Papa İznik'e ne zaman gelecek? Papa İznik'e neden geliyor, İznik'in önemi ne?
Yeni seçilen Papa, ilk yurtdışı programı kapsamında Türkiye'ye gelerek Hristiyanlık tarihinde büyük önem taşıyan, ilk ekümenik konsilin toplandığı İznik'i ziyaret edecek. Bu ziyaretin, hem dini hem de tarihi açıdan çeşitli yansımaları olması bekleniyor.
Dünya genelinde yaklaşık 1,5 milyar Katolik'in ruhani önderliğini yürüten ve aynı zamanda Vatikan Şehir Devleti'nin devlet başkanı olan Papa 14. Leo, 27 Kasım Perşembe günü gerçekleştireceği bu seyahatle görevindeki ilk uluslararası adımını atmış olacak.
PAPA İZNİK'E NE ZAMAN GELECEK?
Papaların, İsa'nın havarilerinin mirasını sürdürdükleri kabul edildiğinden, gerçekleştirdikleri resmî temaslar "havarisel ziyaret" olarak nitelendiriliyor. Papa 14. Leo'nun Türkiye programı ise, Hristiyan dünyasının ilk evrensel buluşması kabul edilen İznik Konsili'nin 1700. yılına denk gelmesi sebebiyle Vatikan tarafından aynı zamanda bir "hac yolculuğu" olarak değerlendiriliyor.
14. Leo, Türkiye'ye resmî ziyarette bulunacak beşinci Papa olacak. 1960'lardan bu yana papalar İtalya dışına seyahat etmeye başlasa da bunların yalnızca biri—görevde sadece 33 gün kalabilen 1. John Paul—Türkiye'ye gelmemişti. Katolik Kilisesi verileri, bugün Türkiye'de yaklaşık 33 bin Katolik bulunduğunu gösteriyor.
PAPA İZNİK'E NEDEN GELİYOR?
14. Leo'nun 27 Kasım'da Ankara'da başlayacak ziyaretinin merkezinde İznik'te düzenlenecek anma töreni yer alıyor. Papa, Fener Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos ve diğer Hristiyan mezheplerinin ruhani temsilcileriyle birlikte MS 325'te toplanan Birinci İznik Konsili'nin 1700. yılı için düzenlenen etkinliklere katılacak.
Aslında bu buluşma, Nisan ayında hayatını kaybeden Papa Francesco tarafından planlanmıştı; ancak ölümünün ardından tören ertelenmişti. Yeni Papa 14. Leo, bu programı devam ettirme kararı aldı. Eylül ayında verdiği bir röportajda, "Hristiyanlar arasındaki bölünme günümüz kilisesinin en büyük yaralarından biridir" diyerek İznik'teki buluşmayı özellikle önemsediğini belirtmişti.
Ziyaret sırasında Papa'nın; Patriği Bartholomeos'un yanı sıra Süryani ve Ermeni kiliselerinin liderleriyle de görüşmesi bekleniyor. Program dahilinde Papa, 27 Kasım'da Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'la bir araya gelecek; 28 Kasım'da İstanbul'daki Saint Esprit Katedrali'nde din adamlarıyla buluştuktan sonra İznik'e geçecek. 29 Kasım'da İstanbul'da yaklaşık altı bin kişilik bir salonda ayin yönetecek. 30 Kasım'da ise seyahatinin ikinci durağı olan Beyrut'a hareket edecek.
Türkiye'deki Hristiyan nüfusu hakkında farklı kaynaklara göre 100 bin ile 200 bin kişi arasında değişen tahminler bulunuyor.
ZİYARET HANGİ AÇILARDAN ÖNEMLİ?
Uzun süredir hazırlıkları yürütülen bu ziyaret, hem dini hem de diplomatik açıdan büyük önem taşıyor. Asıl adı Robert Francis Prevost olan Papa 14. Leo, Katolik Kilisesi tarihinde seçilmiş ilk Amerikalı Papa. 8 Mayıs 2025'te göreve gelmesinden sonra yenilikçi ve reformcu bir yaklaşım benimseyeceğine dair işaretler vermişti. Türkiye'yi ilk dış ziyaret ülkesi olarak seçmesini ise "Hristiyan birliğinin simgelerinden biri olan İznik Konsili'nin topraklarında barış mesajı vermek istiyoruz" sözleriyle açıklamıştı.
Birçok yorumcuya göre Papa'nın Türkiye'ye gelmeyi kabul etmesi, Katolik Kilisesi'nin ekümenik diyaloğa verdiği önemin ve Hristiyan birliğine yönelik iradenin güçlü bir göstergesi. Özellikle Birinci İznik Konsili'nin 1700. yıl dönümünde yapılacak törenler, Katolik ve Ortodoks kiliseleri arasındaki diyalog için sembolik bir doruk noktası olarak değerlendiriliyor.
Ekümenik diyalog; Hristiyanlığın farklı mezhep ve kiliseleri arasında karşılıklı anlayışı artırmayı, ortak paydaları öne çıkarmayı ve birlik arayışında ilerlemeyi hedefleyen resmî görüşme süreci olarak tanımlanıyor. Doğu ve Batı kiliselerinin 1054 yılında ayrılmasından sonra neredeyse bin yıl süren mesafe, 1960'lardan itibaren diyalog girişimleriyle yumuşamaya başlamıştı. 1964'te Papa 6. Paul ile Patrik Athenagoras'ın Kudüs'te buluşmasıyla iki kilisenin karşılıklı aforozları kaldırılmıştı. 14. Leo'nun ziyareti, bu yakınlaşmanın sürdürülmesi açısından yeni bir dönemeç olarak görülüyor.
İZNİK KONSİLİ'NİN ÖNEMİ NEREDEN GELİYOR?
Türk basınında yer alan haberlere göre, Papa 14. Leo'nun İznik'te yapacağı ayine yaklaşık 15 bin Hristiyan'ın katılması bekleniyor. Ziyaret öncesinde İznik'te güvenlik önlemlerinin üst düzeye çıkarıldığı bildiriliyor.
MS 325 yılında toplanan İznik Konsili, Hristiyanlık tarihinin ilk evrensel piskoposlar meclisi kabul ediliyor. Bu toplantının, günümüzde İznik Gölü kıyısında yer alan ve daha sonra su altında kalan bir bazilikada gerçekleştirildiği düşünülüyor; bazilikanın kalıntıları 2014 yılında gölün tabanında keşfedilmişti.
Konsilin öncelikli amacı, Hristiyanlık içinde İsa'nın tanrısal ve insani yönleriyle ilgili süregelen tartışmaları sonlandırmak, Baba Tanrı ile ilişkisine dair görüş ayrılıklarını gidermek ve kilise doktrininde birlik sağlamaktı. Bu yönüyle İznik Konsili, Hristiyanlığın dogmatik temellerinin atıldığı ve mezhepsel birlik idealinin tanımlandığı kritik bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
