Siyaset, Güvenlik ve Ekonomide Öne Çıkan Gelişmelerin Yaşandığı 2025 Dünyada Böyle Geçti

Haber : Narin DİRİ - Nilgün Hande ÖZTÜRK - Berkay BULGAN
( ANKARA) - Dünyada 2025 yılı, siyaset, güvenlik, ekonomi, bilim ve iklim başlıklarında önemli gelişmelerin yaşandığı bir yıl oldu. Donald Trump, 20 Ocak'ta ABD Başkanlığı'na yeniden seçildi, ülkesinin 47. Başkanı oldu. 29 Ocak'ta, Suriye'de yeni yönetimin lideri Ahmed Şara, geçiş döneminin cumhurbaşkanı ilan edildi. İsrail-İran arasında 12 gün savaşlarının yaşandığı 2025 yılında, Gazze'de ateşkes sağlandı. 2025'te yaşanan doğal afetler, bilimsel keşifler, uluslararası zirveler, seçimler ve toplumsal hareketler dünya genelinde gündemin önemli başlıkları arasında yerini aldı.
ANKA Haber Ajansı, dünyada 2025'in önemli gelişmelerini derledi.
Ocak
AB'de genişleme adımı: 1 Ocak'ta Polonya, Avrupa Birliği Konseyi dönem başkanlığını Macaristan'dan devraldı. Aynı gün Bulgaristan ve Romanya, Schengen Bölgesi'ne katılım sürecini tamamlayarak kara sınırlarındaki AB içi kontrol noktalarını kaldırdı. Bu adımla birlikte her iki ülke için serbest dolaşım hakkı tam olarak uygulanmaya başladı.
Deprem felaketi: 7 Ocak sabahı Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde, Şigatse kenti yakınlarında 7,1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Himalayaların eteklerindeki kutsal bir şehri vuran bu felakette en az 126 kişi hayatını kaybetti, 188 kişi yaralandı ve yüzlerce ev enkaza döndü. Depremin merkez üssünün Everest Dağı'nın yaklaşık 80 km kuzeyinde, 10 km derinlikte olduğu belirtildi.
ABD'de liderlik değişimi: 20 Ocak'ta Donald Trump yeniden ABD Başkanı olarak yemin etti. Trump'ın dönüşüyle Beyaz Saray, dünya genelindeki ülkelere ek gümrük tarifeleri uygulamaya koyarak küresel ticarette sarsıntıya yol açtı ve uzun süredir durulma eğiliminde olan ABD-Çin ticaret savaşını yeniden alevlendirdi. Bu gelişme, uluslararası siyaset ve ekonomide geniş yankı uyandırdı.
Rekor fırtına ' Éowyn ' : 24 Ocak'ta Atlas Okyanusu'ndan gelen fırtına Éowyn, İrlanda ve İngiltere'de yaşam koşullarını olumsuz etkiledi. İrlanda'da 183 km/sa hıza ulaşan rüzgarlar bölgede 80 yıllık rüzgar hız rekoru kırıldı ve bir kişi yaşamını yitirdi. Şiddetli fırtına nedeniyle İrlanda genelinde yaklaşık 768 bin ev ve işyeri elektriksiz kaldı, okullar kapatıldı ve Dublin Havalimanı'nda yüzlerce uçuş iptal edildi. Yetkililer ülke çapında kırmızı alarm ilan ederek halkı zorunlu olmadıkça dışarı çıkmamaları konusunda uyardı.
Avustralya Açık tenis turnuvası: 6 ila 26 Ocak arasında yılın ilk Grand Slam tenis organizasyonu olan 2025 Avustralya Açık gerçekleştirildi. Tek kadınlarda Amerikalı Madison Keys, finalde son iki yılın şampiyonu Aryna Sabalenka'yı üç set sonunda yenerek kariyerinin ilk Grand Slam şampiyonluğunu elde etti. Tek erkeklerde ise son şampiyon Jannik Sinner, finalde Alexander Zverev'i 6-3, 7-6(4), 6-3'lük setlerle mağlup ederek üst üste ikinci kez kazandı.
DeepSeek'le derinleşen yapay zeka rekabeti: 27 Ocak'ta Çinli bir girişim DeepSeek adlı gelişmiş bir sohbet botunu kullanıma sunması dünyanın gündemine oturdu. OpenAI'ın ChatGPT modeline rakip olarak görülen bu yapay zeka aracı, çok daha düşük maliyetle beklenmedik bir şekilde güçlü performans göstererek ABD teknoloji piyasalarında paniğe yol açtı. Nasdaq endeksi bir günde yüzde 3'ten fazla değer kaybederken, özellikle NVIDIA firmasının hisseleri yaklaşık yüzde 17 düşerek 600 milyar dolar piyasa değeri erozyonuna uğradı. Bu, ABD borsaları tarihindeki en büyük günlük değer kaybı olarak kayda geçti. Trump yönetimi bu gelişmeyi bir "uyarı çağrısı" olarak niteleyip ABD'nin yapay zeka yarışına odaklanması gerektiğini vurguladı.
Şubat
Müzik dünyasında Beyoncé damgası: 2 Şubat'ta Los Angeles'ta düzenlenen 67. Grammy Ödül Töreni'nde ünlü şarkıcı Beyoncé, son albümü Cowboy Carter ile Yılın Albümü ödülünü kazandı. Gecede 11 dalda aday gösterilen Beyoncé, En İyi Country Albümü ödülünü alan ilk siyah kadın sanatçı olarak da bir ilke imza attı.
Super Bowl LIX: Amerikan futbolunun şampiyonluk maçı Super Bowl 2025 (LIX), 9 Şubat'ta New Orleans'ta oynandı. Philadelphia Eagles, son iki yılın şampiyonu Kansas City Chiefs'i 40-22'lik skorla mağlup ederek NFL şampiyonluğunu kazandı.
ABD-Rusya diplomatik yakınlaşması: Şubat ayında Washington ve Moskova arasında Ukrayna savaşı konusunda dikkat çekici bir diplomatik hareketlilik yaşandı. ABD Başkanı Trump, göreve başlar başlamaz Rusya ile ilişkileri normalleştirme sinyalleri vererek 12 Şubat'ta Rus lider Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi yaptı. Ardından 27 Şubat'ta İstanbul'da iki ülkeden diplomatlar yıllar sonra ilk kez resmi görüşmelerde bulundu. Trump yönetimi ayrıca, Ukrayna'daki Rus işgalini kınayan bir BM Genel Kurulu tasarısına Rusya ile birlikte ret oyu vererek ABD'nin Avrupa'daki müttefiklerinde endişe yaratan bir tutum sergiledi.
İmralı'dan PKK'ya silahsızlanma çağrısı: 27 Şubat'ta tarihi bir mesajla PKK'nın kurucu lideri Abdullah Öcalan, "ömrünü tamamladığını" söylediği örgüte silah bırakması ve kendini feshetmesi çağrısı yaptı. Örgüt bu çağrıdan iki gün sonra ateşkes ilan etti ve 40 yılı aşkın süredir süren çatışmalarda bir dönüm noktasına girildi. Öcalan'ın İmralı'dan kaleme aldığı mektubu, DEM Parti heyetinin İmralı'ya üçüncü ziyaretinden sonra 27 Şubat'ta kamuoyuyla paylaşıldı.
İ klim krizi ve d oğal afetler: Şubat ayında küresel ölçekte olağanüstü hava olayları ve afetler yaşanmaya devam etti. Güneydoğu Asya'da mevsim normallerini aşan muson yağmurları bazı bölgelerde sellere yol açarken, Güney Amerika'da aşırı sıcak hava dalgaları rekor sıcaklıkların görülmesine neden oldu. Dünya genelinde bilim insanları, ekstrem hava olaylarının sıklığının artması konusunda hükümetleri uyararak emisyon azaltım hedeflerine bağlı kalınmasının önemini vurguladı.
Mart
Uzay araştırmalarında özel sektör: 2 Mart 2025'te Teksas merkezli özel şirket Firefly Aerospace, Blue Ghost adlı insansız uzay aracını Ay'ın Mare Crisium bölgesine başarıyla indirdi. Blue Ghost, NASA'nın Ticari Ay Yük Hizmetleri programı kapsamında Ay'a yumuşak iniş yapan ilk ticari uzay aracı oldu ve taşıdığı 10 bilimsel cihazı Ay yüzeyine güvenli şekilde ulaştırdı. İniş sonrasında gönderilen görüntülerde aracın Ay yüzeyine düşen gölgesi bile seçilebildi. Bu görev, Apollo döneminden bu yana Ay'a inen ilk ABD yapımı araç olması ve tamamen özel bir firma tarafından gerçekleştirilmesiyle uzay tarihinde önemli bir kilometre taşı olarak kayda geçti.
Şam ve SDG arasında anlaşma: Suriye'deki yeni hükümetin Cumhurbaşkanı Ahmet Şara ve SDG lideri Mazlum Abdi arasında arasında tarihi bir mutabakat imzalandı. 8 maddelik bu anlaşma, SDG'nin kontrolündeki askeri ve sivil kurumların yıl sonuna kadar Suriye devletinin kurumlarına entegre edilmesini öngörmekteydi. Mutabakat, SDG'nin denetimindeki sınır kapıları, bir havaalanı ile petrol/doğalgaz sahalarının merkezi yönetime devrini de kapsıyordu.
Oscar Ödülleri: 2 Mart gecesi ABD'nin Los Angeles eyaletinde düzenlenen 97'inci Akademi Ödülleri töreninde, yılın öne çıkan filmi "Anora" oldu. Anora, En İyi Film dahil toplam 5 Oscar ödülü kazanarak geceye damgasını vurdu. Filmin yönetmeni Sean Baker, Anora ile En İyi Yönetmen ödülünü alırken, oyunculuk kategorilerinde En İyi Erkek Oyuncu ödülü The Brutalist filmindeki rolüyle Adrien Brody'ye, En İyi Kadın Oyuncu ödülü ise Anora'nın başrolündeki Mikey Madison'a verildi.
Bilimde yeni keşifler: Mart ayında önemli bilimsel gelişmeler de yaşandı. Hawai‘i'deki teleskoplarla çalışan gökbilimciler, 11 Mart'ta Satürn'ün etrafında 128 yeni uydu keşfettiklerini duyurarak gezegenin uydu sayısının 274'e yükseldiğini belirttiler. Yılın "Büyük Kuyrukluyıldızı" olarak adlandırılan G3 ATLAS kuyrukluyıldızı, Mart boyunca kuzey yarımkürede gökyüzünde çıplak gözle görülebilecek parlaklığa ulaştı ve ilgi odağı oldu. Öte yandan tıp alanında, bilim insanları Parkinson hastalığıyla ilişkili PINK1 protein çiftinin mitokondri zarındaki ilk görüntüsünü kriyo-elektron mikroskobuyla elde etmeyi başardı. Bu ilerleme, nörodejeneratif hastalıkların tedavisine yönelik önemli ipuçları sunması bakımından umut verici bulundu.
