Türkiye Noterler Birliği 37. Olağan Kongresi...(1)

Türkiye Noterler Birliği (TNB) Başkanı Hasan Yeni, "Noterlik, demokratik ve şeffaf toplumlarda bir sübap görevini görmektedir. Kamusal bir güvencedir" dedi.

Türkiye Noterler Birliği'nin 37. Olağan Kongresi, Hilton Otel'de başladı. Kongrenin açış konuşmasını yapan TNB Başkanı Yeni, sözlerine ülkenin bütün sorunlarının kısa zamanda çözülmesi, siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanması konusundaki dilekleriyle başladı. Demokratik hukuk devletinin tüm nitelikleriyle gerçekleşmesinin herkesin ortak hedefi olduğunu belirten Yeni, "İnancım odur ki Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün kurmuş olduğu demokratik, laik, cumhuriyetçi, çağdaş ve hukukun üstünlüğüne dayalı Türkiye önündeki bütün engelleri aşacak ve ülkenin beraberlik içinde kalkınma hamlelerini tamamlayacaktır" dedi.

Noterliğin, Roma hukukundan beri var olan, İslam hukukunda kaynağını Bakara Suresi'nden alan ve cumhuriyetin kurduğu çağdaş hukuk sisteminde de hak ettiği yeri koruyarak geliştiren ve günümüzde vazgeçilmezliği hukuk devleti olma ilkesinden alan sosyal ve ekonomik hayatın zorunluluğu kıldığı bir kurum olduğunu anlatan Yeni, şunları kaydetti:

"Toplum hayatının önemli bir kurumu olan noterlik müessesinin önemi her geçen gün artmaktadır. Noterlik bir güven müessesesidir, bu güveni sağlamak da hiç kolay olmamıştır. Bu güvenin tabii sonucu olarak da ekonomik, ticari ve hukuki hayatta noterler tarafından düzenlenen belgeler büyük bir önem ve değer kazanmaktadır. Gerek kanundaki tanımı, gerekse uygulamada noterlik işlemlerine atfedilen önemden yola çıkıldığında noterlik mesleğinin son derece önemli bir işleve sahip olduğu tartışmasızdır." "MESLEĞİMİZE DİNAMİZM GEREKİYOR" TNB Başkanı Yeni, 1972 yılında kabul edilerek yürürlüğe giren 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun değişen ihtiyaçlara ve günün beklentilerine uygun olarak yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine işaret ederek, mevcut kanuna göre noterlik mesleğine girebilmek için noterlik stajının tamamlanarak noterlik belgesinin alınmış olması gerektiğini hükme bağladığını belirtti. Ancak, kanunun 'ayrık haller' başlığını taşıyan maddelerin, söz konusu staja tabi olmaksızın noter olunabilmesine imkan sağladığını vurgulayan Yeni, şöyle devam etti:

"Ayrık haller nedeniyle çok eskiden belge sahibi olan, hukukçular diğer mesleklerden emekli olduktan, noterlik mesleğini tercih etmeye başlamaları, hukuk fakültelerinden yeni mezun olan genç hukukçuların bu mesleğe giriş yapabilmelerine engel teşkil etmiştir. İlerleyen süreçte mesleğimize giriş yaşı 60'lı yaşlara kadar dayanmış ve bunun doğal sonucu olarak da dinamizm kaybolmaya başlamıştır. Bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak ve AB uyum süreci içinde birliği oluşturan devletlerin noterlik mevzuatı ile birlikteliğini sağlamak amacıyla, 18.1.1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nda yapılacak olan değişiklikler üzerindeki çalışmalar Adalet Bakanlığı bünyesinde kurulan ve çalışmaları süren Noterlik Kanunu Komisyonu'nda devam etmektedir. Bu taslakla meslek yeniden yapılanarak, AB standartlarına uyumlu hale gelecektir. Noterlik mesleğinin ve noterlik kurumunun yaşadığı kimi sorunlar giderilecek, daha çağdaş ve daha işlevsel bir yapıya kavuşulacaktır. Bu yasa ile mesleğe giriş yaşı disipline edilecek ve en geç 30-35 yaşında noterlik mesleğine girebilecektir." Noterlik mesleğine girişte noterlik eğitimi ve stajının önemine işaret eden Yeni, yeni yasayla meslek içi eğitimin bütün sınıflar için zorunlu hale getirileceğini kaydetti. Bunların sağlanması halinde genç hukukçuların mesleğe yönelmesiyle, yaşlanan mesleğin dinamizm kazanacağını vurgulayan Yeni, "Yeni yasa ile hukuk fakültesi mezunlarının, noter yardımcısı olarak görev yapmaları sağlanacak ve bu şekilde halen var olan başkatip ve katiplerin imza yetkileri kaldırılacaktır. Böylece, noterlik hizmetlerinin daha kaliteli, etkin, güvenilir ve verimli sunulması sağlanacaktır" diye konuştu.

