Benin'de engellenen darbe girişimiyle ilgili neler biliniyor?

Benin Cumhurbaşkanı Patrice Talon, ülkedeki darbe girişiminin engellendiğini ve durumun "tamamen kontrol altında" olduğunu duyurdu.

Batı Afrika ülkesinde bir grup asker Pazar günü darbe girişiminde bulundu.

Askerler ülkenin devlet televizyonunu da ele geçirerek yönetime el koyulduğu ilan etti.

Saatler sonra ulusa sesleniş konuşmasında darbe girişiminin engellendiğini duyuran Talon, ordunun "millete sadık" subaylarına teşekkür etti.

"Ortaya koydukları görev bilinci nedeniyle tebrik etmek istiyorum" ifadelerini kullandı.

8 Aralık darbe girişiminde can kaybı olup olmadığı resmi olarak açıklanmadı.

Ancak Cumhurbaşkanı Talon konuşmasında, "bu anlamsız maceranın kurbanlarına ve kaçan isyancılar tarafından hala tutulanlara başsağlığı" diledi.

67 yaşındaki Talon, sadık güçlerin, "isyancıların elindeki son direniş ceplerini temizlediğini" de söyledi.

"Kararlılığımız ve seferberliğimiz, fırsatçıları alt etmemizi ve ülkemize yönelik felaketi önlememizi sağladı. Bu ihanet cezasız kalmayacak" dedi.

"Durumun tamamen kontrol altında olduğunu bildirmek ve bu akşam işlerinize huzur içinde devam etmenizi istiyorum" diye devam etti.

Hükümet sözcüsü Wilfried Leandre Houngbedji de Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, darbe girişimiyle bağlantılı olarak 14 kişinin tutuklandığını belirtmişti.

Benin'de bulunan bir gazeteci BBC'ye yaptığı açıklamada, tutuklandığı bildirilen kişilerden 12'sinin devlet televizyonunu basanlar olduğunun düşünüldüğünü aktarıyor

Nijerya'dan yardım

BBC'ye konuşan görgü tanıkları Pazar sabahı erken saatlerde bir grup askerin ulusal televizyonda anayasayı askıya aldıklarını duyurması sonrası başkanlık konutu yakınlarında silah sesleri duyulduğunu söyledi.

Devlet televizyonunda çalışan bazı gazetecilerin de birkaç saat rehin tutulduğu belirtiliyor.

Fransa ve Rusya büyükelçilikleri vatandaşlarına evlerinden çıkmamaları çağrısında bulunurken, ABD büyükelçiliği ise vatandaşlarına Cotonou'dan, özellikle de başkanlık sarayı çevresinden uzak durmaları tavsiyesinde bulundu.

Öğleden sonra, Benin'in en büyük şehri ve hükümet merkezi olan Cotonou'da büyük patlamalar duyuldu.

Patlamaların hava saldırısı sonucu meydana geldiği düşünülüyor.

Bu patlamalardan önce, komşu Nijerya'dan kalkan üç uçağın, Benin hava sahasına girip sonra ülkelerine geri döndüğü uçuş takip sitelerince tespit edildi.

Nijerya Devlet Başkanı'nın sözcüsü savaş uçaklarının Benin'deki duruma müdahale ettiğini doğruladı.

Sözcü, "Hava sahasını ele geçirerek, darbecileri ulusal televizyondan ve yeniden toplandıkları askeri kamptan uzaklaştırmak amacıyla" ülkeye gidildiğini açıkladı.

Benin'in doğusunda bulunan komşusu Nijerya, darbe girişimini "demokrasiye doğrudan bir saldırı" olarak nitelendirdi.

Darbeci askerler ne dedi?

Yarbay Pascal Tigri liderliğindeki isyancı askerler, Talon'un ülkeyi yönetme biçimini eleştirerek girişimlerini meşrulaştırmaya çalıştı.

Darbeciler, ülkenin kuzey sınırındaki güvenlik durumunun giderek kötüleştiğini iddia ederek Talon'un bu konuyu ele alışını da eleştiriyor.

