Özellikle, 2016’nın başlaması ile uluslararası piyasaların gündeminde, Çin ekonomisinin içinde bulunduğu durum ve düşen petrol fiyatları ağırlıklı olarak yer almaya başladı. Piyasaların risk algısı ve varlık fiyatları, bu iki dinamik ile yön buldu.  Petrol, arzının fazla olması nedeni ile 12 yılın en düşük seviyelerine kadar gerilerken, bu dönemde, Çin otoritelerinin ekonomi yönetimi üzerindeki kontrolünü kaybediyor olabileceğine ait endişe, en çok konuşulan başlıklar arasında yer aldı. 

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Mario Draghi’nin geride kalan hafta içerisinde yapmış olduğu açıklamaların küresel algının değişmesinde rol almasının ardından piyasalar yeninden merkez bankalarını hatırladı. Draghi Perşembe günü (21 Ocak 2016), Mart ayı kadar yakın bir tarihte ECB’nin parasal genişlemesini daha fazla gevşetebileceği yönünde bir mesaj verirken, hemen ertesi gün, benzer bir adımın Japonya tarafında da görülebileceğine ait spekülasyonlar basında yer aldı. Çin ve petrol bir yana, büyük merkez bankalarına ilişkin beklentiler varlık fiyatlarında etkili oldu ve uluslararası piyasalarda, kaygılar ile bozulan risk iştahını bir miktar tamir etti.

“Merkez bankalarının mesaisi sürüyor”

Draghi’nin piyasalara dokunuşunun ardından Ocak ayının son haftasında gündem yine merkez bankalarının da içerisinde bulunduğu bir tablo içerisinde izlenecek. Dünyanın dört bir yanından dikkate değer yaklaşık 16 merkez bankalarının para politikası kararı 25-29 Ocak 2016 haftasında yayımlanacak. Bunlar arasında tabi 

ABD, Yeni Zeldan ve Japonya’nın merkez bankalarının açıklamaları özellikle dikkat çekiyor.

 27 Ocak 2016 – Çarşamba – 21:00 ABD Merkez Bankası (FED)

 27 Ocak 2016 – Çarşamba – 22:00 Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ)

 29 Ocak 2016 – Cuma      –   :   Japonya Merkez Bankası (BOJ)

Söz ettiğimiz 16 merkez bankasının arasında yukarıda sıraladıklarımız, daha fazla dikkat edilmesi gerekenlerin para politikası ve faiz oranı beyanatlarını gösteriyor. Üçünün de yeni haftada, küresel piyasalar için önemli açıklamalar yapabileceğini ifade edebiliriz.

“FED’in faiz rotası”

Çarşamba akşamı, iki gün sürecek Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından FED, yılın ilk para politikası kararlarını açıklayacak. Aralık ayında, 9 aradan sonra ilk kez faiz artırımına giden Banka’nın, bu kez herhangi bir değişiklik yapması beklenmiyor. Ancak Çin ekonomisinin hız kesiyor oluşu, son yükselişlerine rağmen petrol fiyatlarının halen daha 12 yılın en düşük seviyelerinde olması ve bu temel başlıklar ile ABD’de enflasyonun zayıf kalmayı sürdürmesinin, FED’in 2016’daki faiz artırım temposunu nasıl etkileyeceği merak ediliyor. FED’den 2016’da 4 kez faiz artırımı göreceğimiz yönündeki inanç zayıflıyor.

“Yeni Zelanda Çin mağduru”

Geçtiğimiz yıl içerisinde 4 kez faiz indirim kararı alarak politika faizini rekor düşük seviyeye çeken RBNZ’nin üzerindeki baskılar giderek artıyor. Çin ekonomisinin hız kesiyor oluşu, en iyi ticaret ortaklarından biri olan bu ülkedeki gelişmelerin Yeni Zelanda ekonomisini olumuz etkilemesine neden olurken, petrol öncülüğünde gerileyen emtia fiyatları da ada ülkesi için çok iyi bir haber olmadı. Piyasalar şimdilik, Haziran ayından önce RBNZ’nin faiz oranında yeni bir indirim yapmasını beklemiyor. Ancak Çarşamba akşamı piyasalar, Banka’nın Başkanı Graeme Wheeler ve ekibinin olası bir indirime ne kadar yakın olduğuna ilişkin ipuçları yakalamaya çalışacak. 

“ECB sonrasında dikkatler BOJ’da”

Geride kalan haftanın son işlem gününde Japon Nikkei gazetesinde yer alan bir haber gündeme bomba gibi düşerek, piyasaların para politikasına ilişkin beklentilerini yeniden gözden geçirme gereği hissetmelerine neden olmuştu. Nikkei’nin haberine göre, petrol fiyatlarındaki düşüşün, enflasyonu %2 seviyesine çıkarma hedefini daha da zorlaştırması ile BOJ Başkanı Kuroda ve ekibi para politikasını daha da genişletmeyi ciddi şekilde değerlendirmeye aldı. Konuya yakın kaynaklara dayandırılan değerlendirmede, uluslararası piyasalarda son dönemde yaşanan çalkantıların Yen’in değerini artırması ve düşük petrol fiyatlarının tüketicilerin enflasyon beklentileri üzerinde baskı yapabileceği yönündeki endişeler ile BOJ’un ek gevşeme adımı atmasına yol açabileceği belirtildi.

“Ortak nokta nerede?”

Her ne kadar piyasalar, FED’in ne zaman faiz artıracağını sorgular bir dönem içerisindeyken Japonya ve Yeni Zelanda merkez bankaları tarafında daha fazla genişlemenin zamanlamasını merak ediyor olsa da, para politikasındaki bu ayrışmanın ortak bir noktası var.

“ABD’de enflasyon düşük kalmaya devam ederse, FED 2016’da faiz artırımlarının temposunu düşürebilir”

“Japonya’da enflasyon BOJ’un %2 olan hedefinden uzak kalmaya devam ediyor”

“Yeni Zelanda’da enflasyon 2015’in son çeyreğinde, 2008’in aynı çeyreğinden bu yana izlenen en düşük seviyede”

Yukarıdaki üç cümlenin dikkat çeken ortak kelimesi “enflasyon”. Yani merkez bankalarının alacakları para politikası kararlarında belirleyici olabilecek en kritik dinamik… 

Çin’in ekonomisindeki yavaşlama ve yaklaşık 1.5 yıldır gerileyen petrol fiyatları, bazı büyük ekonomilerdeki düşük aktivite ile birlikte enflasyonun küresel çapta düşük kalmasına neden olan ana faktörler olarak sıralanabilir. FED, RBNZ ve BOJ’un kararlarından da, kendi ekonomilerindeki enflasyonun durumu belirleyici bir unsur olacak. Bu hafta söz konusu merkez bankalarından gelecek açıklamaların varlık fiyatlarındaki etkisi sert olabilir ve bunun da temelinde enflasyon değişimlerinin yattığını söylemek yanlış olmayacaktr. Yani piyasaların dikkati petrol ve Çin gündeminden merkez bankalarının para politikalarına çevrilirken, söz ettiğimiz her bir dinamiğin birbirleri ile etkileşim içerisinde olduğunu, neden-sonuç ilişkisi içerisinde olduğu gördüğümüzü ifade edebiliriz.