Enflasyon Yolları Aranıyor

Yusuf DİNÇ
Yusuf DİNÇ
Doç. Dr. / İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
10 Nis 2019 Çarşamba

Gelişmiş ekonomiler 2008’den bu yana enflasyonist bir iktisadi yapıyı yeniden sağlamak üzere yollar arıyor. Şimdiye kadar ne yapsalar olmadı. Para arzını artırdılar mümkün olmadı. (Bunu açıkça enflasyon elde etmek üzere spekülatif olarak yaptıklarını beyan dahi ettiler.) Likidite tuzağına düştüklerini zannettiler. Parasal sıkılaştırmaya gidince döviz kurları değerlendi. İthal mallar böylece ucuzlayınca deflasyonist etki oluştu. Örneğin ABD için 2018 itibariyle 340 milyar USD seviyesine ulaşan ve maldansa deflasyon ihraç ettikleri Çin’den başlayıp enflasyon kavgasına ticaret savaşı adı verdiler gene olmadı. Ya ne olacaktı ki?


Çözümü sorunlu iktisadi model içerisinde aradıklarından netice alamayacaklar. Cari teoriye göre ekonominin motoru enflasyondur. Enflasyon, insanları tüketime teşvik ederek piyasanın ihtiyacı olan coşkuyu sağlar. Deflasyon teorinin çözüm bulamadığı bir haldir. Dahası sorun olarak görülür. Bu durumu bambaşka bir sosyoloji olarak görür ve reddeder. Halbuki teori denilebilecek nitelikte bir çerçeve enflasyon kadar doğal olan deflasyonda da çalışmalıdır.


İktisatçılar bu teorinin zindanlarından çıkmayı düşünmedikçe kalıcı bir çözüm hiçbir zaman gelmeyecektir. Bölüşüm sorununun temel karakterini oluşturduğu kapitalizmin talebi enflasyon, reklam gibi araçlarla speküle etmeye nafile çalıştığı artık ortaya konmalıdır. Dünyanın talep sorunu yoktur. Bölüşüm sorunu vardır. Komünist model bölüşüm sorunu olduğunu yüzyıl önce görebilmiştir. Fakat bölüşümün antitezi olan eşitliği teklif etmiştir. Sorunu görmesine rağmen çözümü bulamadığından başarılı olamamıştır.


Enflasyon yolları aranacağına gerçek teoriyi aramak daha faydalı olacaktır. Mevcut durumda topluma çözüm üretmek anlamında arayış olarak ifade edilen çalışmalar ancak ve ancak kapitalizmi yüzdürme çabalarıdır.


Rasyonel insan modelinden irrasyonel insan modeline geçen bir absürtlük üzerine kurulu olan bu çabalar asıl amaçlarını deşifre etmektedir. Dünyayı ihya edecek model ancak ve sadece "sorumlu iktisat" modelidir. Gerisi olsa olsa sorunlu iktisat modelleridir. İnsandan başlayarak tanım ve teorileri sorumluluk üzerine kurulmamış modeller kapitali nemalandırma modellerinden başka amaca hizmet etmezler. Köhnemiş yozluklardan öteye gidemezler.


Yazarın Diğer Yazıları
Piyasa
Hisse Yön Son Fark Saat
Dolar Dolar 32,5258 0,09 08:48
Euro Euro 34,9829 0,65 08:49
İngiliz Sterlini İngiliz Sterlini 40,5657 -0,05 08:48
BIST 100 BIST 100 9.722 0,00 18:10
BIST 50 BIST 50 8.588 0,00 18:10
BIST 30 BIST 30 10.526 0,00 18:10
Gram Altın Gram Altın 2429,0 0,26 08:48
Çeyrek Altın Çeyrek Altın 3865 0,10 08:48
Yarım Altın Yarım Altın 7730 0,10 08:48
Cumhuriyet A. Cumhuriyet Altını 16559 -0,53 17:00
Altın Çevirici
Türü
TL Miktarı
Altın Türü
Döviz Çevirici
Türk Lirası
Amerikan Doları
Euro
İsviçre Frangı
Yen
İngiliz Sterlini
Serbest piyasa verileri kullanılarak hesaplanmaktadır. Tüm Değerler
BİST endeksleri, haberler, Kapalıçarşı, uluslararası parite verileri eşanlı olarak verilmektedir. BİST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.

SPK’nın 22 Nisan 2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan tebliği uyarınca yayımlanması istenen uyarı;
"Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir"