TÜİK’in açıkladığı Nisan ayı dış ticaret verilerine göre; Türkiye’nin ihracatı 2017 yılının Nisan ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %7,4 artışla 12,84 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %9,9 artarak 17,78 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. Böylece dış ticaret açığı, Nisan 2016 – Mart 2017 dönemleri arasında %16,7 artmış ve 4,95 milyar USD olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %73,8’den %72,2’ye gerilemiştir.

Dış ticaret açığının geçen yılın aynı dönemine göre artmasında, ithalattaki artış hızının daha fazla olması etkili olmuştur. Bu dönem içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu Birleşik Arap Emirlikleri, Irak ve İngiltere takip etmektedir. Avrupa Birliği’ni oluşturan 28 ülkeye ihracatın, toplam ihracatımız içindeki payının %47,3’ten %45’e düştüğü görülmekte. AB ekonomilerinin güçlü büyüme görünümü sergilediği bu durum, daha çok diğer ülkelere yapılan ihracatın artması ile açıklanabilmektedir.

İthalat kalemlerinde; Nisan 2017’de ilk sırayı Çin alırken, onu Almanya, Rusya ve ABD izlemiştir. Mart ayında sermaye malları ithalatı gerilerken, ara (ham madde) mallarının ve tüketim mallarının payı artmıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının toplam ihracatımız içindeki payı %3,1 olurken, aynı grubun ithalatının toplam ithalatımız içerisindeki payı ise %15,1 olmuştur.

Gelen veriler Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın açıkladıklarına paralel, dolayısıyla beklenti dahilinde diyebiliriz. İthalatın ihracattan daha hızlı artması genel anlamda görüntüyü bozsa da, ihracatta geçen yıl görülen zayıf seyrin geride bırakıldığını ve negatifliğin göreceli olarak daha az görüleceğini düşünüyorum. Öte yandan, yıllıklandırılmış rakamlar geçen seneye göre dış ticaret açığının arttığını göstermektedir. Bu görünümün elbette cari açık tarafına da yansımalarını göreceğiz. Muhtemelen geçen senenin aynı dönemine cari açık tarafında da artış olacak.

İthalatta döviz kurlarındaki artışın yansımaları daha erken görülüyor ve ithallat faturası kabarıyor. İhracat tarafında ise kurun yükselmesinden ziyade, kurun az oynak bir şekilde yükselmesi daha önemli. Tabii yapısal olarak da üretim ve ihracatta kullanılan hammaddelerin %70’e yakını ithal olunca kurların yükselmesinin ihracata avantajı teoride kalıyor. Bizim ihracatımıza asıl kur avantajı EURUSD paritesindeki yükselişten gelmektedir. İhracat açısından en önemli belirleyicimiz dış taleptir. Avrupa ekonomilerinde toparlanmanın da devam etmesi ilerleyen dönemde dış talebi güçlü tutarak ihracatımız açısından avantaj yaratacak.