Noterlik Kanun Tasarısı'nda mesleğe girişle ilgili yapılan düzenlemelere de değinen Yeni, "Taslak, noterlik stajını, etkinliği ve verimliliği sağlayacak ve noterlik mesleğine hazırlayıcı bir işlevi yerine getirecek bir biçimde yeniden düzenlememektedir" şeklinde konuştu.

"HARÇ VERGİLERİNİN AZALTILMASI GEREKİR" Noterliğin adalet hizmetleri bütünü içinde yer alan, işlevlerinin ağırlığı ve öneminin tam anlamıyla yeni kavranmaya başlanan bir kurum olduğunu ifade eden Yeni, günümüzde yeni bir vizyon kazanmaya başlamış olan noterlerin, bu klasik işlevlerinin ötesinde son derece geniş ve çeşitlilik gösteren bir yelpazede pek çok yeni işlevi üstlenmesi gerektiğini kaydetti. "Noterler olarak toplumumuzda çok önemli bir görevi hem de büyük sorumlulukla yerine getirmekteyiz" diyen Yeni, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yeni yasalarla bize verilecek görev ve yetkileri de, aynı görev bilinciyle noksansız yerine getireceğimizden de kimsenin kuşkusu olmamalıdır. Noterlik işlemlerinin pahalı olmasının; gerek noterler gerekse vatandaşlar tarafından dile getirildiği ve şikayet konusu yapıldığı hepimizce bilinmektedir. Gerçekten noterlik işlemlerindeki harç ve vergilerin yüksek olması, noterlik dışında bazı çözümleri gündeme getirmektedir. Bu durum, hukuki güvencede sigorta görevi yapan, noterlik kurumunu güç durumda bırakmaktadır. Bu nedenle noterlik dışı çözümlerin ve dolayısıyla kayıt dışının önüne geçilebilmesi için noterlik işlemlerinde devlet resim ve harçlarının mümkün olduğunca azaltılması gerekmektedir. Noter işlemleri ülkemizde ağır işlem vergilerine tabidir. Bu vergiler noter harçlare'f6yle devam etti:

"Ayrık haller nedeniyle çok esı, damga vergisi ve değerli kağıt bedelleridir. Bu vergilerden harç, ilgili hizmete vatandaşın katkı payıdır. Makul seviyeye indirilmeli, damga vergisi ve değerli kağıt bedeli kaldırılmalıdır. Hükümetimizin programında damga vergisinin kaldırılacağı vaat edilmiştir. Çok olumlu bulduğumuz bu hususun sağlanmasını diliyoruz." TNB Başkanı Yeni, noterler olarak asıl görevleri olan hukuk tesis etmek yerine vergi tahsildarı konumuna düşürülmekten rahatsız olduklarını ve bu durumun bir an önce düzeltilmesi gerektiğini vurguladı. Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlıkları'nın ve denetimlerde müfettişlerin vergide kanunilik ilkesini yok sayarak yorum ile noterler üzerindeki vergileri ve sorumlulukları arttırma çabalarının hukuk devletiyle bağdaşmadığını ifade eden Yeni, "Mali mevzuatın uygulanmasına ilişkin Maliye Bakanlığı görüşlerinin açık, net ve uygulamada tereddüde yer vermeyecek şekilde olması gerektiğine inanmaktayız" dedi.

Noterlerin sıkça eleştirildikleri ve şikayete maruz kaldıkları ücret hesaplama şeklinin değiştirilerek ücret tarifesinin işlem bazında tek ücret alınacak şekilde düzenlenmesi gerektiğini dile getiren Yeni, harçlardaki çeşitliliğin ve oranların daha anlaşılabilir hale getirilmesiyle noterler ile işlem sahipleri arasındaki ihtilafların hiç değilse asgariye indirilebilmesine de önemli bir katkı sağlayacağını söyledi.

Türkiye Noterler Birliği'nin dünya ve ülkedeki teknolojik gelişmelere paralel olarak bilişim altyapısını geliştirdiğini anlatan Yeni, kurumlar arasında elektronik ortamda bilgi taşınmasının koşullarından biri olan merkezileşmeyle ilgili çalışmaların da başladığını bildirdi. Yeni hizmet binasına geçildiğinde tüm noterliklerin de merkezileşmesi çalışmalarını ivedilikle tamamlayacağını dile getiren Yeni, "Dünyadaki ve ülkedeki değişim ve gelişmenin bilincinde olarak değişim sürecini yakından izlemekte ve mesleğimiz için gerekli olan bilgi ve iletişim teknolojilerini takip edilmekte ve uygulanmaktadır" diye konuştu.

"NOTERLİK, KAMUSAL BİR GÜVENCEDİR" "Noterlik, demokratik ve şeffaf toplumlarda bir sübap görevini görmektedir. Kamusal bir güvencedir" diyen Yeni, noterlik mesleğinin önemine binaen birçok ilkeyle donatıldığına dikkat çekti. Bu itibarla güvenliğin ön planda olması gerektiğini savunanların noterliği hak ettiği yere oturtmak zorunda olduğunu belirten Yeni, şöyle devam etti:

"Ancak üzülerek söylemem gerekir ki zaman zaman mesleğimize ve mesleki yetkilerimize kimi çevrelerce yapılan saldırılar, yapılan açıklamalar camiamızı derinden yaralamaktadır. Bu noktada, herkesin, hepimizin noterlere ve noterlik mesleğine hak ettikleri saygıyı göstermekle yükümlü olduğumuzu hatırlatmak istiyorum. Noterler, güvenilir kişilerdir. Noter olabilmek için güvenilir kişi olmak ön şarttır. Hepimizin noterlere bakış açısı da bu olmalıdır. Hata yapana, suç işleyene elbette gereken yaptırımlar uygulanır. Ancak hiçbir meslek mensubu, her an hakkında soruşturma veya kovuşturma açılacağı korkusuyla yaşamayı hak etmez. Güvenilir kişi noterler de, elbette bu korkuyu hak etmemektedir. Bu nedenle gerekli yasal değişiklikler yapılarak sorumluluk esaslarında yeni düzenlemelere gidilmesini sağlamak da hedeflerimiz arasındadır." İÇ VE DIsf6yle devam etti:

"Ayrık haller nedeniyle çok esŞ GELİŞMELER İç ve dış gelişmelere ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Yeni, Avrupa Birliği'ne katılım sürecinin Türkiye'nin stratejik hedefi olduğunu söyledi. Türkiye'nin bütün kurumlarıyla bu hedef doğrultusunda kararlılıkla çalışmaya devam etmesini isteyen Yeni, "İktidar, muhalefet, bütün siyasi partiler, farklı fikirlerdeki bütün kurumlarımız, bu stratejik hedefte aynı istikamette düşünmelidir. Dünyayı kültür ve din eksenli bölme çabalarına tanık olduğumuz muhataplarımızdan müzakere sürecinin objektif kriterler çerçevesinde sürdürülmesini bekliyoruz" dedi.

AB'ye girme hedefinin bir toplumsal dönüşüm projesinin hayata geçirilerek, çağdaş uygarlığın standartlarına ulaşmak anlamına geldiğini dile getiren Yeni, uzun yıllardır devam ede gelmekte bulunan Kıbrıs sorununun çözümlenmesin de, ulaşılacak çözümün mutlaka adil, kalıcı ve yaşayabilir olmasının şart olduğunu söyledi. Terörle mücadelede ülkenin bağımsızlığı ve bölünmez bütünlüğü için canını veren şehitlere Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı dileyen Yeni, "Tüm noterlerimiz adına şunu ifade etmek istiyorum; birer ferdi ve güvenilir kurumu olmaktan hep gurur duyduğumuz, hep aidiyet hissettiğimiz Türkiye çok güçlü bir ülkedir. Hiçbir güç ülkemizi bölemez. Gücümüzü fark ederek, büyük bir millet, büyük bir devlet olduğumuzu bilerek ona göre davranmalıyız" diye konuştu.

(TAN-CC-CC-Y)