Myanmar'da deprem :  Myanmar'da 28 Mart'ta meydana gelen 7,7 ve 6,4 büyüklüğündeki iki depremde can kaybı 2 bin 56, yaralı sayısı ise yaklaşık 3 bin 900 olarak kayıtlara geçti.
Nisan
Yapay zekada Turing Testi başarıldı: 13 Nisan'da yapay zeka alanında tarihi bir gelişme yaşandı. OpenAI araştırmacıları, geliştirdikleri GPT-4.5 dil modelinin ünlü Turing Testi'ni başarıyla geçtiğini duyurdu. Üç taraflı klasik Turing sınavında GPT-4.5, insan değerlendirmecileri kandırarak yüzde 73 oranında insan olduğunu düşündürmeyi başardı. Bu sonuç, bir yapay zeka sisteminin ilk kez orijinal formattaki Turing Testi'nden "insan gibi" not alması anlamına geliyor. Uzmanlar, GPT-4.5'in dilde insansı tonlama ve duygusal içerik taklidi konusunda çığır açtığını belirtirken, bu gelişme yapay zeka ve etik tartışmalarını da alevlendirdi.
Uzayda yaşam izleri arayışı: 17 Nisan'da, gökbilimciler Dünya'dan yaklaşık 124 ışık yılı uzaklıkta bulunan K2-18b adlı ötegezegenin atmosferinde dikkat çekici kimyasal izler tespit etti. İnceleme sonucu atmosferde büyük miktarda dimetil sülfid (DMS) ve dimetil disülfid gazları bulunduğu açıklandı, ki bu bileşikler yeryüzünde sadece canlı organizmalar tarafından üretilebiliyor. Araştırmacılar, bu keşfi "Güneş Sistemi dışındaki olası yaşam belirtilerine dair şimdiye kadarki en güçlü kanıt" olarak nitelendirdi. Ancak bilim insanları temkinli davranarak, K2-18b'deki verilerin biyolojik aktiviteyi işaret etmekle birlikte kesin bir yaşam kanıtı olmadığını, daha fazla gözlem ve analiz gerektiğini vurguladı.
Enerji ve füzyon teknolojisi: 30 Nisan tarihinde Fransa'daki uluslararası ITER projesinde füzyon enerjisi için önemli bir mühendislik başarısı kaydedildi. ITER reaktörünün kalbinde yer alan dünyanın en büyük ve en güçlü süperiletken elektromıknatıs sisteminin inşası tamamlandı. Merkez solenoid olarak adlandırılan bu mıknatıs, 150 milyon °C sıcaklıktaki plazmayı tokamak içinde hapsetmek için tasarlandı ve böylece sadece 50 MW'lık bir giriş ile 500 MW düzeyinde füzyon gücü üretmeyi hedefliyor. Bu gelişme, temiz ve sınırsız enerji vaadi taşıyan nükleer füzyon araştırmalarında dönüm noktalarından biri olarak değerlendirildi. Bilim insanları, ITER'deki ilerlemelerin planlandığı gibi devam etmesi halinde 2030'larda füzyondan ilk defa net enerji elde edilebileceğini ifade ediyor.
Papa Franciscus'un vefatı: Katolik Kilisesi'nin ruhani lideri Papa Franciscus, 21 Nisan'da 88 yaşında hayatını kaybetti.
Mayıs
Hindistan-Pakistan çatışması: 7 – 10 Mayıs tarihleri arasında nükleer güce sahip iki üke arasında kısa ama ciddi bir askeri çatışma yaşandı. Çatışma, 22 Nisan'da Hindistan kontrolündeki Keşmir'de 26 sivilin öldüğü bir saldırı sonrası başladı ve Hindistan ordusu bu olayı gerekçe göstererek, 7 Mayıs'ta "Operation Sindoor" adlı operasyonla Pakistan ve Azad Keşmir'deki militan hedeflere yönelik füze ve hava saldırıları başlattı. Pakistan bunun egemenliğe saldırı olduğunu savunup misilleme yaptı ve kara, hava ve drone çarpışmalarıyla karşılık verdi. Saldırılar her iki tarafta da kayıplara, altyapı ve sivillerin zarar görmesine yol açtı ve artan gerilim 10 Mayıs'ta bir ateşkesle son buldu; bu ateşkes, diplomatik baskı ve arabuluculukla sağlandı ancak bölgedeki tansiyonun yüksek kalmasına yol açtı.
Papa 14'üncü Leo'nun seçilmesi: Katolik Kilisesi'nin o dönemki ruhani lideri Papa Francis, 21 Nisan'da 88 yaşında hayatını kaybetmesi üzerine kilisenin 80 yaş altı 133 kardinaller, Roma'da toplanmak üzere konklav'a çağrıldı. 7 Mayıs'ta başlayan konklav, bir gün sürdü ve 8 Mayıs'ta ABD doğumlu Kardinal Robert Francis Prevost gerekli oy çoğunluğunu alarak yeni papa seçildi. Seçimi kazandıktan sonra yeni papa, tarihi bir geleneğe uygun olarak kendi papalık adını seçti: "14'üncü Leo". Sistine Şapeli'nin bacasından çıkan beyaz duman tüm dünyaya yeni pape seçildiğinin işareti olarak göründü ve kilise yetkilileri Aziz Petrus Bazilikası'ndan topluluğa "Habemus Papam" (Yeni Papamız var) duyurusunu yaptı.

CERN'de bilimsel gelişme: 8 Mayıs'ta CERN'deki ALICE deneyinden gelen sonuçlarda kurşunun altına dönüşüm sinyalleri tespit edildiği açıkland. Bu, nükleer fizik ve malzeme biliminde önemli yeni bir adım olarak yorumlandı.
Nijerya'da yıkıcı sel felaketi: 28 Mayıs'ta Nijerya'nın Mokwa kasabasında aşırı yağış ve bir barajın çökmesi büyük sel felaketine yol açtı. 175'ten fazla insan öldü, binlerce ev zarar gördü ve altyapı ciddi biçimde tahrip oldu.
Haziran

ABD'de Los Angeles Gösterileri ile Göç ve Sınır Politikaları: Haziran'ın başında Los Angeles'ta geniş katılımlı göçmen karşıtı baskılara ve kitlesel tutuklamalara tepki olarak protestolar yaşandı. Eylemler boyunca göz yaşartıcı gaz kullanımı, milli muhafız konuşlandırılması gibi ciddi gerginlikler meydana geldi.
Hindistan'dan Londra'ya giden yolcu uçağının düşmesi: 12 Haziran'da Air India'nın 171 sefer sayılı uçuşu, Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Ahmedabad Havalimanı'ndan Birleşik Krallık'ta bulunan Londra Gatwick Havalimanı'na planlanmış bir uluslararası yolcu uçuşuydu. Uçak, Ahmedabad'dan kalkışından kısa süre sonra düşmüştür. Bulunan uçakta 241 kişiden yalnızca 1 kişi kurtuldu.
İsrail-İran'ın 12 gün savaşı: 13 Haziran 2025'te, İsrail sabaha karşı kapsamlı bir hava saldırısı başlatarak İran'ın nükleer programına ve askeri altyapısına yönelik "önleyici" bir operasyon gerçekleştirdi; bu saldırılar Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesisler, balistik füze ve askeri üsler gibi çok sayıda hedefi vurdu. Operasyon sırasında İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ile İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ve birkaç üst düzey komutanın yanı sıra önemli nükleer bilim insanları da dahil olmak üzere çok sayıda kişi öldü, siviller de saldırılarda yaşamını yitirdi. İran ise İsrail'e yönelik füze ve insansız hava aracı saldırılarıyla karşılık verdi. Karşılıklı saldırılar, 12 gün boyunca sürdü.
ABD'nin İran'a müdahalesi: İran ve İsrail arasındaki çatışmaların büyümesi üzerine ABD devreye girerek, İsrail'e savunma desteği sağladı, hava savunma sistemleri ve istihbarat paylaşımıyla saldırıların etkisini sınırlamaya çalıştı; Washington ayrıca diplomatik kanallar üzerinden çatışmanın daha geniş bir bölgesel savaşa dönüşmemesi için yoğun girişimlerde bulundu. ABD, 22 Haziran'da İran'ın üç büyük nükleer tesisine geniş çaplı hava saldırısı düzenledi; bu saldırılar Fordo, Natanz ve İsfahan'daki zenginleştirme ve nükleer teknoloji merkezlerini hedef aldı ve ABD Başkanı Donald Trump, tesislerin "yok edildiğini" söyledi.

"No Kings" Protestoları: 14 Haziran'da ABD'de, ikinci dönemine seçilen ABD Başkan Donald Trump'ın politikalarına karşı "No Kings" protestoları düzenlendi. Bu protestolarda milyonlarca kişi sokaklara çıkarak otoriter eğilimlere ve yönetim tarzına tepki gösterdi. Protestolar hem ABD içinde hem de Kanada, Avrupa ve Japonya'da dayanışma gösterileriyle yankı buldu.
2025 FİFA Klüpler Dünya Kupası'nın başlaması: 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası (FIFA Club World Cup 2025), 14 Haziran'da resmen başladı. Bu tarih, turnuvanın açılış maçıyla ilk kez büyük bir dünya kulüp futbol organizasyonunun kick-off'u olarak kayıtlara geçti.
NATO liderleri, savunma harcamalarını yüzde 5'e çıkardı: 24–25 Haziran'da NATO'ya üye ülkelerin liderleri, Hollanda'nın Lahey kentinde büyük bir zirvede bir araya geldi. Zirvede üye ülkelerin savunma harcamalarını artırma taahhütleri, ittifakın birlik mesajı ve Ukrayna'ya destek gibi konular ön plandaydı. Bu zirve, ittifakın modern güvenlik gündemine yanıt verme çabalarının bir parçası olarak görüldü. NATO ülkeleri, savunma harcamalarında yüzde 5 hedefini kabul etti.

Demokratilk Kongo Cumhuriyeti ve Ruanda Barış Anlaşması: 27 Haziran'da Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile Ruanda, yaklaşık 30 yıldır süren çatışmayı sona erdiren bir barış anlaşması imzaladı. Bu adım, Afrika'daki çatışmaların çözümü için gerçekleşen önemli diplomatik bir hamle olarak öne çıktı.
Temmuz

Rio de Janeiro'da BRICS Zirvesi: 6–7 Temmuz'da Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde 17. BRICS Liderler Zirvesi düzenlendi. Zirvede küresel sağlık, ticaret, ekonomik kalkınma, iklim değişikliği ve yapay zeka (AI) gibi kritik konular ele alındı. BRICS ülkeleri daha kapsayıcı bir uluslararası yönetim mimarisi ve AI teknolojilerinin etik çerçevesi üzerinde ortak deklarasyonlar yayımladı. Hindistan'ın 2026 dönemi başkanlığını üstleneceği açıklandı.

Portekiz'deki orman yangını: Portekiz'de Temmuz ayı boyunca onlarca yangın çıktı ve 10 bin 768 hektardan fazla alan kül oldu. Uzmanlar, bunun, 2024'le kıyaslandığında yaklaşık üç kat daha fazla alana yangınla zarar verilmiş olduğu anlamına geldiğine dikkat çekti.

Tayland-Kamboçya sınır çatışmaları: Tayland–Kamboçya sınır hattında 24 Temmuz'da, şiddetli çatışmalar yaşandı. Özellikle Surin (Tayland) ile Oddar Meanchey (Kamboçya) çevresinde yoğunlaşan çatışmalarda ağır silahlar kullanıldı; taraflar birbirini provokasyonla suçladı. Tayland, sınır bölgelerinde askeri yönetim ilan ederken, Kamboçya da sınır hattına ek birlikler sevk etti. Gerilim, ASEAN ve uluslararası toplum tarafından yakından izlendi.Çatışmaların en ağır sonucu siviller üzerinde görüldü. On binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı, sınır ticareti durma noktasına geldi ve bölgede ciddi insani riskler oluştu. Zaman zaman ateşkes ilan edilse de ihlaller yaşandı ve gerilim tamamen düşürülemedi. Temmuz 2025'teki bu gelişmeler, Tayland–Kamboçya sınır sorununun hala kalıcı bir diplomatik çözüme kavuşmadığını ve bölgesel istikrar açısından kırılganlığını koruduğunu gösterdi.