Benin ordusu, son yıllarda IŞİD ve El Kaide bağlantılı cihatçı militanların güneye doğru yayılması nedeniyle, Nijer ve Burkina Faso'nun bulunduğu kuzey sınırına yakın bölgelerde kayıplar verdi.

Darbeci askerler açıklamalarında, "cephede şehit düşen silah arkadaşlarının" ve ailelerinin kaderlerine terk edildiğini savundu. Talon'u, ailelerinin durumu hakkındaki "bilgisizlik ve ihmalle" suçladı.

İsyancılar ayrıca sağlık hizmetlerindeki kesintilere, diyaliz hastalarına verilen devlet yardımının iptaline, vergi artışlarına ve siyasi faaliyetlere getirilen kısıtlamalara da tepki gösterdi.

Eski bir Fransız sömürgesi olan Benin, Afrika'nın en istikrarlı demokrasilerinden biri olarak kabul ediliyordu.

Ancak Cumhurbaşkanı Talon, uyguladığı politikalara yönelik eleştirileri bastırmakla suçlanıyordu.

Ülke, kıtanın en büyük pamuk üreticilerinden biri olmasına rağmen dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alıyor.

"Pamuk kralı" olarak bilinen Patrice Talon ilk kez 2016 yılında iktidara geldi.

Muhalif sesler bastırılıyor eleştirisi

Batı ülkelerinin yakın müttefik olarak gördüğü siyasetçi, cumhurbaşkanlığında ikinci dönemini gelecek yıl tamamlayacak ve nisan ayında ülke seçimlere gidecek.

Talon, Benin'de cumhurbaşkanlığı için iki dönem sınırlaması olmasına rağmen yine de üçüncü bir dönem için aday olmayacağına söz verdi.

Halefi olarak Maliye Bakanı Romuald Wadagni'yi destekleyeceğini söyledi.

Talon, destekçileri tarafından ekonomik kalkınma yönündeki adımları nedeniyle övülüyor ancak hükümeti aynı zamanda muhalif sesleri bastırdığı için de eleştiriliyor.

Geçen Ekim ayında Benin seçim komisyonu, yeterli desteği olmadığı gerekçesiyle ana muhalefet adayının aday olmasını engellemişti.

Geçtiğimiz ay ülkede anayasa değişiklikleri kabul edildi. Önemli değişiklikler arasında bir Senato'nun oluşturulması da yer aldı.

Seçilmiş yetkililerin görev süreleri beş yıldan yedi yıla çıkarıldı, ancak cumhurbaşkanlığı için iki dönem sınırı devam etti.

Pazar günkü darbe girişimi, Gine-Bissau'da Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embaló'nun devrilmesinden bir hafta kadar sonra gerçekleşti.

Ancak bazı bölge yetkilileri bunun sahnelenmiş olup olmadığını sorguladı.

Batı Afrika'da son yıllarda Burkina Faso, Gine, Mali ve Nijer'de de darbeler yaşandı.

Bu durum bölgenin istikrarı konusunda endişelere yol açıyor.

Rusya son yıllarda bu Sahel ülkeleriyle bağlarını güçlendirdi.

Burkina Faso, Mali ve Nijer gibi ülkeler, Batı Afrika bölgesel bloğu Ecowas'tan ayrılarak kendi grupları olan Sahel Devletleri İttifakı'nı kurdular.

BBC İzleme Servisi, Benin'deki darbe girişimine ilişkin haberlerin, Rusya yanlısı birçok sosyal medya hesabında sevinçle karşılandığını bildiriyor.

Darbe girişimi, ECOWAS ve Afrika Birliği (AU) tarafından kınandı.

Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Mahmud Ali Yusuf, "bağlamı veya gerekçesi ne olursa olsun, anayasaya aykırı herhangi bir hükümet değişikliğine karşı sıfır tolerans duruşunu" sürdürdüklerini söyledi.