Çin, Japonya'dan Tayvan Konusunda Açıklama Bekliyor

Çin, Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae'nin, Tayvan sorununa askeri müdahale ihtimalini ima eden sözlerinin yol açtığı diplomatik gerilimde, Tokyo yönetimine bu konudaki tutumunu açıklığa kavuşturması talebini yineledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, başkent Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, Japon hükümetinin, dün Takaiçi'nin sözlerinin Japonya'nın tutumunu değiştirmediği, dolayısıyla bir düzeltme ve yeniden değerlendirme ihtiyacı olmadığı açıklamasına yanıt verdi.
Japon hükümetinin açıklamasında Tayvan konusunda "konumunun tutarlı olduğu", "tutumunun değişmediği" ifadelerini yinelediği, ancak bunun yeterli olmadığını belirten Sözcü Mao, "Çin ve uluslararası toplum şu sorulara yanıt istiyor, Japon hükümetinin bu 'tutarlı konum' dediği şey gerçekte ne anlama gelmektedir? Japon tarafı 'tek Çin' ilkesini hala izlemekte midir?" ifadelerini kullandı.
Mao, Japon tarafının "tutarlı konumunu" açıklığa kavuşturması gerektiğini vurgulayarak, "Meseleyi hafife almaya çalışmak, özüne temas etmeden ortaya belirsiz fikirler atmak, sorunun kendi kendini çözüleceğini ummak, böyle bir yaklaşım kesinlikle bir sonuç vermeyecektir." değerlendirmesinde bulundu.
Japon tarafının, söz konusu açıklamada yanlışından dönmek bir tarafa Tayvan konusunda yeniden sorumsuz ifadeler kullandığını ve bir kez daha Çin'in iç işlerine karıştığını savunan Mao, "Şunu bir kez daha vurgulayayım ki, Tayvan, Çin'in Tayvan'ıdır. Tayvan sorununun nasıl çözüleceği ve ulusal birleşmenin nasıl gerçekleşeceği tamamen Çin'in kendi işidir. Japonya'nın parmak sallamaya ve dahi karışmaya hakkı yoktur." şeklinde konuştu.
Mao, Japon tarafına bir kez daha "hatasını düzeltme, yanlış beyanlarını gecikmeden geri alma ve Çin'e yönelik taahhütlerini tutmak üzere somut adımlar atma" çağrısında bulundu.
Japon hükümetinin açıklaması
Japon hükümeti, dün bir milletvekilinin sorusuna verdiği yazılı yanıtta, Takaiçi'nin parlamentoda dile getirdiği sözlerin Japonya'nın "konumunun tutarlı olduğu", hükümetin özgül olayla ilgili eldeki tüm bilgileri değerlendirerek karar vereceği, "tutumunu değiştirmediği" ve bu yüzden bir düzeltmeye ve yeniden değerlendirmeye gerek olmadığını belirtmişti.
Açıklamada ayrıca, Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarın Japonya'nın güvenliğini ve dünyanın genel istikrarı açısından önemli olduğu, Japon tarafının sorunun diyalog yoluyla barışçı çözümünü görmeyi dilediği aktarılmıştı.
Takaiçi'nin Tayvan'a ilişkin sözleri
Başbakanı Takaiçi'nin, 7 Kasım'da Japon Parlamentosu Diet'teki oturumda, Tayvan Boğazı'na yönelik müdahaleyi "ülkesinin varlığını tehdit eden durum" olarak göreceğine ve askeri güç kullanabileceğine ilişkin sözleri, bölgeyi topraklarının parçası gören Çin'in tepkisine yol açmıştı.
Takaiçi'nin sözleriyle ilk kez bir Japonya Başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde Japonya'nın askeri şekilde dahil olacağına ilişkin açık beyanda bulunarak, ülkenin bu konuda benimsediği "stratejik belirsizlik" politikasından farklı tavır sergilemişti.
Japon Başbakan, tepkiler üzerine Tayvan'a ilişkin sözlerinin varsayımsal olduğunu, gelecekte bu tür yorumlardan kaçınacağını belirtmiş ancak sözlerini geri almayı reddetmişti.
Çin'in tepkisi
Pekin yönetimi, Japonya'nın Pekin Büyükelçisini konuyla ilgili Çin Dışişleri Bakanlığına çağırarak protesto notası vermişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Japonya'da güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle seyahat uyarısı, Çin Eğitim Bakanlığı da eğitim uyarısı yayımlamıştı.
Çin, ayrıca Fukuşima'daki radyoaktif atık suyun okyanusa boşaltılmaya başlanmasının ardından Japonya'dan ithal deniz ürünlerine getirdiği yasağı da yeniden uygulamaya koymuştu.
Öte yandan Çin, Japonya ve Güney Kore arasındaki üçlü işbirliği kapsamında, 24 Kasım'da Çin'in Makau Özel İdari Bölgesi'nde yapılacak Kültür Bakanları Toplantısı iptal edilmiş, üç ülkenin gelecek yıl yapmayı planladığı liderler zirvesinin akıbeti de belirsiz hale gelmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık ve egemenlik ihtilafı sürüyor.
Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini vurgulayarak, Tayvan'ın diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.
Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin yönetimi, Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.