Yürüme engelli çocuklar için yerli 'Mobil Yürüme Robotu' geliştirdiler

SAMSUN'da Türk mühendisler tarafından yerli ve milli imkanlarla 'Mobil Yürüme Robotu (MYR KIDS)' geliştirildi. Yaklaşık 5 yıllık bir çalışmanın ürünü olan mobil yürüme robotunun sertifikasyon sürecinin tamamlamak üzere olduğunu belirten Elektrik Elektronik Mühendisi Mert Emre Taşkın, "Bizim en büyük hayalimiz ve hedefimiz yerli üretimle maliyetleri düşürerek bu teknolojiyi lüks olmaktan çıkarmak ve herkesin ulaşılabilirliğini sağlamak. Bu topraklarda adım atmamış tek bir çocuk kalmayana kadar da çalışmalarımıza devam edeceğiz" dedi.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi'ne (OMÜ) bağlı Teknoloji Geliştirme Bölgesi'nde faaliyet gösteren bir Ar-Ge firması tarafından geliştirilen ve 3 yaş üzeri çocuklar için tasarlanan MYR KIDS robotu, çocukların boyuna, kilosuna ve yürüme açılarına göre ayarlanabilir yapısıyla öne çıkıyor. Bacak hareketlerini taklit ederek gerçekçi ve güvenli bir yürüyüş deneyimi sunan cihaz, egzersiz ve yürüyüş olmak üzere 2 farklı modda çalışıyor. Her eklem açısı, hızı ve destek kuvveti bağımsız olarak ayarlanabilen sistem sayesinde manuel terapilerde uygulanan eklem hareket açıklığı ve statik stabilizasyon egzersizleri de cihaz üzerinden yapılabiliyor. Ayrıca çocukların attığı adım sayısı, eklem hareket açıklıkları, destek kuvvetleri ve hız gibi veriler kayıt altına alınarak grafikleştiriliyor ve hekimlere sunuluyor. Sahip olduğu teknik özellikler ve mobil kullanım imkanı sayesinde robotik rehabilitasyon alanında dünyada bir ilk olan MYR KIDS, çocukların sadece hastane ortamında değil, günlük yaşam alanlarında da fizik tedavi alabilmeleri amacıyla geliştirildi.

Mobil Yürüme Robotu'nun yaklaşık 5 yıllık bir çalışmanın ürünü olduğunu belirten Elektrik Elektronik Mühendisi Mert Emre Taşkın, "Yaptığımız araştırmalarda tıbbi cihazlarda dışa bağımlılığın çok fazla olduğunu, robotik cihazların da ulaşılabilirliğinin çok kısa olduğunu fark ettik. Bu amaçla Mobil Yürüme Robotu (MYR KIDS) projesinin ilk adımlarını attık. Mühendis arkadaşlarımız ile birlikte projelendirmesini yaptık. Ardından bir iş insanı ile birlikte firmamızı kurarak 4 yılın ardından projemizi tamamladık. ve yakın zamanda da sertifikasyon sürecimizin tamamlanmasını bekliyoruz" dedi.

DÜNYADA BİR İLK

Mobil Yürüme Robotu'nun dünyada bir ilk olduğunu ifade eden Taşkın, "Cihazımızda egzersiz ve yürüyüş modu olarak 2 farklı modumuz var. Bu modlarda bağımsız olarak her eklemin açısını, hızını ve destek kuvvetini ayarlayabiliyoruz. Aynı zamanda manuel terapi sırasında yapılan hareket açıklığı ve statik stabilizasyon hareketlerini de cihaz üzerinde yapabiliyoruz. Aslında bu özelliklerle birlikte robotik cihazlar arasında dünyada bir ilk olacak. Aynı zamanda gelişim takibi yapabiliyoruz. Kişinin attığı adım sayısı, eklem hareket açıklıkları, destek kuvvetleri ve hızları gibi verileri grafikleştirerek doktorlara sunuyoruz ve doktorlara gelişim takibi yapabilmeyi sağlıyoruz. Mevcut cihazların tamamı koşu bandı üzerinde kullanılan ve aslında doğru yürüyüşü tam olarak veremeyen cihazlar. Biz olabildiğince doğru yürümeye yakın bir cihaz yapmaya çalıştık. Topuk temasını sağlayarak kişinin gelişimine de burada katkı sağlamayı hedefledik. Yürüme fazlarını olabildiğince yakın bir cihaz çıkartmaya çalıştık" diye konuştu.

'TEDAVİYİ HASTANE KORİDORLARINDAN ALIP HAYATIN İÇİNE TAŞIMAK İSTİYORUZ'

Yürüme engelli çocukların tedaviye erişimde yaşadığı sorunlara dikkat çeken Taşkın, "Ülkemizde Serebral Palsi, Spina Bifida, Kas Distrofisi, SMA, omurilik yaralanmaları gibi sebeplerden yürüme engeli yaşayan 1 milyonun üzerinde çocuğumuz var. İşin acı tarafı literatür bize erken yaşta yoğun, çoklu uyarı sağlayan yöntemlerin özellikle çocuklarda fonksiyonel seviyelerde belirgin iyileşmelere sebep olduğunu gösteriyor. Fakat bu çocukların yüzde 95'i ülkemizde bu tedaviye ulaşamıyor. Çünkü mevcut cihazlar yetişkinler için tasarlanmış, hantal, sadece hastane odalarına sığan ve çok pahalı sistemler. Bunların yanı sıra fonksiyonel olarak kısıtlanmış, çocukların kullanımı için özel olarak kullanılmayan cihazlar. Bu cihazlar hastanelerde, kendilerine özel olarak ayrılmış odalarda, koşu bantları üzerinde kullanılıyor. Biz MYR KIDS ile bu kaderi değiştirmeye hedefliyoruz. Geliştirdiğimiz bu robotik dış iskelet sistemi ile 3 yaş ve üzeri çocuklara yerli ve milli bir teknoloji ile bu tedaviyi sunmak istiyoruz. Cihazımızın mevcut çözümlerden ayrılan en önemli özelliği mobil olması. Geleneksel tedavilerde çocuklar dört duvar arasında bir koşu bandı üzerinde bu tedaviyi alırken, hatta çoğu manuel terapiyle bu süreci devam ettirirken, MYR KIDS ile sokağa çıkabilir, parka gidebilir, bahçede ailesiyle vakit geçirirken fizik tedavisini olabilir. Biz bu tedaviyi hastane koridorlarından alıp hayatın içine taşımayı hedefliyoruz. Çocuğun sosyalleşerek iyileşmesini istiyoruz. Çünkü bir çocuk için yürümek sadece fiziksel bir kazanımın çok ötesinde bir olgu" dedi.

'LÜKS OLMAKTAN ÇIKARIP HERKES İÇİN ULAŞILABİLİR KILMAK İSTİYORUZ'

Geliştirdikleri sistemin çağın gereksinimlerine uygun olarak tasarladıklarını ifade eden Taşkın, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Teknolojik olarak da tamamen çağın gereksinimlerine uygun bir sistem tasarladık. Cihazımız bir mobil uygulama üzerinden kolayca kontrol edilebiliyor. Sağlık uzmanları çocuğun ihtiyacına göre adım boyunu, hızını ve destek gücünü mobil uygulama üzerinden ayarlayabiliyor. Kişinin fiziksel özelliklerine göre ayarlanabiliyor ve bu sayede geniş kitlelere de hitap edebiliyoruz. En önemlisi de güvenlik. Sahip olduğu algoritmalar sayesinde çocuğun ani kasılmalarını algılayıp sakatlık riskini minimize etmeye çalışıyoruz. Tabi bu süreçte sadece mühendislik değil, tıbbi prosedürlere de büyük önem verdik. Cihazımız Avrupa Birliği'nin regülasyonlarına tam uyumlu olarak tasarlandı. İlgili elektriksel güvenlik, yazılım ve mekanik tüm testler bağımsız laboratuvarları tarafından test edildi ve onaylandı. Tüm bu süreç kendi bünyemizde gerçekleştirildi. Cihazımızın klinik başarısının bilimsel olarak kanıtlanması için hocalarımızla çalışıyoruz. OMÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Mahmut Yaran ve Prof. Dr. İlker İlhan hocalarımızın desteği ile etik kurulu başvurularımızı tamamladık. Klinik çalışmalarına da en kısa sürede başlamayı hedefliyoruz. Ayrıca da Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Emre Adıgüzel hocamızın öncülüğünde Ankara Bilkent Şehir Hastanesi ile Türkiye Sağlık STK'ları Platformu (TÜSEP) destekli olarak hayata geçirmeyi düşündüğümüz bir projede var. Bunların haricinde bu cihazın yetişkin versiyonunu ve giyilebilir sistemleri dönüştürmüş versiyonlarını da hayata geçirmek istiyoruz. Harici olarak hastaların gelişimini takip eden ve buna göre fizik tedavi programları önerebilen bir yapay zeka projemizde bulunuyor. Bizim en büyük hayalimiz ve hedefimiz şu, yerli üretimle maliyetleri düşürerek bu teknolojiyi lüks olmaktan çıkarmak ve herkesin ulaşılabilirliğini sağlamak. Bu topraklarda adım atmamış tek bir çocuk kalmayana kadar da çalışmalarımıza devam edeceğiz."