Japonya üst meclis seçimleri: Japonya Üst Meclis seçimleri, 20 Temmuz'dae gerçekleşti ve ülke siyasetinde önemli bir dönüm noktası oldu. Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba liderliğindeki iktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) ile koalisyon ortağı Komeito, 125 sandalye için yapılan seçimlerde çoğunluğu koruyamadı, böylece parlamentonun her iki kanadında da çoğunluğu olmayan ilk hükümet durumuna düştü. Bu sonuç, ekonomik sıkıntılar ve kamuoyu memnuniyetsizliğiyle birleşerek hükümete baskı oluşturdu ve siyasette belirsizliği artırdı. Muhalefet partileri, özellikle Sanseito gibi yeni oluşumlar önemli kazanımlar elde etti.

Ağustos

Azerbaycan-Ermenistan Barış Anlaşması: Azerbaycan ile Ermenistan arasında barış anlaşması, onlarca yıllık Karabağ çatışmasını sona erdirmeye yönelik önemli bir adım olarak 8 Ağustos'ta Beyaz Saray'da imzalandı. Bu anlaşma, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan tarafından, ABD Başkanı Donald Trump'ın arabuluculuğunda atılan imzalarla duyuruldu. Anlaşma metnine göre taraflar birbirlerinin egemenliğine, sınır bütünlüğüne saygı göstereceklerini, askeri güç kullanmayacaklarını ve diplomatik ilişkiler kuracaklarını taahhüt etti; ayrıca bölgesel bağlantı projeleri (örneğin Azerbaycan'ın ana karası ile Nahçıvan'ı bağlayan koridor) gibi işbirliği alanları da gündeme geldi.

Washington'da "kamu güvenliği acil durumu" ilan edildi: 11 Ağustos'ta ABD Başkanı Donald Trump'ın yürütme emriyle başkentteki polis gücünü federal kontrol altına alması ve Ulusal Muhafız birliklerini suçla mücadele için görevlendirmesiyle başladı. Bu adım, Trump tarafından artan suç ve kamu düzeni sorunlarını çözmek amacıyla atıldığı açıklansa da, yerel yönetimin yetkilerini aşan tarihi bir federal müdahale şeklinde yorumlandı. İlk günlerden itibaren federal ve yerel kolluk güçlerinin operasyonlarıyla yüzlerce kişi gözaltına alındı ve Ulusal Muhafızlar şehirde güvenliği sağlamak üzere konuşlandırıldı; Trump, sosyal medya ve açıklamalarda suç oranlarının düştüğünü savunurken, karar yerel siyasetçiler ve hukuk çevreleri tarafından eleştirildi ve yasal tartışmalarla karşılaştı.

Perseid meteor yağmurunun en yoğun anı yaşandı: Perseid meteor yağmurunun en yoğun anı, dünyanın her yıl Swift-Tuttle kuyrukluyıldızının uzaydaki toz ve parçacık bulutundan geçtiği dönem olan 12–13 Ağustos arasında yaşandı. Bu zaman zarfında Dünya, en yoğun meteoroid akışını kestiği için gökyüzünde saat başına onlarca parlak "yıldız kayması" görüldü ve özellikle gece yarısından sabaha kadar en fazla meteorun gözlemlendiği dönem oldu.

Trump-Putin Alaska görüşmesi: ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos'ta Alaska'da Ukrayna savaşıyla ilgili görüşme yaptı; bu diplomatik adım çatışmayı sona erdirmeye yönelik çabaların bir parçası olarak görüldü. Yaklaşık üç saat süren görüşmede, Ukrayna-Rusya arasındaki ateşkes ve barış olasılıkları ele alınırken, somut bir ateşkes veya barış anlaşması duyurulmadı ve görüşme resmi bir sonuca bağlanmadan tamamlandı. Trump, toplantıyı "son derece üretken" olarak nitelendirip ileride yapılacak görüşmeler için umutlu mesajlar verirken, Putin de "ana konuların" tartışıldığını belirtti, ama hala savaşın esas nedenleri üzerinde fikir ayrılıkları sürdü.

Trump, Avrupalı liderler ve Zelenky ile Beyaz Saray'da görüştü: 18 Ağustos'ta Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte olmak üzere çok sayıda Avrupalı lider ile bir araya geldi. Görüşmelerde, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için koordinasyon ve barış çabaları ele alınırken; toplantı, Rusya ile ilgili önceki Trump-Putin zirvesinin hemen ardından düzenlendi. Güvenlik garantileri, ateşkes ve diplomatik süreçler üzerinde yoğun tartışmalar yapıldı, ancak somut bir barış anlaşması sonuçlandırılamadı ve taraflar müzakere sürecini ilerletme konusunda çeşitli fikir ayrılıklarıyla ayrıldı.

Gazze'de resmi olarak kıtlık ilan edildi: 22 Ağustos'ta, Birleşmiş Milletler destekli Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC) adlı uluslararası izleme sistemi, Gazze Şeridi'nde "resmen kıtlık" yaşandığını ilk kez ilan etti. Bu duyuru, yarım milyonun üzerinde Filistinlinin felaket düzeyinde açlık, yetersiz beslenme ve ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteren verilerin ardından geldi ve açık savaş koşulları, ablukalar ve insani yardıma erişim kısıtlamalarının yarattığı insani krizin boyutunu ortaya koydu. IPC raporu, kıtlığın özellikle Gazze Şehri ve çevresinde yoğun olduğunu, ilerleyen haftalarda diğer bölgelere yayılmasının beklendiğini belirtirken, BM kuruluşları UNICEF, FAO, WFP ve WHO aracılığıyla acil insani erişim ve barış çağrısı yapıldı; İsrail ise raporu reddetti, ancak insani kriz uluslararası arenada geniş yankı buldu.
Eylül
Nepal'de "Z Kuşağı" protestoları: 8 Eylül'de Nepal'de "Z Kuşağı" protestoları başladı. Hızla ülke geneline yayılan ve 5 gün süren protestoların akabinde hükümet istifa kararı aldı.
Küresel Sumud Filosu'na saldırı: 9 Eylül'de Küresel Sumud Filosu'nun Tunus'ta demirleyen bazı üyelerine İsrail tarafından dron saldırısı gerçekleştirildi. Olayda ölen ya da yaralanan olmadı ancak "Alma" adlı gemide ciddi hasar meydana geldi. 24 Eylül'de Yunanistan açıklarında bir dron saldırısı daha düzenlendi. Olayda bazı gemilerde maddi hasar meydana geldi.
İsrail, Katarın başkenti Doha'ya saldırdı: İsrail, Katar'ın başkentindeki üst düzey Hamas yetkililerine hava saldırısı düzenledi. 9 Eylül günü gerçekleşen saldırının ardından Hamas, "müzakere heyetinde yer alan liderlerinin hedef alındığını ancak saldırıdan sağ kurtulduklarını" açıkladı. Örgüt, "aralarında bir Katarlı güvenlik yetkilisinin de bulunduğu altı kişinin ise hayatını kaybettiğini" duyurdu. İsrail, "7 Ekim'deki katliamdan sorumlu olanları hedef aldıklarını" açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, "Katar'ın Hamas yetkililerini sınır dışı etmemesi halinde ülkeye yeniden saldırı düzenleyeceklerini" iddia etti. Katar basını, olayın ABD'nin bilgisi dahilinde gerçekleştiğini iddia etti. ABD Başkanı Donald Trump iddiaları reddetti. Dışişleri Bakanlığı, "İsrail'in Katar'ın başkenti Doha'da Hamas müzakere heyetine yönelik düzenlediği saldırıyı lanetliyoruz. Ateşkes müzakereleri devam ederken Hamas müzakere heyetinin hedef alınması, İsrail'in barışa ulaşmayı değil, savaşı sürdürmeyi amaçladığını göstermektedir. Bu saldırıyla beraber, İsrail'in bölgede hedef aldığı ülkeler listesine ateşkes müzakerelerine arabuluculuk yapan Katar da eklenmiştir. Bu durum, İsrail'in bölgedeki yayılmacı siyasetinin ve terörizmi bir devlet politikası olarak benimsediğinin açık bir kanıtıdır" açıklamasında bulundu.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Öncesi devletler Filistin'i resmen tanıdı: Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu öncesinde Filistin'e yönelik diplomatik süreç hız kazandı. 18, 19 ve 20 Eylül tarihlerinde gelen açıklamalarla İngiltere, Kanada, Fransa ve Avustralya Filistin Devleti'ni resmen tanıdıklarını açıkladı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, sosyal medya hesabından paylaştığı videoda "Birleşik Krallık'ın Filistin Devleti'ni resmen tanıdığını" bildirerek, "iki devletli çözüm ve barış çerçevesi için çalıştıklarını" açıkladı. Kanada Başbakanı Mark Carney ise yazılı açıklamasında Kanada'nın Filistin Devleti'ni tanıdığını, "iki devletli çözüme dayalı barış için ortaklık teklif ettiklerini" belirtti. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, "Avustralya'nın bugünden itibaren bağımsız ve egemen Filistin Devleti'ni tanıdığını" duyurdu ve ülkesinin iki devletli çözüme desteğini açıkladı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da ülkesinin Filistin Devleti'ni resmen tanıdığını açıkladı. Birleşmiş Milletler bünyesinde "Filistin Meselesine Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans" esnasında konuşan Macron, "Gazze'de savaşı durdurmanın zamanı geldi" ifadelerini kullandı.
Ekim
Küresel Sumud Filosu durduruldu: 2 Ekim'de Küresel Sumud Filosu, İsrail tarafından saldırıya uğradı. Tekneler Gazze açıklarında durduruldu. Filoya yönelik operasyonda en az 38 Türk vatandaşı gözaltına alındı. Aktivist Yasemin Acar, Şuayb Ordu ve Greta Thunberg'in de aralarında olduğu 500 civarı aktivist, İsrail tarafından gözaltına alındı. Dışişleri Bakanlığı kınama metni yayınladı ve olaya "terör saldırısı" dedi. Uluslararası Özgürlük Filosu, Küresel Sumud Filosu'na destek amacıyla yola çıktı. Filoda Türkiye'den Gelecek Partisi Milletvekili Sema Silkin Ün de bulundu. Filoda mayıs ayında Gazze'ye doğru yola çıkıp saldırıya uğrayan "Vicdan" gemisi yer aldı.
