Kur ve Enerji

Yusuf DİNÇ
Yusuf DİNÇ
Doç. Dr. / İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
24 Kas 2016 Perşembe

Kurdaki artışların Türkiye üzerine en büyük etkisi enerji başlığındadır. Türkiye üretim yapısı olarak ithal girdi ağırlıklı bir altyapıya sahiptir. Bu girdi yapısı içinde en büyük ağırlık ise enerji kaleminden gelir. Yani petrol ve doğalgaz ithalatçısı konumundayızdır. Enerji giderleri üretim maliyetlerimizin ana kaynağını oluşturur.

Son dönemde stabil olmayan bu girdi kalemleri kurdaki artışlar söz konusu olduğunda öngörülemez bir hal almıştır. Enerji maliyetlerinin öngörülemiyor olması piyasa ve yatırım kararları için önemli bir risk olmakla beraber kurdaki artışlar nedeniyle üretim maliyetlerinde artışa neden olmaktadır.

Üretim maliyetlerinde artış enflasyona, enflasyon tüketimde daralmaya, tüketimin daralması üretimi kısmaya, üretimim kısılması işsizliğe ve milli gelirde daralmaya, toptan olarak refah kaybına neden olur. Üstelik bu zincir birbirini tekrar tekrar etkileyen ekonomik bozulmaya yol açar.

Tüm "üretim" sektörleri bu durumdan etkilenecektir. En çok etkilenecek olan ise enerji sektörünün en önemli kolu olan elektrik üretim sektörüdür.

Talep bakımından halihazırda etkilenmiş bulunan sektör kur üzerinden de zor bir döneme giriyor.

Elektrik üretiminde en yoğun kullanılan girdi kömürdür. (Çok kısa süre önce Enerji Bakanımız bu konuda farkındalık için çalışmalar yapmıştı) Kömür ise ithal edilen enerji başlığında önemli yer tutar.  Kömür üreten bir ülke olmamıza karşılık neden enerjiye yönelik kömür ithal ediyoruz? Çünkü yerli kömürdeki düşük kalori elektrik üretim maliyetini artırıyor, hatta yerli kömür kalorisinde çalışacak tesisin kurulumu dahi yüksek maliyet arz ediyor. Hal böyleyken kömür ithal ediliyor. Tabiki USD cindinden. Tahsilatlar ise TL ödeniyor. Şirketler kur riski ile karşı karşıya durumdadır. Risklerini hedge etmeleri ise türev piyasalardaki maliyetler nedeniyle çok zor. Enerji sektöründe yaşanabilecek sıkıntılarla ilgili çözüm üretilmeli. EPDK döviz cinsinden satın almaya yönelik bir düzenleme sunabilmelidir.


Yazarın Diğer Yazıları
Piyasa
Hisse Yön Son Fark Saat
Dolar Dolar 32,5306 0,06 00:36
Euro Euro 34,8703 -0,11 00:36
İngiliz Sterlini İngiliz Sterlini 40,6490 -0,12 00:36
BIST 100 BIST 100 9.717 -0,05 18:10
BIST 50 BIST 50 8.569 -0,22 18:10
BIST 30 BIST 30 10.481 -0,43 18:10
Gram Altın Gram Altın 2439,6 0,08 00:36
Çeyrek Altın Çeyrek Altın 3895 0,00 00:36
Yarım Altın Yarım Altın 7790 0,00 00:36
Cumhuriyet A. Cumhuriyet Altını 16550 -0,05 17:00
Altın Çevirici
Türü
TL Miktarı
Altın Türü
Döviz Çevirici
Türk Lirası
Amerikan Doları
Euro
İsviçre Frangı
Yen
İngiliz Sterlini
Serbest piyasa verileri kullanılarak hesaplanmaktadır. Tüm Değerler
BİST endeksleri, haberler, Kapalıçarşı, uluslararası parite verileri eşanlı olarak verilmektedir. BİST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.

SPK’nın 22 Nisan 2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan tebliği uyarınca yayımlanması istenen uyarı;
"Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir"