DENİZ EKOSİSTEMİ İÇİN ÖNEMLİ PİNA POPÜLASYONU RİSK ALTINDA

BALIKESİR'in Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'nın farklı noktalarında yapılan dalışlarda suyu filtre ederek beslenip, deniz ekosisteminin devamında önemli role sahip ve halk arasında 'dev midye' olarak adlandırılan pinaların popülasyonunun azaldığı ortaya çıktı. Doğu Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Burak Ali Çiçek "İtalya'nın, Portekiz'in belli yerlerinde, Akdeniz'in belirli bölgelerinde ve Marmara'da kısıtlı sayıda popülasyonları kaldı. Fakat Ege Denizi'nde ciddi anlamda bir yok oluşta" dedi.İspanya kıyılarında 2016 yılında yaşanan kitlesel pina ölümleri, Türkiye'de de başladı. Müsilaj nedeniyle Marmara'daki akıbeti bilinmeyen pinaların Akdeniz ile Ege kıyılarında öldüğü gözlemlendi. Kıyı alanlarının tahribatı, kirlilik, yasa dışı toplama ve balıkçılıktan etkilenen pinaların şimdi de Haplosporidium pinnae parazitinin yayılması nedeniyle tehlike altına girdi. Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde yaşayan eğitmen Koray Gerçe, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'nın farklı noktalarından dalış yaptı. Gerçe, birçok ölmüş pinaya rastlamadıklarını belirterek bu durumun endişe verici olduğunu söyledi.'PİNA MEZARLIGINA DÖNMÜŞ'Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'nda biyolojik çeşitliliğin korunarak, ekolojik, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanmasını hedefleyen 'Deniz Çayırları' (Posidonia oceanica) projesinin koordinatörü, uzman dalış eğitmeni Koray Gerçe "Ege Ekoturizm Derneği olarak Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'nda, 'Deniz Çayırları' haritalandırılması projesi kapsamında birçok dalış gerçekleştirdik. Birleşmiş Milletler küresel çevre fonu desteğiyle yaptığımız çalışmalar neticesinde posedonya çayırları arasında bulunan, halk dilinde dev midye olarak adlandırılan pinaların birçoğunun ölmüş olduğunu gözlemledik. Bu çok üzücü bir durum. Sadece Ege ya da Ayvalık'a özgü bir problem değil. Bütün Akdeniz havzasını kapsayan bir problem. Suyu filtre ederek beslenen bu canlı türü, ekosistemin devamı için çok önemli. Uluslararası Doğa Koruma Birliği, tehdit altındaki tür olarak adlandırdı ve kırmızı listeye ekledi. Ayvalık bölgesinde de hızlı bir şekilde ölümler gerçekleşti. Bunu dalışlarımızda gözlemledik. Açıkçası pina mezarlığına dönmüş vaziyette" dedi.'SADECE PİNALAR DEĞİL DİĞER CANLILAR DA TEHLİKE ALTINDA''Deniz Çayırları' projesinin danışmanı Doğu Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyolojik Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi ve Su Altı Araştırma ve Görüntüleme Merkezi Başkanı Yrd. Doç. Dr. Burak Ali Çiçek "Pinna nobilis ya da bizim bildiğimiz ismiyle pinalar, Akdeniz'den yok oluyorlar. İtalya'nın, Portekiz'in belli yerlerinde, Akdeniz'in belirli bölgelerinde ve Marmara'da kısıtlı sayıda popülasyonları kaldı. Fakat Ege Denizi'nde ciddi anlamda bir yok oluşta. Bunun nedeni Haplosporidium pinnae paraziti. Bununla birlikte pinaların yaşadığı ortam ve içinde bulunduğu çiçekli bitkiler ya da alg toplulukları. Çok derin olmayan, sıfırdan 60 metreye kadar olan bölüm sıkıntılı. Bu canlılar ülkemizde aşırı avcılık, gezi tekneleri ya da yatların çapalaması ve ek olarak ülkemizin kıyılarında ve denizlerinde bazı noktalarında kirlilik nedeniyle büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor. Sadece pinalar değil, diğer canlılar da tehlike altında. Bunları koruyabilmek için hızlıca önlem almaya başlamamız gerekiyor. Bir de küresel ısınmaya bağlı olarak istilacı türlerin ülkemiz sularına, mavi vatana girişi söz konusu. Bunlarla mücadele edebilmek için çok da geç kalınmış sayılmaz ama hızlıca aktive olmamız gerekiyor. Yönetim planlaması gerekiyor. Balıkçılığı, deniz taşımacılığını sürdürebilir şekilde yönetip, gelecek nesillere bırakmamız gerekiyor" diye konuştu.