Sosyal medya yoluyla hakaret ve tehdit suçları

Sosyal medya kullanımını son zamanlarda oldukça artmıştır, bugün telefonunda hiçbir sosyal medya uygulaması olmayan insan sayısının ne kadar az olduğu hepimizin malumudur. Sosyal medya kullanımının bu kadar artması ve sosyal medyanın popülaritesi esasen sosyal medyada suç işleme oranının artmasına da sebep olmuştur nitekim insanlar sosyal medyada çok zaman harcamaktadırlar.

Sosyal medyada en çok işlenen suçlardan ilki hakaret suçudur. Hakaret suçunun sosyal medyada işlenmesi halinde kişinin kişilik hakları ihlal edilir, onur ve gururu zedelenir. Bu suç Türk Ceza Kanunu kapsamında bir suçtur. Ve Türk Ceza Kanunu'nun 125. Maddesinde düzenlenmektedir. Hakaret suçunun yaptırımı 3 ay ile 2 yıl arası hapis veya adli para cezasıdır. Ayrıca bu suçtan dolayı kişilik hakkı zedelenen kişi tazminat davası da açabilir.

Bu suç farklı şekillerde işlenebilir, sosyal medya üzerinden mesaj atmak, cevap vermek, yorum yapmak, gönderi paylaşmak, ses veya görüntü paylaşımı gibi şekillerde sosyal medya üzerinden hakaret suçu işlenebilir. Sayılan örnekler tahdidi değildir her türlü şekilde bu suç işlenebilir. Bu suçun aleni şekilde işlenmesi ise nitelikli hal olup 1/6 oranında cezada artırım yapılmasını gerektirir. Alenilik herkesin ulaşabileceği anlamına gelmekte olup gönderinin herkese açık şekilde paylaşılması da aleniyettir. Yargıtay konuyla alakalı hakaretin sayılamayacak kadar kişiye ulaşmasını aleniyet olarak değerlendirmiştir. Ayrıca aleni olmasının yanı sıra kişinin dinine veya dini değerlerine karşı hakarette bulunulması, kamu görevlisine görevinden dolayı hakarette bulunulması, kişinin dini , siyasi görüşleri nedeniyle hakarette bulunulması da yine bu suçun nitelikli halleridir.

Bu suçun uygulamada en çok karşılaşan örnekleri ise Atatürk ve cumhurbaşkanına hakaret edilmesidir. Sosyal medyada Atatürk'e hakaret eden kişi 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun uyarınca 1-5 yıl arası ve cumhurbaşkanına hakarette bulunan kişi ise TCK 299 uyarınca 1-4 yıl arası hapis cezası yaptırımına tabi olur. Ayrıca bu fiilin de aleni şekilde işlenmesi halinde artırıma gidilir. Ayrıca bu hallerde şikayete tabi değildir ilgililer re'sen gözetirler.

Hakaret suçu şikayete tabi bir suçtur ancak kamu görevlisinin kamu görevi sebebiyle işlenmesi halinde de bu suç şikayete tabi olmaktan çıkar re'sen gözetilir. Bunlara ek olarak hakaret suçunda haksız tahrik olması mümkündür, haksız tahrik halinde cezada indirime gidilebilir.

Sosyal medyada işlenen bir diğer suç ise tehdit suçudur. Yine tehdit suçu bakımından da fiilin yüz yüze ile sosyal medya aracılığıyla işlenmesi bakımından hiçbir fark bulunmamaktadır. Tehdit suçu bir kişiyi, kendisinin veya yakının vücut bütünlüğü veya cinsel dokunulmazlığına ilişkin saldırıyla tehdit etmekle oluşur bu kişiye 6 ay ile 2 yıl hapis cezası verilir. Bir de tehdit suçu kişiyi maddi olarak büyük bir zarara uğratacağından veya kötülük edileceğinden bahisle de işlenebilir fakat bu halde bu suçun kovuşturması şikayete bağlıdır. Ayrıca kişinin malvarlığıyla tehdit edildiği halinde kişi kendi malvarlığıyla tehdit edilmelidir. Tehdit suçunda netice aranmaz. Tehdit edilen şey gerçekleşmese bile fail, tehdit etmesinden hareketle cezalandırılır.

Ayrıca sosyal medyadan işlenen suçlarda kişilerin fake hesap veyahut farklı IP kullanmak suretiyle bulunmayacaklarını düşünmeleri, yüz yüze suç işlemedikleri için suçun işlediklerinin farkında olmamaları veyahut bu konuda pervasız davranmaları ile birlikte linç kültürünün her geçen gün artmasıyla başkalarının da bu suçu işlemeleri dolayısıyla daha rahat davranmalarına yol açmaktadır. Her ne kadar kişiler sosyal medya üzerinden bu suçları rahatlıkla işleseler de suçun işlenmesi bakımından yüz yüze ile sosyal medyadan işlenmesi arasında hiçbir fark bulunmamaktadır. Öncelikle vatandaşların bunun farkına varması ve linç kültürünün veya yüksek takipçili kişilerinin galeyanına gelmemeleri gerekmektedir.

Ayrıca tabi ki kişilerin gerçek kimliklerini gizlemeleri daha zor bulunmalarına sebep olsa da emniyetin araştırmaları sonucu bulunmaları imkanının olduğunu unutmamaları gerekir. Kaldı ki sosyal medyada işlenen suçların kayıt altına alınması başka mecralarda işlenen suçlardan daha kolaydır kanıt bakımından da suçlunun yakalanması ve cezalandırılması başka yerlerden işlenilen suçlardan daha kolaydır. Kişilerin bu suçlara alet olmamaları önemli bir husustur, vatandaşlarımızın bu hususa çok dikkat etmeleri gerekir.