Eğitim Bir-Sen'den "Kadın Öğretmenlerin Çalışma Hayatı" raporu

Memur-Sen ve Eğitim Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, "Kadın o¨gˆretmenleri en c¸ok zorlayan fakto¨rlerden is¸-aile uyumu konusu var. Kadın çalışanlar için çocukları için kreş ve etüt imkanlarının oluşturulması elzemdir. Bu uygun imkan ve cazip fırsatlar sunularak yapılması devletin bir ödevidir." dedi.
Yalçın, sendika genel merkezinde, Eğitim Bir-Sen tarafından hazırlanan "Kadın Öğretmenlerin Çalışma Hayatı"na ilişkin raporu açıkladı.
İyi bir egˆitim sistemine sahip olmak ic¸in eğitimcilerin mali, sosyal ve çalışma şartlarının
iyiles¸tirilmesine katkıda bulunacak politikalara ve uygulamalara ihtiyac¸ bulunduğunu belirten Yalçın, sendika olarak, ögˆretmenlik meslegˆinin gelis¸tirilmesine, o¨gˆretmenlerin mali, sosyal ve o¨zlu¨k haklarının iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yaptıklarını anlattı.
Araştırmayı alana katkı sunma amacıyla gerçekleştirdiklerini dile getiren Yalçın, 65 kadın öğretmen, müdür ve müdür yardımcısı ile derinlemesine mülakat yapıldığını, 332 okulda 2 bin 717 kadın öğretmen ve yöneticiye anket
uygulandığını söyledi.
Katılımcılara göre kadın olmanın, öğretmenlik mesleğine birtakım artı değerler kattığını aktaran Yalçın, kadınların mesleği yaparken zorlandıkları hususlar arasında öğrenci disiplinsizliği, ders dışı iş yükü, maaş seviyesi, veli ilgisizliği veya baskısı ve ortalama sınıf mevcudunun yer aldığını ifade etti.
Ali Yalçın, şöyle devam etti:
"Araştırmaya göre, kadın öğretmenlerin yüzde 71'i yönetici olmak istemiyor. Katılımcılara göre, kadın öğretmenlerin yönetici olma konusunda yaşadıkları zorluklar var. Bunun altını çizmek lazım. Yönetici olmalarını aile sorumluluklarının yerine getirilmesini zorlaştırıyor. Çünkü mesai dışında da bir stres ve kaygı yaşıyorlar.
Bu boyutuyla iş-aile uyumu açısından yaşanan bir sorun var. Bu tercihlerini küçük yaş grubunda çocuğa sahip olmak, iş yükünün fazla olması, tam zamanlı çalışma düzeni gibi durumlar da etkiliyor. Yöneticilik yapan öğretmenler için özlük haklarında farklılaşma olmaması konusu da tercih edilmeme sebepleri arasında yer alıyor."
Eğitimde liyakat ve kariyer ihtiyacı konusunda rapor yayımladıklarını hatırlatan Yalçın, okul yöneticiliğinin profesyonel olarak tanımlanması gerektiğini vurguladı.
Kadınların öğretmenlik mesleğini sevdiğine işaret eden Yalçın, "Yeniden meslek seçme aşamasında olsan öğretmenliği seçer miydin?" sorusu yöneltilen katılımcıların yüzde 68'inin "Yine öğretmenlik mesleğini seçerdim." yanıtı verdiğini aktardı.
Raporda yer alan önerilerden örnekler veren Yalçın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kadın o¨gˆretmenleri en c¸ok zorlayan fakto¨rlerden is¸-aile uyumu konusu var. Kadın çalışanlar için çocukları için kreş ve etüt imkanlarının oluşturulması elzemdir. Bu uygun imkan ve cazip fırsatlar sunularak yapılması devletin bir ödevdir. Bu bakımdan kaliteli, du¨s¸u¨k bedelli ya da bedelsiz, cogˆrafi olarak kolay
eris¸ilebilir ve c¸alıs¸ma saatleri ile uyumlu, c¸ocuk bakım ve okul o¨ncesi egˆitim hizmetlerinin
devlet tarafından sunulması, kres¸ ve ana sınıfı imkanlarından sınırlı değil tüm kadınların ulaşabileceği şekilde oluşturulması önemli.
Kadın o¨gˆretmenlerin dogˆum sonrasında kullandıkları raporların azalması ic¸in u¨cretli
dogˆum izni su¨releri uzatılmalıdır. Ǹogˆu o¨gˆretmenin tam zamanlı c¸alıs¸maması nedeniyle su¨t
izninin kullanımı ac¸ısından yas¸anan aksaklıklar var. Bu konuda da disipliner bir çalışma yapılması gerekiyor."
Kadın o¨gˆretmenlerin is¸-aile hayatı uyumunun artırılması açısından aktif çalışma hayatına ara vererek erken çocukluk dönemindeki çocuklarının bakımlarını üstlenebilmesine imkan sunulması gerektiğini kaydeden Yalçın, dogˆum sonrası u¨cretsiz izin su¨resinin 3 yıla kadar çıkarılması gerektiğini söyledi.
Yalçın, kadın o¨gˆretmenleri ve yo¨neticileri zorlayan temel fakto¨rlerden bir digˆeri olan o¨gˆrenci
disiplin sorunlarına ilişkin hangi tu¨r okullarda ve sosyoekonomik şartlarda bu durumun olus¸tugˆu, hangi o¨gˆrencilerin risk grubu ic¸inde yer aldıgˆı gibi hususların kapsamlı s¸ekilde aras¸tırılması gerektiğini kaydetti.
"Öğretmenlik Meslek Kanunu zamana yayılmamalı"
Okullarda ders dışı iş yükünün azaltılması gerektiğini dile getiren Yalçın, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Kurumlarda proje, proje, proje kelimesinden başka bir şey duyulmayan bir atmosfere gidiyoruz. Bu durum eğitim çalışanlarını proje sözcüğünden tiksindirecek hale getirmemelidir.
O¨gˆretmenlik, bir kariyer meslektir ve bu şekilde kurgulanmalı. Bu açıdan kariyer meslek acısından Öğretmenlik Meslek Kanunu zamana yayılmamalı bir an önce hayata geçirilmeli. Öğretmenlik Meslek Kanunu'yla öğretmenlik itibarı yeniden tahkim edilmeli."
Yo¨neticiligˆin, kadın o¨gˆretmenler tarafından daha fazla tercih edilmesi için iyiles¸tirmeler yapılması gerektiğini belirten Yalçın, yo¨neticilerin maas¸ du¨zeyleri ve o¨zlu¨k haklarının
artırılması gerektiğine işaret etti.
Memur Sen ve Eğitim Bir-Sen Kadınlar Komisyonu Genel Başkanı Sıdıka Aydın da kadın öğretmenlerin iş-aile uyumunu artırmaya ve çalışma hayatında karşılaştıkları sorunları çözmeye yönelik başarılı politika ve uygulamaların küresel düzeyde de izlenmesi gerektiğini söyledi.
Raporu hazırlayanlardan Sema Bölükbaş da araştırmaya ilişkin sunum yaptı.
Rapor, Memur-Sen'in "www.memursen.org.tr" ve Eğitim Bir-Sen'in "www.ebs.org.tr"
internet sitelerinden erişime açıldı.