“Cari denge olumlu bir görüntü çizmiyor…
Konjonktürel avantajların iç ve dış faktörler ve yapısal sorunlar nedeniyle elimine olduğunu gözler önüne seren bir cari açık verisi almış bulunuyoruz. Eş dönemler arasında kıyaslama yapacak olursak, Mart 2014 döneminde 3,39 milyar dolar olan Türkiye cari açığı; Mart 2015 döneminde 4,96 milyar dolara yükseldi. 2014 Mart döneminde ortalama 100 dolar olan Brent petrol/varil fiyatı 2015 Mart döneminde 48 dolar olmasına rağmen, yani petrol eş dönemler arasında yüzde 52 gerilemiş olmasına rağmen, yüksek kurun ithalata olan baskısı bu avantajı ortadan kaldırmaktadır. Bu nedenden dolayı petrol fiyatlarının 2014 yılına göre görece düşük olması avantaj oluşturmamaktadır.
Zira; ilgili dönemler arasında Türk lirasının Mart 2014 – Mart 2015 arasında dolara karşı yüzde 15 değer kaybı söz konusudur. İlgili dönemde de ortalama kur 2,22’den 2,59’a yükselmiştir. İhracat kanadında ise; Euro’nun değer kaybından dolayı oluşan parite etkisi, komşulardaki politik sorunların ve jeopolitik risklerin yarattığı hacim daralması ve bunun ekonomik yansımaları neticesinde ihracatta azalma söz konusudur. Dolayısıyla cari açık alt kalemlerinden dış ticaret açığının 4,86 milyar dolara yükselmiş olması gelen verinin beklentiden yüksek gerçekleşmesindeki en önemli etken olmuştur. Geçen yılın aynı döneminde dış ticaret dengesi kaleminde 3,36 milyar dolarlık bir açık söz konusuydu.
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişlerde de azalma görmekteyiz. Geçen yılın aynı ayına göre 620 milyon dolar azalan doğrudan yatırımların yanı sıra, portföy yatırımlarında da geniş resimde net çıkış olduğu gözlemlenmektedir. Kaynağı belirsiz para girişi olarak bilinen net hata noksan kaleminde ise Şubat ayında 4,66 milyar dolar giriş olurken, Mart ayında sadece 91 milyon dolarlık giriş olduğunu görmekteyiz. Net hata noksan Mart 2014 döneminde ise 2,91 milyar dolar para girişi şeklinde gerçekleşmişti.
Diğer yandan revizyonlar oldukça dikkat çekici. Çünkü Şubat ayı net hata noksan kaleminde 4,3 milyar dolardan 4,6 milyar dolara doğru bir revizyon var. Şubat ayı cari açığı da 3,20 milyar dolardan 3,53 milyar dolara doğru revize edildi. Bugün 5 milyar dolara yakın gelmiş olan cari açık da bir sonraki ayda yukarı yönlü revizyona uğrayabilir.
Mevcut durum içinde cari açık tablosu olumlu bir görüntü oluşturmamaktadır. Öncü göstergeler eşiğinde ilk çeyrek için yüzde 1,5 büyüme tahminimizi koruyoruz. Ocak – Mart döneminde cari açığın 10,91 milyar dolar olarak gerçekleştiğini düşünürsek, ilk çeyrekte cari açığın GSYH’ye oranı da yüzde 5,74 olarak gerçekleşebilir. İlk yarıdan sonra cari açığın konjonktürel olarak gerilemesi ihtimali olsa da, yüksek kur ve benzeri makro dezavantajların sınırlayıcı etkisi olabilir. Mevcut doneler eşiğinde ise cari açığın GSYH’ye oranının 2015 yılı içinde yüzde 5’e yaklaşmakla beraber üzerinde kalacağını düşünüyoruz.”
Hisse | Yön | Son | Fark | Saat |
---|---|---|---|---|
Dolar | 32,4629 | 0,26 | 01:08 | |
Euro | 34,6604 | 0,51 | 01:08 | |
İngiliz Sterlini | 40,4238 | 0,10 | 01:08 | |
BIST 100 | 9.530 | -0,18 | 18:10 | |
BIST 50 | 8.421 | -0,19 | 18:10 | |
BIST 30 | 10.279 | -0,28 | 18:10 | |
Gram Altın | 2469,1 | 0,26 | 01:08 | |
Çeyrek Altın | 3964 | 0,18 | 01:08 | |
Yarım Altın | 7927 | 0,18 | 01:08 | |
Cumhuriyet A. | 17420 | 1,16 | 17:00 |