Son dakika: TBMM'de Libya tezkeresi görüşülmeye başlandı! İşte bütün detaylarıyla Libya meselesi

TBMM Genel Kurulu, Libya'ya asker gönderilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresinin görüşmeleri için bugün olağanüstü toplandı. Genel Kurul, saat 14.00'te Meclis Başkanı Şentop başkanlığında açıldı. Meclis'te, Libya'ya asker gönderilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, Genel Kurul'un tek gündem maddesi olacak.

GÖRÜŞME BAŞLADI

TBMM Genel Kurulu Libya'ya asker gönderme tezkeresini görüşmek için olağanüstü toplandı. Tezkereye destek veren MHP Lideri Devlet Bahçeli de görüşmeleri için Genel Kurul'a ilk gelenlerden oldu.

CHP İTİRAZ ETTİ

CHP'li Özgür Özel, görüşmeler öncesinde bir itirazını kayda geçirdi. Özel, ara verme ve tatilde TBMM Başkanı'nın Meclisi olağanüstü toplantıya çağırma yetkisi olduğunu, oysa çalışmama kararı alındığını bu nedenle TBMM Başkanı'nın toplantı çağrısının yasalara aykırı olduğunu söyledi.

Oturum öncesi, CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile selamlaştı.

İYİ PARTİLİ ÇIRAY: BİR OLDU BİTTİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ

İlk sözü İyi Parti Milletvekili Aytun Çıray aldı. Çıray, "Bir oldu bittiyle karşı karşıyayız. Bu oldu bitti otoriter kuvvetler birliği rejimini kuran zihniyetin şahsi iktidar çıkarlarının kaçınılmaz neticelerinden biridir" ifadelerini kullandı.

MHP'Lİ AKÇAY: BU TEZKEREYLE AKDENİZ'DE MAVİ VATANIMIZI KORUYORUZ

MHP Grubu adına söz alan Manisa Milletvekili Erkan Akçay, "Türkiye haklı bir zeminde hareket etmektedir. Bugün Libya'ya gönderilmesi planlanan Mehmetçiğimizle; Mustafa Kemal Paşa, Enver Paşa, Kuşçubaşı Eşref aynı milli hafızanın neferleridir. Libya'ya gönderilecek olan TSK unsurları vatanımızı müdafaa meşalelerinden birisi olacaktır" ifadelerini kullandı.

KILIÇDAROĞLU'NDAN HÜKÜMETE ÇAĞRI

Görüşmelerin devam ettiği sırada CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, hükümete çağrıda bulundu. Kılıçdaroğlu, "Türkiye önayak olmalı ve tüm diplomatik çabasını bu yönde ortaya koymalı" dedi.

"Hükümete çağrımızdır" başlığıyla Twitter'dan açıklama yapan CHP lideri, "Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti, BM'nin 2259 sayılı kararı uyarınca uluslararası meşruiyeti olan bir hükümettir. Bu nedenle, iç savaşın erdirilmesi ve ülkede akan kanın durdurulması amacıyla Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nü vakit geçirmeksiniz bölgeye gönderilmesi sağlanmalıdır. Türkiye, bölgede istikrarın sağlanmasına önayak olmalı, tüm diplomatik çabasını bu yönde ortaya koymalıdır" dedi.

SAADET PARTİSİ TEZKEREYE EVET KARARINI DEĞİŞTİRDİ

Saadet Partisi'nin iki milletvekilinden biri olan Cihangir İslam TBMM'deki oylamaya destek vermeyeceğini sosyal medya hesabından duyurdu. Saadet Partisi Libya tezkeresine "evet" deme kararına rağmen, Cihangir İslam, "Libya'ya asker gönderme konusunun görüşüleceği bugünkü TBMM oturumuna katılmama kararı aldım. Oturuma girmeyecek ve oy kullanmayacağım" dedi.

Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdülkadir Karaduman da, "Kahraman olmak hayaliyle atılacak hiçbir adımın yanında değiliz. Libya'da atılacak adımların vebali iktidarın omuzlarındadır. Bunun ortağı olmayacağız" açıklamasında bulunarak tezkereye hayır diyeceğini açıkladı.

"LİBYA'DA BARIŞIN SAĞLANMASI TÜRKİYE ADINA BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR"

Türk askerinin Libya'da fiilen bulunması kararının oylandığı Libya tezkeresi için yapılan oylamada AK Parti adına söz alan İsmet Yılmaz, tezkereye neden evet diyeceklerini açıkladı. Yılmaz, "Libya'da barışın sağlanması Türkiye adına büyük önem taşımaktadır" dedi.

HDP'Lİ ORUÇ: İHVANCI TRABLUS HÜKÜMETİNİN MEŞRULUĞU TARTIŞMA KONUSU

HDP Grubu adına söz alan Tülay Hatimoğlları Oruç açıklamalarında, "Meclis'in olağanüstü şekilde toplanmasını yadırgadım. İktidar partisinin sıraları tıka basa doluydu ama bütçe görüşmelerinde iktidar partisi milletvekilleri aynı ilgiyi göstermedi. Bu tezkere iktidarın muhteşem başarısızlığının ve değerli yalnızlığının tescil edilmesi anlamına geliyor. 2011'de Suriye'de iç savaş başladığından IŞİD, El Nusra çetelerine destek verildi. En nihayetinde komşularla sıfır sorundan komşularla sıfır barışa gelindi. Dört parça Kürdistan'da yaşayan Kürt halkıyla küskünlükler pekiştirildi" dedi. Oruç şöyle devam etti: "İhvancı Trablus hükümetinin meşruluğu bir tartışma konusudur. BM'yi arkasına alarak konuşan iktidara şunu soruyoruz: BM'nin silah gönderilmemesi kararı var ama bunu ilk delen Türkiye. Türkiye'nin İhvancı Serraç hükümetine destek sağladığını biliyoruz."

DAVUTOĞLU CEPHESİNDEN AÇIKLAMA

Gelecek Partisi Başkanlık Kurulu Politika İzleme Kurulu Başkanlarıyla birlikte Ankara'da Genel Başkan Ahmet Davutoğlu başkanlığında toplandı. Toplantıyla ilgili açıklamayı Siyasi İşler Başkanı ve Parti Sözcüsü Selim Temurci yaptı.

Türkiye ile Libya arasında imzalanan anlaşmanın hayati önemde olduğunu vurgulayarak parti olarak anlaşmaya destek verdiklerini söyleyen Temurci, muharip güç olarak Mehmetçiğin Libya'ya gönderilmesine ise kesinlikle karşı olduklarını belirterek "Eğer insani yardım ve eğitim amaçlı Türk askeri Libya'ya gidecekse bu konuda söyleyecek bir şeyimiz olamaz, asla sahada muharip güç olarak paralı askerlere karşı savaşan Mehmetçiğimizi görmek istemiyoruz" dedi.

PARTİLER NE DİYOR?

AK Parti ve MHP ve Saadet Partisi tezkereye "evet", CHP, HDP ve İYİ Parti "hayır" oyu vereceklerini açıklamışlardı. Tezkerenin kabulü için TBMM Genel Kurulu'nda yapılacak oylamaya katılanların salt çoğunluğu yeterli olacak.

TÜRK ASKERİ SAVAŞACAK MI?

Tezkerenin Libya'ya gidecek olan Türk askerinin muharip güç olmasına imkân tanıyıp tanımayacağına dair tartışmalar ise devam ediyor. Tezkerenin hazırlık çalışmalarına katılan diplomatik kaynaklar, Türk askerinin muharip güç olmayacağını, sadece Libya'daki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) güçlerine eğitim vereceğini öne sürmüşlerdi. Yeni yıldan önce tezkereyle ilgili CHP ve İYİ Parti'ye bilgilendirme amaçlı ziyaretlerde bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun ise CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Türk askerinin çatışmaya girme riskini hatırlatması üzerine, "Olabilecek kötü bir senaryoda böyle riskler var" dediği öğrenilmişti.

Tezkere metninin okunmasıyla başlayacak görüşmelerde, siyasi parti grupları 20'şer dakika söz alacak. Görüşmelerin ardından tezkerenin oylaması yapılacak.

SALT ÇOĞUNLUK YETERLİ

Tezkerenin Meclis'ten geçmesi için oylamaya katılan milletvekillerinin salt çoğunluğunun yani yarıdan bir fazlasının 'kabul' oyu kullanması yeterli olacak. Genel Kurul'a tam kadro katılmaları beklenen Cumhur İttifakı ortaklarının sayısal güçleriyle, tezkereyi Meclis'ten geçirmelerine kesin gözüyle bakılıyor. AK Parti'nin Meclis'te 290, MHP'nin 49 milletvekili bulunuyor. Meclis Başkanı Mustafa Şentop oy kullanamasa bile Cumhur İttifakı'nın TBMM'deki oy gücü BBP Genel Başkanı Mustafa Destici'nin desteğiyle 339'a ulaşıyor. Muhalefetin oy gücü ise, bağımsızlar dahil edilse dahi 250'de kalıyor.

ERDOĞAN ''DAVETE İCABET EDERİZ'' DEDİ

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Türkiye'den deniz, kara ve hava askeri desteği talep etti. Libya'nın destek talep etmesinden sonra, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Libya'ya asker gönderme konusunda, "Davet edildiğimiz yere gideriz, edilmediğimiz yere gitmeyiz. Şu anda bir davet olduğuna göre icabet ederiz." demişti.

