Edirne'deki Süpürgecilik Mesleği Tehlike Altında

Edirne'de yarım asır önce 400'e yakın üreticisiyle kentin simgelerinden olan süpürgecilik, bugünlerde 10 civarında ustayla sürdürülüyor.
Eski dönemlerde evlerin başlıca temizlik aracı olan el süpürgeleri, elektrikli süpürgelerin yaygınlaşmasıyla eski önemini kaybetti. Bu değişim, Türkiye'nin süpürge üretim merkezi konumundaki Edirne'de mesleği olumsuz etkiledi.
Süpürge otunun hasadı, temizlenmesi, sarartılması, boylanması ve bağlanması gibi zahmetli aşamalardan geçmesine rağmen artık üreticisine kazanç sağlamayan süpürgecilik, kaybolma riskiyle karşı karşıya bulunuyor.
"Teknolojiye yenik düştük"
Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı, aynalı süpürge ustası Varol Kuzu, AA muhabirine, Edirne'nin geleneksel el sanatlarından aynalı süpürge yapımını 40 yıldır sürdürdüğünü söyledi.
Teknolojiye yenik düşen süpürgenin bugün daha çok minyatür boyutta hediyelik yapıldığını anlatan Kuzu, zanaatın geleceğe taşınması konusunda endişeli olduğunu dile getirdi.
Aynalı süpürge yapan usta sayısının çok azaldığını ve yenilerinin yetişmediğini belirten Kuzu, "Çırak bulmakta zorlanıyoruz. Yeni nesil, geleneksel el sanatlarına çok ilgi göstermiyor." dedi.
4 aşamada imal ediliyor
Kuzu, süpürge yapımının 4 aşamadan oluştuğunu bildirdi.
İlk olarak yapılacak ürünün boyutuna göre süpürge otunun ayrıldığını anlatan Kuzu, "Seçme işleminden sonra otları kesiyoruz. Daha sonra bağlama tezgahında sap ve alt kısmını oluşturuyoruz. Son olarak ahşap mengeneyle sıkıştırıp, yelpazelendirip süpürge şeklini veriyoruz. Değişik tuhafiye malzemelerini de ekleyip hediyelik eşya haline getiriyoruz." diye konuştu.
Aynalı süpürgenin geçmişte genç kızların çeyizlerinde bulundurulan eşyalardan olduğunu belirten Kuzu, "Aynalı süpürge o genç kızımızın temiz, titiz, hamarat ve elinin işe yatkın olduğunu gösteriyordu. Aynalı süpürge önemli bir gelenekti." ifadelerini kullandı.
Edirne'nin kültürel değerlerinden aynalı süpürge, geçmişte yalnızca temizlik aracı değil aynı zamanda gelenek unsuru olarak da önem taşıyordu. Aynalı süpürge, genç kızların çeyizinde mutlaka bulundurulurdu. Evin kapısının dışına asıldığında, o evde evlilik çağında kız bulunduğu anlaşılırdı. Aynalı süpürgeyle genç kızın temiz, titiz ve hamarat olduğu gösterilirdi.