GAZİANTEP Birecik'te, kelaynak sayısı 10 yılda 3'e katlandı

Birecik'te, kelaynak sayısı 10 yılda 3'e katlandı

NESLİ tükenmekte olan ve dünyada Fas dışında sadece Şanlıurfa'nın Birecik ilçesi sınırlarında yaşayan kelaynakların sayısı 10 yılda, iyi bakım ve yaşam alanlarına alışmaları ile 3'e katlandı. 1990'dan itibaren göç etmeleri engellenen ve 2010 yılında 82 olan kelaynak sayısı 240'a yükselirken, bu yıl üreme döneminde yeni üyeleri ile 300'e yaklaşması bekleniyor.

Dünyada Fas ve Türkiye'de bulunan kelaynaklar, 1977 yıllından bu yana Birecik ilçesinde Fırat Nehri kenarında bulunan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Kelaynak Üreme İstasyonunda koruma altında tutuluyor. 1990 yılından itibaren göç yoluna gitmeleri engellenen kelaynaklar, Şubat-Mart aylarında tutuldukları kafesten çıkarılarak üremeleri ve yaşamlarını sürdürebilmeleri için doğaya bırakılıyor. Yılda bir defa yumurtlayan kelaynaklar, 1 ile 3 arasında yumurta için 4 hafta kuluçkaya yatıyor. Kelaynaklar, Temmuz ve Ağustos aylarında da yeniden kafese alınarak içgüdüsel olarak göç yoluna gitmeleri engelleniyor.

Göç yoluna gitmeleri engellenen kelaynaklar, Kelaynak Üreme İstasyonundaki kafeslerinde yaşamaya başladı. 1990 yılında sayıları sadece 11 olan kelaynaklar, iyi bakımları, çevresel etkilerin azaltılması, göç zamanı yeniden kafeslerine alınmaları ile yeni yaşam alanlarına alışmaya başladı. 10 YILDA SAYILARI 3'E KATLANDI

2010 yılında 82 olan kelaynak sayısı aradan geçen 10 yıllık süreçte 3 kat artarak 240'a yükseldi. Üreme sürecini doğal alanlarda geçirip Temmuz ve Ağustos ayında yeniden kafeslerine alınacak olan kelaynakların, yeni üyeleri ile sayılarının 300'e yaklaşması bekleniyor. Kelaynak Üreme İstasyonu görevlileri, kuşlarının her geçen gün bulundukları ortamı kabullenmeleri ile üremelerinin arttığını ifade etti. Yıllardır yapılan bilinçlenme çalışması ve vatandaşların da duyarlılığı ile kelaynak popülasyonunun arttığını ifade etti. TARIM ARAZİLERİNDE İLAÇLAMA UYARISI

Yaz mevsiminde Fırat Nehri kıyısındaki sazlıkların yakılmasının kelaynakların yaşam alanlarını kısıtladığını anlatan görevliler, bir başka sorunun ise bölgedeki tarım arazilerine zarar veren canlılar için kullanılan ilaçlar olduğunu kaydetti. Üreticinin tarım arazilerini zararlılardan korumak için kullandığı zehirli ilaçların kelaynakların ölümüne neden olduğunu vurgulayan görevliler, bu konuda çiftçilerin daha duyarlı davranmasını istedi.

GÖÇ YOLUNA GİTMELERİ İÇİN SAVAŞIN BİTMESİ BEKLENİYOR

Üreme döneminde kafeslerinden çıkan ve Fırat Nehri kıyısındaki doğal alanlarda yaşamlarını sürdüren kelaynaklar, geçmiş yıllarda izledikleri rotanın belirlenmesi için takip cihazı takılarak göç yoluna bırakılmıştı. Nil Vadisi'ne ulaşmaları beklenen kuşlardan bazılarından Suriye'de, bazılarından ise Etiyopya yakınlarında irtibat kesildi. Sonraki yıllarda da kelaynaklar, Suriye ve diğer Ortadoğu ülkelerindeki iç savaş nedeniyle oluşan risk nedeniyle göç yoluna gönderilmedi.

Bölgede aynı zamanda bereketin sembolü olarak kabul edilen kelaynaklar, koruma altında tutuldukları ve üremelerinin sağlandığı istasyonda; yağsız kıyma, haşlanmış yumurta, rendelenmiş havuç, civciv yemi ve tuzsuz peynirle besleniyor. Kelaynaklar, doğaya salındıkları 6 aylık süreçte ise doğal yaşam alanlarında böcek ve sürüngenlerle besleniyor.