Farkındalığın gücünü keşfetmek

Bir kitap okurken okuduğunuz sayfaları unuttuğunuz oluyor mu? Ya da araba kullanırken varmak istediğiniz yere geldiğinizde yolculuğunuzu hatırlamadığınız zamanlar? Veya andan koparak derin düşüncelere daldığınız oldu mu hiç? Çoğumuzun bu sorulara evet dediğini duyar gibiyim…

Gün içerisinde karşılaştığımız stresli olaylar, maalesef içinde bulunduğumuz ana odaklanmamızı engelliyor. Bu nedenle kimi zaman iç ve dış dünyamızda olup bitenin farkında olmuyor, farklı düşünceler arasında kalıp kendimizle olan bağlantımızı kaybedebiliyoruz. Ancak, "farkındalık (mindfulness)" uygulamaları ile andan bağımsız farklı düşünce ve duyguların ortaya çıkmasını engelleyerek zihninizi özgürleştirebilir, ana odaklanmanızı kolaylaştırabilirsiniz.

Peki nedir farkındalık?

Farkındalık kavramı aslında Budist felsefesine dayanıyor ve manevi bir uyanışı ifade ediyor. En basit anlamıyla, şimdiki zamana dikkatli bir şekilde odaklanarak o anı izleyebilme ve o anın farkında olabilme yetisi olarak da açıklayabiliriz bu kavramı.

Anı net görerek farkındalık becerilerini geliştirebilmek, stresi veya gün içerisinde maruz kaldığımız baskıları ortadan kaldırmıyor ancak bu gibi durumları daha kontrollü, bilinçli ve üretken bir şekilde yönetmemize izin veriyor. Böylelikle kendimizi ve alışkanlıklarımızdan doğan tepkilerimizi daha iyi tanıyabilme ve bu tepkileri yönlendirebilmemize, olayları ve durumları daha net görebilmemize ve etkili bir şekilde yanıt verebilmemize imkân sağlıyor. Kısacası, karşılaştığımız muhtemel sorunlara otomatik tepkiler vermek yerine, yoğun düşünce ve stresten uzak daha ölçülü ve mantık çerçevesinde kararlar alabiliyoruz.

Farkındalığın iş dünyası ile ilişkisinden de söz etmek gerekiyor…

Günümüzün büyük bir zaman dilimini geçirdiğimiz iş yerlerinde de farkındalık, merkezi bir önem üstleniyor. Çünkü bireyler, gün içerisinde yalnızca çalan telefonları yanıtlamaya, elindeki işleri bitirmeye, raporlar hazırlamaya odaklanıyor ve hatta kendilerine bir dakika bile ayıramayacak duruma gelebiliyor… Ancak bu durumun aksine araştırmalar; farkındalık uygulamalarının gerçekleştirildiği iş ortamında çalışanların daha uyumlu, üretken, özverili ve kişilerarası ilişkilerde daha pozitivist olduğunu, işlerinden daha fazla zevk aldığını, organizasyonla ilgili hedefleri daha iyi anladığını ve iş yerinde karşılaşılan zor durumlarla daha iyi başa çıkabildiğini gösteriyor. Bu nedenle farkındalık uygulamalarının iş dünyasına taşınması, yoğun iş temposunda bilişsel duyularımızı daha aktif ve canlı, stresten uzak ve bilinçli kılacağını söylemekte fayda var.

Farkındalık nasıl kazanılır?

Mevcut ana, bilinçli bir şekilde odaklanmak için öncelikle, mevcut anda yer alan duruma, sizinle konuşmaya çalışan iş arkadaşınıza, zihninizden geçen bir düşünce veya gördüğünüz herhangi bir eşyaya; mevcut anınızda her ne yer alıyorsa ona dikkatinizi vermeniz gerekiyor… Dikkatinizi artırdığınız esnada zihninizden istemsizce geçen düşünceleri duyarlılık ve kabullenici bir tutum ile odaklandığınız noktaya yönlendirerek farkındalığınızı artırabilirsiniz.

İş yerinde farkındalığı kazanmak için ise görevlerin sıralı ve zamanın etkin kullanılması, çoklu görev bilincinden uzaklaşılarak bir iş bitmeden başka bir işe geçilmemesi önem arz ediyor. Bununla birlikte, gün içinde iş yerinizde mutlaka kendinize her bir saat içerisinde on dakika mola vererek nefes egzersizleri yapın. O esnada düşünün, düşündüklerinizin farkında olun ve onlara odaklanın… İş yerinde farkındalık uygulamalarını gerçekleştirebileceğiniz bir alan yaratıp, orada kendinize ve kendi zihninize öncelik vererek meditasyon yapın. Bu gibi yöntemlerle benliğinizdeki büyük bilişsel değişimi hissedecek ve anı yaşamanın aslında dün ve gelecek günlerden daha önemli olduğunu fark edeceksiniz…

Kıymetli okurlar,

Kabul etmek, farkındalığın temelidir. Farkında olmak, yaşanılan o anı ve kendinizi kabul etmektir. Kendinizi kabul ettiğinizde, zihninizdeki yıkıcı öz eleştirileri azaltmış olursunuz. O zaman, başarılarınızdan çok daha mutlu olabilir ve eksikliklerinize gülümseyebilirsiniz.