17-25 Aralık süreciyle Türkiye ekonomisi üzerinde izlerini iyiden iyiye belli eden başta terör olayları olmak üzere, dış güçlerin baskısı ve bunlara bağlı siyasi risk üçgenindeki faktörler yaklaşık 2 yıldır baskın bir şekilde ağırlığını hissettiriyor. Bu süreçleri değerlendirirken, karmaşadan faydalanmak isteyenlerin çıkarlarının örtüştüğü bir birliktelik olarak görmek gerekiyor. Türkiye'nin ağırlığını hissettiren bir ülke ivmesi yakalamasıyla, içeride ve dışarıda bu riskleri beraberinde getirmesi beklenen bir süreçtir. 

Ama olayların bu kadar komplike olması ve darbe girişimiyle artık zirve yaptığı bu süreç yeniden diriliş için ciddi bir uyarı olmuştur. Hali hazırda bir ekonomi için en büyük risk olan belirsizlik süreçleri, beraberinde OHAL, ülke önceliğinin ekonomi değil güvenlik üzerine yoğunlaşmasına sebep olmuştur. 

Bütün ekonomi hikayelerinde olduğu gibi olayın vukuu bulmasından sonra asıl süreç başlamıştır. Hatırlarsanız döviz darbe sürecinin akabinde şoku atlatıp rutin sürece müdahil olurken akabinde trend olarak 2017 Ocak ayının ortalarına kadar yükseliş eylemini sürdürmüştü. O dönem bu yükselişe gerekli reaksiyonu göstermedikleri, dövizdeki yükselişi önleyemedikleri için hem merkez bankası hem de hükümet kanadı ağır eleştirilere maruz kalmıştı. Yetkililer 2017 Şubat ayıyla birlikte dövizdeki dalgalanmanın duracağı ve olağan süreçte devam edeceğini ön görmüşlerdi. Gelinen noktada en azından belli oranda söylenenler gerçekleşmiş oldu. Ama dövizdeki bu denli bir yükseliş de beraberinde bir çok ekonomik verinin sapmasına sebebiyet verdi.

OHAL sürecinin, cumhurbaşkanlığı sistemini oylamasına kadar son bulacağını öngörüyorum. Şuan için cumhurbaşkanlığı seçimi ekonomi üzerindeki en büyük siyasi risk olarak göze çarpıyor. Oylama sonucu piyasa nasıl bir tepki verir, şuan için hangi seçenek olumlu veya olumsuz kestirebilmek çok da net değil. Oylamanın sonucu ne olursa olsun en azından belirsizliğin kalkması anlamında önemli bir aşamayı geride bırakmak adına olumlu buluyorum.

Yaşananları bir de devletin ekonomik durumu üzerinden değerlendirdiğimiz de, belki bir çok ekonomik veri beklentilerin altında kalsa da veya hesaplar tutmasa da, hem teşvik ve hibelerin artarak devam etmesi, hem de yapılandırma ve devletin işveren sgk prim ötelemesiyle mali yapısında herhangi bir sıkıntı olmadığının göstergesi olarak baz alabiliriz.

Buna bir de son dönemde ekonomiyi hareketlenecek adımların da birbiri ardına geldiğini düşündüğümüzde hem sıkıntı yaşan sektörlerin hareketlenmesi hem de piyasada hareket oluşturulması anlamında çok olumlu olduğunu görmekteyiz.

Yaşanılanlara, etkilerine ve sonuçlarına baktığımızda 2017'nin 2.yarı verilerinin nedenli önemli olduğunu göreceğiz. Cumhurbaşkanlığı Sistemi Oylamasının sonuçlanmasıyla siyasi belirsizliğim kalkması, ilk çeyrek itibariyle de sağlanan desteklerin ekonomiye olumlu yansımasıyla yeniden beklentilerin karşılık bulacağı ve ekonominin yeni ivme kazanacağını düşünüyorum.