Gazze'de ateşkese varıldı: 9 Ekim'de İsrail ve Hamas arasında ateşkese varıldığı duyuruldu. ABD Başkanı Donald Trump, ABD Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve MİT Başkanı İbrahim Kalın'ın da aralarında olduğu bir heyetin müzakereleri sonucu "barış planının ilk adımının kabul edildiğini" açıkladı.
Tartışmalı Nobel Barış Ödülü: 10 Ekim'de Nobel Barış Ödülü, Batılı güçlere ülkesinde darbe yapmaları için çağrıda bulunan Venezuelalı muhalif figür Maria Corina Machado'ya verildi.
Trump, Orta Doğu'da: 13 Ekim'de ABD Başkanı Donald Trump, Gazze ateşkesine ilişkin temaslarda bulunmak üzere İsrail'e gitti. Ben Gurion Havalimanı'na inen ABD heyetini Başbakan Netanyahu karşıladı. Trump, Mısır'da "Gazze Barış Zirvesi"ne katıldı. Zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. Katar, Mısır, Türkiye ve ABD arabuluculuğunda Hamas ve İsrail arasında ateşkes anlaşması yapıldı. İsrail, barış anlaşması kapsamında Filistinli tutsakların bir bölümünü Kızılhaç aracılığı ile Gazze'ye gönderdi. Bu adım, Filistin ve İsrail'in esir takası sürecini başlatmış oldu.
ABD - Venezuela gerilimi tırmanıyor: ABD Başkanı Donald Trump, Karayipler açıklarında "yasaklı madde" taşıyan teknelere saldırıların ardından, Venezuela için de benzer durumlar yaşanılabileceği uyarısında bulundu. 15 Ekim günü Trump, "Venezuela'nın ABD'ye uyuşturucu maddelerin sokulmasına sebep olduğunu" iddia ederek, "Bunu durduracağız. ABD'ye illegal yollardan bu maddeleri sokmalarına izin vermeyeceğiz" dedi.
Louvre Müzesi soyuldu: Fransa'nın başkenti Paris'te Louvre Müzesi soyuldu. Napolyon dönemine ait olduğu belirtilen bazı özel mücevherler ve kıymetli tarihi eserler çalındı. 19 Ekim tarihinde Apollo Galerisi'ne mekanik bir asansör yardımı ile giren dört hırsız, soygunun ardından scooter ile kaçtı. Fransız Kültür Bakanı Rachida Dati, "görüntülerde soyguncuların sakin bir şekilde içeri girip mücevherlerin bulunduğu vitrinleri kırdıklarını" açıkladı. Louvre Müzesi Müdürü Laurence Des Cars, Senato'da ifade verdi. Hırsızların 7 dakikada yaptığı soygunun "bazı güvenlik açıklarını ortaya çıkardığını" aktaran Des Cars, yaşanan olayı için "büyük bir başarısızlık" dedi.
KKTC'de Cumhurbaşkanı Erhürman oldu: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı. 19 Ekim tarihinde yapılan ve Ersin Tatar ile Tufan Erhürman arasında rekabete sahne olan seçimi CTP Lideri Tufan Erhürman kazandı. Erhürman, ilk yurtdışı ziyaretini de Ankara'ya gerçekleştirdi.
Sanae Takaiçi Başbakan oldu: 21 Ekim günü Japonya'da genel seçimler yapıldı. Sandıktan zaferle çıkan Sanae Takaiçi, Japonya'nın ilk kadın başbakanı olarak görevine başladı.
Sudan'da iç savaş: Sudan'da bir süredir ateşkes halinde olan iç savaş patlak verdi. 23 Ekim tarihinde Sudan ordusu (SAF) ve Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasında çatışmalar başladı. El-Faşir, Darfur ve Hartum bölgelerinde şiddetlenen çatışmalar sırasında RSF, bölgede yaşayan sivilleri katletti. Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına göre milyonlarca kişi yerinden edildi, 10 binden fazla sivil hayatını kaybetti. Uluslararası örgütler ve sivil toplum kuruluşları kınama mesajları yayınlarken, Yale Üniversitesi İnsani Araştırmalar Labarotuvarı "toplu mezarların inşa edildiğini ve cesetlerin yakılarak veya gömülerek gizlenmeye çalışıldığını" iddia ettiği bir rapor yayınladı.
Kasım
Birleşik Krallık Ahmed el-Şara'ya yaptırımları kaldırdı: Birleşik Krallık, 7 Kasım günü "Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara ve Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab'a yönelik yaptırımları kaldırdığını" duyurdu. Her iki şahıs da daha önce IŞİD ve El Kaide'yi hedef alan mali yaptırımlara tabi tutulmuştu. Yapılan açıklamada bu iki ismin "terörist gruplar ile bağlarının kalmadığının tespit edildiği" ifade edilerek, "yürürlükte olan yaptırımların kalktığı" belirtildi.
Ukrayna'da Türk gemisinde dron saldırısı: Ukrayna'nın Izmail Limanı'nda bulunan Türk gemisi MT Orinda'ya dron saldırısı gerçekleştirildi. 17 Kasım tarihinde gerçekleşen ve gemideki mürettabatın tahliye edildiği olaya ilişkin Denizcilik Genel Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, "Türk bayraklı, 16 Türk personeli bulunan Orinda adlı LPG gemisi Ukrayna İzmail Limanı'nda tahliye sırasında isabet almış ve yangın çıkmıştır. Mürettebat gemiyi emniyetle terk etmiştir. Herhangi bir yaralanma yoktur. Gemide çıkan yangına itfaiye ekiplerince müdahale edilmektedir" ifadelerine yer verildi.
BMGK, Trump'ın Barış Planı'nı onayladı: Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK), 18 Kasım günü Donald Trump'ın Gazze Barış Planı'nı onayladı. BMGK, ABD Başkanı Donald Trump'ın hazırladığı 20 maddelik Gazze planını kabul etti. Planda, Uluslararası İstikrar Gücü adıyla Gazze'de konuşlanacak ve geçiş döneminin güvenliğini denetleyecek bir gücün görev alacağı aktarıldı. ABD bu güçte yer alması için ülkeler ile görüşmeler yapılacağını açıkladı. Karar İngiltere, Fransa ve Somali'nin de aralarında bulunduğu 13 ülke tarafından desteklendi. Hiçbir ülke karşı oy kullanmazken, Rusya ve Çin çekimser kaldı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, karar için "ateşkesin sağlamlaştırılması adına önemli bir adım" dedi.
