesi ve tekrar hesabına girdiği zaman kaldığı yerden devam ederek testini tamamlayabilmesi. Böylece tek oturumda testi yapma zorunluluğu kalmıyor.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel