“Piyasaların odak noktası; FOMC toplantısı”
Haftanın, belki de ayın en önemli gelişmesi olabilecek ABD Merkez Bankası’nın (FED) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından çıkacak sonuçlar ve Banka’nın Başkanı Janet Yellen’ın basın konferansı, Çarşamba günü tüm dünyanın dikkatlerini üzerinde toplayacak. FED’in para politikası adımları için ipuçları almaya çalışacak küresel piyasalar, kriz döneminden sonraki ilk faiz artışının zamanlaması konusunda da öngörüler oluşturmaya çalışacak. Dolar’ın ve dolayısı ile birçok finansal aracın yönünde etkili olabilecek açıklamalar, piyasalar için son derece kritik bir dönemeç olarak nitelendirilebilir. FED’in beyanatını adım adım değerlendirecek olursak, aşağıdaki gibi bir yol haritası çizebiliriz.
Faiz ve para politikası beyanatı
Çarşamba akşamı öncelikle Türkiye saati ile 21:00’da FED’in para politikası beyanatını göreceğiz. Banka’nın %0.25 olan faiz oranında herhangi bir değişiklik yapması beklenmiyor. Ancak para politikasına ait yapılacak açıklamalar sonrasında 21:00’dan itibaren piyasalarda volatilitenin arttığı görülebilir. FED’in, ABD ekonomisinin durumuna ilişkin değerlendirmeler ile birlikte faiz artırımının zamanlamasına ait ipuçları vermesi, Dolar’da hareketliliğin artmasını sağlayabilir. Diğer taraftan daha önce bazı FOMC üyelerinin sözleri ve Banka’nın açıklamalarına göre Haziran ayında bir faiz artışı yapılması hala masadaki seçeneklerden bir tanesi olarak değerlendiriliyor. Dolayısı ile olası bir sürpriz faiz artırımı da, çok düşük bir ihtimal olarak görülse de göz ardı edilmemeli.
FOMC ekonomik projeksiyonları ve üyelerin faiz artırım tahminleri
21:00’da faiz oranı ve para politikası beyanı ile birlikte, FED’in ekonomik projeksiyonlarını ve FOMC üyelerinin faiz tahminlerini de göreceğiz. FED bu dokümanları faiz beyanatından ayrı bir şekilde basına servis etmeyi tercih ediyor. Banka son olarak 18 Mart’ta tamamlanan toplantısı sonrasında ekonomiye ilişkin tahminlerini yayımlamıştı.Yukarıda, FED’in Mart ayında yaptığı büyüme, işsizlik ve enflasyon oranlarına ilişkin 2014’den 2017’ye kadar olan dönemler adına ve uzun vade için tahminleri yer alıyor. Aynı zamanda FED yetkililerinin ilgili rakamlardaki görüş değişikliklerinin daha yakından görülebilmesi için, Aralık ayında yapılan tahminler de her bir verinin altında yer almaktadır. Söz konusu rakamların olumlu yönde revize edilmesi halinde, FED’in ABD ekonomisinin daha iyi durumda olduğu düşünülebilir. Bu paralelde FED’in faiz artışına biraz daha yaklaşmış olabileceği yönünde güçlenecek beklenti Dolar’a yükselişler getirebilir. Tersi bir durumda ise ülkenin para biriminde kayıplar öne çıkabilir (FED’in faiz artışı yapmadığı varsayımı altında).
Bunun yanında aynı dokümanın içerisinde FOMC üyelerinin, FED’in ilerleyen yıllardaki politika faiz oranının seviyesine ilişkin tahminleri de yer alacak. Yetkililerin faiz beklentilerinin artması Dolar’da yukarı yönlü, üyelerin faiz beklentilerindeki seviyenin düşmesi ise aşağı yönlü hareketlere yol açabilir. Bu nedenle son olarak Mart ayında yayımlanan tablosu aşağıdaki gibi olan üyelerin faiz beklentisi dağılımı önem taşıyor. Aralık ayındaki tahminlerde FOMC üyelerinin 2015 yılsonu politika faizi tahminlerinin ortalaması %1.125 seviyesinde iken, Mart ayında ise bu ortalamanın %0.625’e gerilediğini görmüştük. Bu paralelde 18 Mart’ta, Dolar’da sert aşağı yönlü hareketler izlenmişti.
Özetlersek, buraya kadar olan kısımda 21:00 sonrası piyasalarda özellikle faiz oranında bir değişiklik yapılıp yapılmadığının görülmesi, ekonomik projeksiyonlar ve üyelerin faiz oranı beklentilerinin önem taşıdığını söyleyebiliriz. Sonrasında ise dikkatler 21:30’da Başkan Yellen’a çevrilecek.
Başkan Janet Yellen’ın konuşması
Saatler Türkiye’de 21:30’u gösterdiğinde küresel piyasalarda tüm dikkatler, kürsünün arkasına geçecek olan FED Başkanı Janet Yellen’da olacak. Basın konferansı iki bölümden oluşacak ve Yellen önce, alınan kararların gerekçelerini sıralayacağı karar metnini okuyacak. Ardından ise soru-cevap bölümüne geçilecek ve basın mensupları Başkan’a sorularını iletecekler. Özellikle bu kısımda Janet Yellen’ın verdiği cevaplar, önceden planlanan bir metne bağlı olmayacağı için dikkatle takip edilecek. Soru-cevap bölümünde piyasalarda hareketliliğin artabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Piyasalar ağırlıklı olarak Janet Yellen’ın, FED’in faiz politikasına yönelik değerlendirmelerini izleyecek.
21:00’daki beyanatında FED’in faiz oranını sabit bıraktığı varsayımı altında, piyasalar Janet Yellen’ın kuracağı cümleler arasında özellikle faiz oranının artırım zamanlamasına ilişkin bir mesaj almaya çalışacaklar diyebiliriz. Faiz beyanatı, rojeksiyonlar ve yayımlanacak FOMC üyelerinin faiz oranı beklentileri, Yellen’ın konuşmasına kadar olan kısımda Dolar’da sert hareketlere yol açabilir ve hatta orta-uzun vadede ABD’nin para birimi için yönü belirleyebilir. Ancak piyasalar özellikle Janet Yellen’ın konuşmasından da bazı mesajlar almak isteyecektir.
Özellikle, faiz artırımının zamanlamasına ilişkin 21:00’daki beyanat ile net bir sinyal gelmemişse, Başkan’ın konuşması bir kat daha önem kazanabilir. Yellen’ın Eylül ayı, ya da daha yakın bir tarihte faiz artırımı gelebileceğine ilişkin ipuçları vermesi halinde Dolar’da yükselişler izlenebilecekken, Başkan’ın, ABD ekonomisindeki toparlanmanın daha fazla güç kazanması gerektiğini belirterek faiz artışını öteleyecekleri yönünde yorumlanacak ifadeler kullanması, ABD’nin para biriminde kayıplara yol açabilir.
NOT: Piyasaların odak noktası faiz artırımı olduğu için, sürpriz bir şekilde 21:00’da faiz artırımının yapıldığının duyurulması halinde, söz ettiğimiz diğer unsurların önemi kalmayabilir. Bunun dışında, piyasalar aşama aşama söz ettiğimiz faktörlere odaklanarak Çarşamba akşamı FED’den gelecek haberleri izleyecek diyebiliriz. Ayrıca 16 Haziran Salı akşamı 18:45’de, konuya ilişkin olarak düzenleyeceğimiz web seminerimize ücretsiz katılabilir, son gelişmeler ışığında FOMC beyanatına ait konular hakkında bilgi alabilirsiniz. Başvuru için tıklayınız.