Papa Leo Türkiye'de: Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Şehir Devleti Başkanı Papa 14. Leo ilk yurtdışı ziyareti için 27 Kasım'da Türkiye'ye geldi. Papa, Ankara ve İstanbul'u ziyaret etti. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeler gerçekleştiren Papa 14. Leo, ardından İstanbul'a geçti. İstanbul'da Saint Esprit Katolik Kilisesi'nde rahipler, piskoposlar ve ruhani görevlilerle bir araya gelen Papa 14. Leo, ardından Bursa'nın İznik ilçesine geçti ve "Birinci İznik Konsili'nin 1700. yıl dönümü vesilesi ile Hristiyan mezhepleri arasındaki ayine" katıldı. Papa 14. Leo, ardından, Fener Rum Patrikhanesi'nde Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşerek ortak bildiri imzaladı. Volkswagen Arena'da ayin düzenleyen Papa 14. Leo, ziyaretlerinin ardından Türkiye'den ayrıldı.
Aralık
Asya'da sel felaketi: Güneydoğu Asya'da sel felaketi meydana geldi. 2 ve 3 Aralık tarihlerinde Endonezya, Sri Lanka, Tayland ve Malezya'yı etkileyen tropikal fırtınaların ardından günler süren sel ve heyelanlar binlerce kişiyi etkiledi. Felaket, toplam bin 300'den fazla insanın ölümüne yol açtı. Yollar kısa sürede çamur nehirlerine döndü ve binlerce ev yıkıldı. Devletler on binlerce insanı tahliye etmek zorunda kaldı. Endonezya, en çok etkilenen ülke olarak, 2 Aralık Salı günü "753 can kaybı" bildirdi. Endonezya'yı 410 ve 181 can kaybıyla Sri Lanka ve Tayland takip etti. Malezya'da ise 3 kişi hayatını kaybetti.
Bulgaristan'da hükümet düştü: Bulgaristan'da hükümet istifa etti. Ülke genelinde kasım ayının son günlerinde başlayan geniş çaplı protestoların sonrasında Başbakan Rosen Jelyazkov ve hükümet, 11 Aralık günü "insanların çağrısına kulak verdiklerini" ifade ederek istifa kararı aldıklarını açıkladı. Başkent Sofya çok sayıda büyük şehirde protestolar düzenlendi. Protestoların büyük çoğunluğu "Z Kuşağı" protestoculardan oluştu. Yerel basına göre 100 binden fazla insan protestolara katıldı. Başlarda tepki gösterilen yasa tasarısını geri çeken hükümet, "protestoların devam etmesinden dolayı istifa ettiklerini" açıkladı.
Avustralya'da Yahudilere saldırı: Avustralya Sidney'de bir plaja saldırı düzenlendi. 15 Aralık tarihinde gerçekleşen olayın ardından yetkililer, 15 kişinin öldüğü, 42 kişinin yaralandığı saldırının faillerinden birinin öldürüldüğünü, birinin de yaralı olarak ele geçirildiğini açıkladı. Olay, plajda Hanuka etkinliği yapan Yahudilere karşı gerçekleştirildi. Başbakan Anthony Albanese açıklamasında, "Dün gördüğümüz şey saf kötülük, antisemitizm ve terörizm eylemiydi" dedi. Albanese, saldırıdan Avustralya hükümetini sorumlu tutan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun eleştirilerine "Şimdi bir olma zamanı" şeklinde cevap verdi. Gerçekleşen silahlı saldırıda, zanlılardan birini yere yatırıp etkisiz hale getiren ve "Bondi plajı kahramanı" lakabı takılan Suriyeli Ahmed el-Ahmed'e bağış ve destek mesajları yağdı. Başbakan Albanese, el-Ahmed ve ailesiyle görüştükten sonra "Ahmed el-Ahmed ile tanışmak büyük bir onur. O gerçek bir Avustralya kahramanı. Biz cesur bir ülkeyiz. Ahmed el-Ahmed ülkemizin en iyi yönlerini temsil ediyor" dedi.
Libya Genelkurmay Başkanı'nın uçağı Ankara yakınlarında düştü: Türkiye'de temaslarda bulunduktan sonra Libya'ya dönmek üzere yola çıkan Libya Genelkurmay Başkanı Muhammed Ali Ahmed Al-Haddad ve beraberindeki Libya heyetini taşıyan uçak, Ankara'nın Haymana ilçesi yakınlarında düştü. Esenboğa Havalimanı'ndan 23 Aralık gecesi kalktıktan bir süre sonra "arıza" uyarısı veren Falcon-50 tipi jet uçağında Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Futuri Gribel ve Genelkurmay Başkanı Danışmanı Muhammed el-Assavi Diyab da bulunuyordu. Kazadan bir süre sonra açıklama yapan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya olayı doğruladı ve jandarma ekipleri tarafından enkaza ulaşıldığını aktardı. Libya Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeybe de kazayı doğruladı ve Genelkurmay Başkanı Al-Haddad'ın vefatını "derin bir üzüntü ile öğrendiklerini" aktardı. Libya İletişim Bakanı Walid Ammar Muhammed Ammar Ellafi ise "ilk bulguların kazanın teknik bir arızadan kaynaklandığını gösterdiğini" ifade etti.
Somaliland'in tanınması : İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkesinin Somali'den ayrılarak tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden Somaliland'i tanıdığını açıkladı. 26 Aralık'ta yapılan açıklamayla resmi olarak Somaliland'i tanıyan ilk ülke olan İsrail'in bu kararı, Arap ve Afrika ülkelerinde tepkiyle karşılandı.