Türkiye'nin Libya Özel Temsilcisi Emrullah İşler ise yaptığı açıklamada, "361 yıl ortak geçmişimiz olan Libya'nın Meşru hükümetinden gelen davete Türkiye olarak olumlu cevap vereceğiz" ifadelerini kullanmıştı. Bugün de Libya'ya asker gönderilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

"LİBYA'DA KARDEŞLERİMİZ VAR"

Erdoğan, "Kuzey Afrika'nın tamamı gibi Libya'da bağımız olan kardeşlerimiz var. Şu andaki cumhurbaşkanı akrabalarının burada olduğu bir cumhurbaşkanı. Darbeci general tarafından başlatılan saldırılara karşı çıktık. Trablus yönetimine her türlü desteği verdik ve vereceğiz. Libya bizim ülkelerimizin deniz yetki alanlarının çakışması sebebiyle denizden komşumuzdur." demişti.

BAKAN AKAR GÖREV TANIMINI AÇIKLADI

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ise ye yaptığı açıklamada "Libya'da Türk askeri hangi görevde yer alacak?" sorusuna şu yanıtı vermişti:

"Libya'da verilen insani ve işbirliği yardım faaliyetleri ve eğitimi, tezkere ile yeni bir evreye geçecek. Bunun çalışmalarını ilgililerle yapacağız. Libya'daki harekât alanının ihtiyaçlarını bir bütün olarak düşünmek durumundayız. Kara, Deniz, Hava Kuvvetlerimizle birlikte yapılması gereken ne varsa, malzeme ihtiyacı, diğer teçhizat ihtiyacı bunların hepsi masada olan şeyler. Dolayısıyla Libyalı muhataplarımızla görüşmek, konuşmak suretiyle bu tezkereden sonra ilaveten alınması gereken tedbirlerin ne olduğu çok daha açık, berrak bir şekilde ortaya çıkacak."

Tezkere yasal olarak geçen 27 Kasım'da imzalanan ve TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası'na dayanıyor. Bu muhtıra, TSK'ya UMH'ye askeri eğitim ve danışmanlık verilmesi, Ani Müdahale Kuvveti kurulumu, istihbarat alanında tecrübe aktarımı, Savunma ve Güvenlik İş Birliği Ofisi kurulması, Libya'da kara, deniz ve hava güçleri için eğitim üsleri tahsisi gibi kritik alanları kapsıyor.

LİBYA'DA NELER OLUYOR?

Libya, Muammer Kaddaf'inin devrilmesiyle başlayan ve 2011 yılından sonra iç savaşa dönüşen Libya'da farklı yönetimler ortaya çıktı. BM, sivillerin zarar gördüğünü belirleterek çatışmaların derhal durması çağrısı yaptı.

2011 yılından beri siyasi istikrar sağlanamayan Libya'da 2014 yılında yapılan seçimlerde siyaset ikiye bölündü. Ülkenin doğusunda Temsilciler Meclisi, batısında ise Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti yer aldı.

General Halife Hafter

Merkezi Trablus'ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti, Birleşmiş Milletler, Türkiye veAvrupa Birliği tarafından desteklenirken, Hafter güçlerinin kontrolünde olan Temsilciler Meclis', ise Mısır, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Fransa ve Rusya tarafından destekleniyor.

LİBYA'DA KİM KİMİ DESTEKLİYOR?

Merkezi Trablus'ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere Türkiye, Avrupa Birliği ve uluslararası kurumlarca meşru kabul ediliyor ve destekleniyor.

Tobruk merkezli Hafter güçlerinin kontrolünde olan Temsilciler Meclisi'ni ise Mısır, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Fransa ve Rusya'dan destek buluyor.

BÜYÜK SİLAHLI GÜÇLER

Akdeniz'e kıyısı bulunan 6,5 milyon nüfuslu petrol ülkesi Libya'da Kaddafi'nin devrilmesinin ardından yüzlerce irili ufaklı silahlı grup faaliyet göstermeye başladı.

Öne çıkanlar gruplar

Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) bağlı birlikler.

Kaddafi'nin devrilmesinde en büyük paya sahip Misrata merkezli güçler.

Körfez ülkeleri ile Mısır'ın desteklediği Tobruk merkezli General Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu.

Ülkenin batısında, Tunus sınırına yakın Zintan merkezli güçler.

HAFTER GÜÇLERİ

Trablus'u ele geçirmek için saldırı başlatan Hafter güçleri, geride kalan süre zarfında tüm cephelerde gerilerken UMH'ye bağlı birlikler karşı saldırıya geçiyor.

Ayn Zara, Halletul Fercan, Kasr bin Gaşir, Vadi er-Rabi, El-Matar el-Kadim, Es-Sevani ve El-Aziziye bölgelerinde UMH güçleri ile Hafter'e bağlı güçler arasında vurkaç taktiğine dayalı çatışmalar devam ediyor.

Öte yandan Hafter'e bağlı güçlerin sözcüsü Ahmed el-Mismari, gelecek günlerde UMH birliklerine karşı 8'inci cephenin açılacağını belirtti.

Tümgeneral Usame Cuveyli liderliğindeki UMH'ye bağlı batı güçleri, başlattığı karşı saldırının ardından Aziziye bölgesinde yer alan 4. Tugay'ın karargahını ele geçirdi. Cephede halen sıcak çatışmalar devam ediyor.